Mięśnie Kegla

Mięśnie Kegla to popularna nazwa stosowana w odniesieniu do mięśni dna miednicy. Z kolei całe mięśniowe dno miednicy składa się z sieci włókien mięśniowych przyczepionych do jej kości. Zamykają one od dołu tułów, a dokładniej pisząc jamę brzuszną. Są współodpowiedzialne za utrzymywanie na miejscu organów miednicy mniejszej, w tym jelit, pęcherza moczowego czy macicy i pochwy (w przypadku kobiet).

Mięśnie Kegla – anatomia

Mięśnie dna miednicy dzielimy na 3 grupy w zależności od ich lokalizacji. Są to mięśnie warstwy zewnętrznej, środkowej oraz wewnętrznej.

Mięśnie Kegla warstwa zewnętrzna

W warstwie zewnętrznej, czyli położonej najbardziej powierzchownie, wyróżniamy:

• mięsień zwieracz odbytu – wspomaga zamknięcie jelita podczas powstrzymywania gazów lub silnego parcia na stolec;
• mięsień opuszkowo-gąbczasty – przebiega od kości łonowej wzdłuż warg sromowych, w pobliżu łechtaczki, cewki moczowej i pochwy, aż do środka ścięgnistego. W obszarze środka ścięgnistego miesza się z włóknami mięśnia zwieracza odbytu. Mięsień opuszkowo-gąbczasty pełni 2 ważne funkcje. Zwiększa swoją objętość podczas podniecenia seksualnego, zmiękczając wejście do pochwy i ułatwiając jej penetrację przez penisa, a także napina się podczas silnego parcia na mocz zapobiegając inkontynencji.

Zobacz również: Kontynencja.

Mięśnie Kegla warstwa środkowa

W warstwie środkowej wyróżniamy:

• mięsień poprzeczny głęboki krocza – obszerna struktura tworząca płytę mięśniową;
• mięsień poprzeczny powierzchowny krocza – w rzeczywistości występujący jako dwa cienkie mięśnie.

Podczas napinania dna miednicy nie jesteśmy w stanie odróżnić pracy poszczególnych mięśni tej warstwy, ponieważ pracują one jednocześnie, a ich włókna łączą się ze sobą. Warstwa środkowa mięśni dna miednicy napina się podczas wzrostu ciśnienia śródbrzusznego oraz wspomaga zwieracze cewki moczowej podczas jej zamykania.

Mięśnie Kegla warstwa wewnętrzna

To największa i najsilniejsza grupa mięśniowa w odniesieniu do dna miednicy. Należą do niej:

• mięsień dźwigacz odbytu – parzysty mięsień o kształcie leja kierującego się w dół do odbytu i kości guzicznej;
• mięsień gruszkowaty;
• mięsień zasłaniacz wewnętrzny.

Mięsień gruszkowaty i mięsień zasłaniacz wewnętrzny współpracują ze sobą, biorąc udział w przechylaniu miednicy w bok oraz przywodzeniu uda. Dodatkowo odpowiadają za rotację zewnętrzną i wyprost w stawie biodrowym.

3 warstwy dna miednicy – inny podział

W literaturze spotkać można również podział na przepony miednicy. Jest on częściej stosowany i bardziej szczegółowy. Wyróżnia:

• przeponę miednicy – utworzoną przez parzyste mięśnie dźwigacze odbytu oraz mięśnie guziczne, a także górną i dolną powięź przepony miednicy;
• przeponę moczowo-płciową – utworzoną przez mięsień zwieracz cewki moczowej, mięsień poprzeczny głęboki krocza oraz górną i dolną powięź moczowo-płciową;
• mięśnie powierzchowne krocza – utworzone przez parzysty mięsień poprzeczny powierzchowny krocza, parzysty mięsień opuszkowo-gąbczasty oraz parzysty mięsień kulszowo-jamisty.

