Ćwiczenia mięśni dna miednicy (inaczej: ćwiczenia mięśni Kegla) to zbiór różnego rodzaju aktywacji poszczególnych mięśni tworzących mięśniowe dno miednicy mniejszej. Udowodniono, że regularne treningi mięśni dna miednicy są skuteczne w leczeniu rozmaitych zaburzeń jej statyki i problemów zdrowotnych układu moczowo-płciowego, zwłaszcza w mniej zaawansowanych przypadkach. Zawsze powinny być wykonywane pod okiem fizjoterapeuty uroginekologicznego, ponieważ błędna technika może przynieść sporo negatywnych konsekwencji zdrowotnych.
Ćwiczenia mięśni dna miednicy – na czym polegają?
Ćwiczenia mięśni dna miednicy zawsze muszą być dobrane indywidualnie do pacjentki, nie istnieje uniwersalny zestaw. Ćwiczenia ukierunkowane na pracę włókien wolnokurczliwych podnoszą wytrzymałość mięśniową, natomiast te ukierunkowane na pracę włókien szybkokurczliwych zwiększają silną i dynamiczną pracę mięśni. Istotne jest więc wskazanie niewydolnych mięśni oraz ich rodzaju, a następnie dobranie ćwiczeń do aktualnych możliwości i potrzeb ciała pacjentki. Wyróżniamy ponadto ćwiczenia:
- ćwiczenia wzmacniające – stosuje się je w przypadku osłabionych mięsni dna miednicy, np. przy wysiłkowym nietrzymaniu moczu;
- ćwiczenia rozluźniające – stosuje się je w przypadku wzmożonego napięcia mięśniowego, np. przy kurczowych bolesnych miesiączkach.
Może się okazać, że pacjentka posiada część mięśni niewydolnych, a część ze wzmożonym napięciem. Stan mięśnia diagnozuje się na podstawie badania USG oraz badania per vaginam.
Wbrew ogólnemu przekonaniu i częstym, błędnym nawykom pacjentek, ćwiczenia mięśni dna miednicy to nie tylko zaciskanie i rozluźnianie pochwy. Co więcej, taka praktyka może zakończyć się nietrzymaniem moczu, pochwicą, bolesnymi współżyciami i wieloma innymi problemami. Prawidłowo wykonywane ćwiczenia muszą oddziaływać nie tylko powierzchownie na pochwę, ale i na głębsze partie dna miednicy (nierzadko wykonuje się ruch aktywacji mięśni i „podciągania” ich do wnętrza ciała). Dodatkowo muszą łączyć fazy oddechu, zwykle na wydechu następuje rozluźnienie mięśni, zaś na wdechu wykonuje się ich aktywację. Przeciwnie sytuacja wygląda podczas przygotowań kobiet do rodzenia siłami natury.
Zobacz również: Fizjoterapia po porodzie.
Jak prawidłowo wykonywać ćwiczenia mięśni dna miednicy?
Podstawowe błędne nawyki podczas wykonywania treningów mięśni Kegla to:
- zaciskanie i rozluźnianie wyłącznie pochwy;
- trenowanie podczas mikcji, czyli zatrzymywanie płynącego strumienia moczu;
- brak łączenia fazy ruchu z fazą oddechową;
- napinanie podczas ćwiczeń nie tylko mięśni dna miednicy, ale również mięśni brzucha, mięśni pośladków, mięśni ud;
- wykonywanie ruchu parcia;
- zbyt częste treningi lub wręcz przeciwnie, wykonywanie ich jedynie raz na kilka dni;
- aplikowanie do pochwy kulek gejszy i wykonywanie z nimi czynności dnia codziennego.
Wszystkie powyższe czynności mogą przynieść więcej szkód niż korzyści. Co więcej, korzyści z ich wykonywania nie ma praktycznie żadnych. Aby prawidłowo wykonywać ćwiczenia mięśni dna miednicy należy odwiedzić fizjoterapeutę uroginekologicznego. Specjalista zdiagnozuje osłabione i zbyt napięte mięśnie oraz dobierze ćwiczenia do obu tych grup. Dodatkowo nauczy właściwej aktywacji tych mięśni bez angażowania innych, dalszych grup mięśniowych. Dzięki temu domowe treningi będą skuteczne i bezpieczne.
Ćwiczenia mięśni dna miednicy – wskazania
Ćwiczenia mięśni dna miednicy są wskazane jako leczenie podstawowe lub uzupełniające w następujących przypadkach:
- nietrzymanie moczu każdego rodzaju;
- nietrzymanie stolca i/lub gazów;
- bolesne miesiączkowanie;
- bolesne współżycie;
- pochwica;
- wulwodynia;
- westybulodynia;
- bolesne owulacje;
- endometrioza;
- przygotowanie do operacji ginekologicznych lub przebyte operacje;
- przygotowanie do porodu siłami natury lub do cięcia cesarskiego;
- przyspieszanie powrotu do pełnej sprawności i dobrego samopoczucia po porodach;
- rozejście mięśnia prostego brzucha;
- obniżenie narządów miednicy mniejszej;
- przetoki pęcherzowo-maciczne;
- blizny w obrębie narządu rodnego.
I wiele innych. Za pomocą odpowiednich ćwiczeń można również poprawić jakość życia seksualnego, walcząc z anorgazmią. Choć powszechnie mówi się, że z fizjoterapii uroginekologicznej korzystają głównie kobiety, coraz większą grupą docelowych pacjentów są również mężczyźni. W ich przypadku wskazaniami są planowane i przebyte operacje prostaty, nietrzymanie moczu, nietrzymanie stolca i gazów oraz bolesne współżycia.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Baranowski W., Rogowski A., Uroginekologia, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2018.
- Tanzberger R., Kuhn A., Mobs G., Baumgartner U., Dno miednicy. Fizjologia, patologia, diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2020.