Usprawnianie po porodzie fizjologicznym zaczynamy po upływie 6-8 godzin od porodu. Prowadząc terapię należy wziąć pod uwagę patofizjologiczny stan organizmu, uraz oraz zmęczenie poporodowe. Rehabilitacja różni się w zależności od dnia po porodzie.
I doba
Celem psychofizycznego postępowania w pierwszej dobie po porodzie siłami natury jest profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył w połogu, zapobieganie obniżeniu narządu rodnego i nietrzymania moczu, likwidacja zmęczenia okołoporodowego, stymulacja laktacji oraz przyspieszenie inwolucji macicy. Stosuje się następujące ćwiczenia:
- Poprawiające krążenie obwodowe i ćwiczenia oddechowe – ruchy stóp i dłoni w różnych płaszczyznach ciała, w pełnym zakresie, przeplatane ćwiczeniami oddechowymi torem mieszanym.
- Nauka prawidłowego odkasływania:
- efektywny kaszel (na szczycie wydechu);
- zaciśnięte pośladki zawsze przy kaszlu dla ustabilizowania mięśni krocza i mięśni dna miednicy.
- Czynne kręgosłupa szyjnego, kończyn górnych.
- Izometryczne mięśni grzbietu i mięśni pośladków (w leżeniu na plecach).
- Czynne kończyn dolnych bez ruchów angażujących mięśnie brzucha. Nie należy:
- zginać ani unosić obu kończyn dolnych jednocześnie, unosić wyprostowanej kończyny;
- wykonywać odwodzenia i przywodzenia;
- unosić podudzia przy zgiętym udzie.
- Unoszenie miednicy przy zgiętych kończynach dolnych (najpierw zginamy jedną, następnie dołącza druga) – jest to ważne ćwiczenie, ponieważ poprawia perystaltykę jelit.
- Nauka wstawania z ominięciem siadu (kobieta po porodzie nie powinna siadać na 2 pośladki przez około 10 dni, aby nie napierać na mięśnie krocza i dna miednicy):
- poprzez klęk podparty schodzi bokiem lub tyłem do stania przy łóżku;
- z leżenia bokiem zsuwa się po zewnętrznej powierzchni uda opierając się dłońmi o łóżko.
Uwagi:
- Ćwiczenia bardziej obciążające wykonujemy w 2-3 seriach po 6-7 powtórzeń, nie dłużej niż przez 10 minut.
- Nie wykonujemy żadnych ćwiczeń w leżeniu przodem, w siadzie, w rozkroku, unikamy długiego spacerowania.
- Uczucie słabości przy anemii nie zwalnia z ćwiczeń, należy pobudzać układ krążenia.
- Pacjentka powinna powtórzyć zestaw ćwiczeń 2 razy w ciągu dnia.
- Pionizacja wykonywana jest z leżenia bokiem, pomija się fazę siadu.
II doba
Fizjoterapia po porodzie opiera się głównie na kontynuacji ćwiczeń z dnia pierwszego. Pacjentka wykonuje ćwiczenia izometryczne mięśni prostych brzucha 3 razy dziennie. Dodatkowo wprowadza delikatne ćwiczenia czynne mięśni skośnych brzucha. Wskazane jest również spacerowanie. Pacjentka powinna skupiać uwagę na oddychaniu torem przeponowym.
Zobacz również: Przepona – budowa i funkcje.
Celem fizjoterapii w dniu drugim jest ułatwienie mikcji i defekacji, poprawa perystaltyki jelit oraz wczesne uruchomienie. Poprzez właściwe stosowanie ćwiczeń dochodzi do szybszego zwijania się macicy i jej oczyszczania.
Przeciwwskazania
Przeciwwskazaniami do kinezyterapii w I i II dobie po porodzie siłami natury są:
- znaczny ubytek krwi podczas porodu;
- powikłany poród i połóg;
- choroby układu krążenia;
- wysoka temperatura ciała – powyżej 37,5 stopnia Celsjusza;
- inne przyczyny, o których decyduje lekarz.
III doba
Kinezyterapia w III dobie to w rzeczywistości kontynuacja ćwiczeń z dni poprzednich. Stosuje się również ćwiczenia mięśni Kegla (izometryczne napinanie mięśni dna miednicy) 3 razy dziennie, nie dłużej niż 5 minut. Wystarczy wykonywać około 30 napięć, po 7-8 sekund.
Zobacz również: Przygotowanie do porodu – ćwiczenia mięśni Kegla.
W trzeciej dobie pacjentkę układa się na brzuchu ze zwiniętą poduszką nad spojeniem łonowym na około 20-30 minut. Kobieta powinna leżeć tak również wieczorem, ponieważ ułożenie to sprzyja obkurczaniu się (inwolucji) macicy i poprawia pracę narządów jamy brzusznej.
Celem ćwiczeń na tym etapie jest aktywizacja mięśni brzucha, dalsza stymulacja laktacji, zapobieganie obniżeniu się narządu rodnego oraz korygowanie postawy w czasie chodu. W dalszym ciągu niewskazane są obciążenia fizyczne i wczesne podejmowanie treningów przez kobiety trenujące siłowo.
IV-V doba
Dodajemy ćwiczenia ogólnousprawniające i kondycyjne (w dalszym ciągu bez ćwiczeń w pozycji siedzącej), ponieważ pacjentka w pełni wraca do czynności dnia codziennego. Niewskazane są przysiady w pozycji rozkrocznej i inne ćwiczenia powodujące rozciąganie mięśni krocza. Należy uwzględniać odpowiednie pozycje do ćwiczeń mięśni brzucha, aby nie pogłębiać ich słabej elastyczności, a tym samym lordozy.
Przez dalszy okres połogu (6-8 tygodni) pacjentka powinna wykonywać wszystkie ćwiczenia usprawniające, również ćwiczenia czynne mięśni brzucha.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kozłowska J., Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie, AWF Kraków, 2006.