Jeszcze inny podział zalicza do grupy mięśni powierzchownych mięsień zwieracz zewnętrzny odbytu. W rzeczywistości obydwa podziały mogą zmuszać do dyskusji.

Jak ćwiczyć mięśnie Kegla?

Pierwszy podział (na warstwy: zewnętrzną, środkową i wewnętrzną) jest najbardziej praktyczny jeśli chodzi o dobór ćwiczeń. Treningiem mięśni Kegla powinien zajmować się doświadczony fizjoterapeuta uroginekologiczny. Nawet 1 wizyta umożliwi zrozumienie działania i anatomii mięśni dna miednicy, co przełoży się na ich wzmocnienie. Należy też pamiętać, że nie każda kobieta wymaga ich wzmacniania. Bolesne miesiączki kurczowe, stres w życiu codziennym czy intensywne treningi sportowe bardzo często przyczyniają się do wzmożonych napięć w obrębie miednicy. Tutaj ponownie wymagana jest wizyta u specjalisty, który badaniem per vaginam oceni kondycję mięśni.

Dużym błędem jest ćwiczenie mięśni Kegla na toalecie, zatrzymując strumień moczu. To najkrótsza droga do parć naglących, nietrzymania moczu, bolesnych miesiączek oraz zalegania moczu w pęcherzu moczowym. Podobnie jak długie noszenie tzw. kulek gejszy, które przemęczają mięśnie dna miednicy prowadząc do ich niewydolności. Prawidłowy trening rozpoczyna się od nauki świadomego oddechu, kierując go do dna miednicy. Wszystkie napięcia i aktywacje mięśniowe wykonujemy na wydechu, nigdy na wdechu, który ma być kojarzony z relaksacją i odprężeniem. Istnieją odrębne ćwiczenia dla poszczególnych warstw mięśni dna miednicy – zaczynamy od warstwy zewnętrznej, kierując się następnie w głąb ciała. Udowodniono, że osłabione mięśnie Kegla wymagają kilkumiesięcznej pracy, jednak ich wzmocnienie często umożliwia rezygnację z zaplanowanych operacji, np. przy obniżeniu mięśni dna miednicy.

Zainteresował Cię ten temat?

Wyżej przybliżyliśmy tematykę związaną z bardzo ważnym działem fizjoterapii jakim jest uroginekologia. Jeżeli chcesz rozwijać się w tym temacie i wiedzieć jak prowadzić pacjentów uroginekologicznych, najlepszym rozwiązaniem jest zdobycie wiedzy bezpośrednio u specjalistów, w rozszerzonym zakresie na certyfikowanych szkoleniach, gdzie uzyskuje się szczegółowe informacje o technikach fizjoterapeutycznych i ich wykorzystaniu u pacjentów.

Kod rabatowy na kurs Trening dna miednicy BeBo

Z tego względu, specjalnie dla naszych czytelników Portalu Fizjoterapeuty wynegocjowaliśmy 10% zniżki na kursy i szkolenia prowadzone przez certyfikowanych instruktorów BeBo Polska. W celu uzyskania zniżki podczas zapisów (telefonicznie lub przez stronę www.bebotrening.pl) wystarczy podać kod: FIZJOTERAPEUTY

Roller do masażu Piankowy, wysokiej jakości roller do masażu wykorzystywany jest do rozluźniania mięśniowo-powięziowego. Idealnie nadaje się dla osób aktywnych fizycznie. Może posłużyć zarówno przed treningiem w ramach rozgrzewki zwiększając elastyczność więzadeł ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Tanzberger R., Kuhn A., Mobs G., Baumgartner U., Dno miednicy, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2020.
2. W drodze do istoty kobiecości, Trening dna miednicy, BeBo, 2019.
3. Jóźwik M., Jóźwik M., Adamkiewicz M., Szymanowski P., Jóźwik W., Budowa i czynność dna miednicy u kobiet – uaktualniony przegląd z podkreśleniem wpływu porodu drogami natury, Developmental Period Medicine, 1/2013.