Mięśnie pośladkowe to jedna z większych i silniejszych grup mięśniowych w organizmie człowieka. Odpowiadają m.in. za utrzymywanie stabilnej, wyprostowanej postawy, za statykę dna miednicy, wyprost i rotacje w stawie biodrowym, a nawet za estetykę wyglądu sylwetki. Regularne ćwiczenia mięśni pośladkowych polecane są każdemu, kto zmaga się z bólami pleców, lecz nie tylko.
Mięśnie pośladkowe
Do grupy mięśni pośladkowych zaliczamy:
- mięsień pośladkowy wielki (łac. musculus gluteus maximus);
- mięsień pośladkowy średni (łac. musculus gluteus medius);
- mięsień pośladkowy mały (łac. musculus gluteus minimus).
Mięsień pośladkowy wielki
Mięsień pośladkowy wielki to bardzo duży, obszerny i silny mięsień, którego grubość może dochodzić nawet do 4 cm. Posiada następujące przyczepy:
- przyczep początkowy (pp): powięź piersiowo-lędźwiowa, powierzchnia pośladkowa talerza kości biodrowej, boczny brzeg kości krzyżowej i kości guzicznej, więzadło krzyżowo-guzowe;
- przyczep końcowy (pk): głęboka warstwa pasma biodrowo-piszczelowego, guzowatość pośladkowa kości udowej.
Funkcje
Najważniejszą rolą mięśnia pośladkowego wielkiego jest utrzymywanie pionowej postawy ciała podczas stania, chodzenia, biegania czy wykonywania jakichkolwiek innych aktywności. Wchodzi tym samym w skład mięśni posturalnych. Jednocześnie jest najsilniejszym prostownikiem stawu biodrowego i w ruchu tym przeciwstawia się mięśniowi biodrowo-lędźwiowemu. Bierze udział w prostowaniu stawu kolanowego poprzez swój przyczep do pasma biodrowo-piszczelowego. W przypadku porażenia obu mięśni pośladkowych wielkich stanie lub chodzenie po równym podłożu staje się niemożliwe. Oprócz tego jego funkcją jest obracanie stawu biodrowego na zewnątrz oraz odwodzenie i przywodzenie go.
Warto wspomnieć, że mięsień pośladkowy wielki posiada na swoim przebiegu wiele kaletek maziowych (m.in. kaletkę kulszową, kaletkę krętarzową podskórną, kaletkę pośladkowo-udową).
Unerwienie
Mięsień pośladkowy wielki unerwiony jest przez nerw pośladkowy dolny (L5, S1, S2), który wychodzi z miednicy przez otwór kulszowy większy znajdujący się pod mięśniem gruszkowatym.
Mięsień pośladkowy średni
Mięsień pośladkowy średni to szeroki mięsień o grubym przekroju i pierzastym kształcie, zlokalizowany pod mięśniem pośladkowym wielkim. Posiada następujące przyczepy:
- przyczep początkowy (pp): powierzchnia pośladkowa talerza kości biodrowej między kresą pośladkową przednią a kresą pośladkową tylną, powięź pośladkowa;
- przyczep końcowy (pk): powierzchnia boczna krętarza większego (w okolicy jego wierzchołka).
Funkcje
Mięsień pośladkowy średni zgina i nawraca staw biodrowy (część przednia), prostuje i odwraca staw biodrowy (część tylna), zaś w trakcie chodzenia powoduje naprzemienne ruchy miednicy do boków (wywołuje jej kołysanie). Kondycję mięśnia pośladkowego średniego i mięśnia pośladkowego małego ocenić można na podstawie testu Trendelenburga. Dodatkowo omawiany mięsień jest najsilniejszym odwodzicielem, co stanowi jego główną czynność (przy ustalonej miednicy). Umożliwia prawidłowy chód. Na przebiegu mięśnia stale występuje kaletka maziowa między jego ścięgnem a wierzchołkiem krętarza większego. Sporadycznie występować może druga kaletka.
Unerwienie
Za unerwienie mięśnia pośladkowego średniego odpowiada nerw pośladkowy dolny (L5, S1, S2).
Mięsień pośladkowy mały
Mięsień pośladkowy mały ma podobną budowę, jak mięsień pośladkowy średni – pierzastą i wachlarzowatą. Leży pod nim i wykazuje zbliżony przebieg:
- przyczep początkowy (pp): powierzchnia pośladkowa talerza kości biodrowej;
- przyczep końcowy (pk): powierzchnia przednia krętarza większego.
Funkcje
Działanie mięśnia pośladkowego małego jest niemal takie samo, jak działanie mięśnia pośladkowego średniego, lecz znacznie słabsze. Kaletka maziowa występuje niemal stale między ścięgnem mięśnia a krętarzem większym.
Unerwienie
Za jego unerwienie odpowiada natomiast nerw pośladkowy dolny, czyli jest ono identyczne dla wszystkich mięśni pośladkowych.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Szpinda M., Anatomia prawidłowa człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2022.