Mięsień pośladkowy średni (łac. musculus gluteus medius) położony jest na bocznej powierzchni miednicy, pod mięśniem pośladkowym wielkim. Jest stosunkowo łatwy do zlokalizowania, ponieważ można go wyczuć podczas stania na jednej kończynie.
Topografia
Powierzchnię zewnętrzną przykrywa w tylnej części mięsień pośladkowy wielki, zaś w części przedniej mięsień naprężacz powięzi szerokiej. Z kolei w części środkowej i górnej tego mięśnia graniczy on z powięzią pośladkową, która na tym odcinku jest dość gruba.
Powierzchnia wewnętrzna natomiast opiera się na mięśniu pośladkowym małym i znacznej części talerza kości biodrowej. Brzeg tylny mięśnia biegnie wzdłuż brzegu górnego mięśnia gruszkowatego, oddzielony jest od niego naczyniami i nerwami pośladkowymi.
Mięsień pośladkowy średni – budowa
Mięsień pośladkowy średni jest mięśniem szerokim i grubym. Leży pod mięśniem pośladkowym wielkim, spod którego wysuwa się w swej górnej i przedniej części. Dodatkowo cechuje się pierzastym ułożeniem włókien.
Rozpoczyna się na powierzchni pośladkowej talerza kości biodrowej między kresą pośladkową przednią, a tylną oraz na powięzi pośladkowej powyżej mięśnia pośladkowego wielkiego. Następnie włókna biegną zbieżnie i przyczepiają się krótkim ścięgnem na powierzchni bocznej krętarza większego, w pobliżu jego wierzchołka.
Przyczepy można zatem zapisać w skrócie:
- przyczep początkowy (pp): powierzchnia pośladkowa talerza kości biodrowej, powięź pośladkowa;
- przyczep końcowy (pk): krętarz większy kości udowej.
Cechą charakterystyczną mięśnia pośladkowego wielkiego jest ścięgniste wzmocnienie powięzi pośladkowej, która rozpoczyna się na grzebieniu biodrowym. Włókna tej części powięzi zstępują pionowo ku dołowi w kierunku krętarza większego. Następnie odchodzi od nich wiele włókien mięśniowych. W połowie wysokości mięśnia rozcięgno to usamodzielnia się i przechodzi dalej w pasmo biodrowo-piszczelowe.
Kaletki maziowe
Jedna kaletka maziowa występuje stale (pojedynczo lub podwójnie) między ścięgnem mięśnia, a wierzchołkiem krętarza większego. Z kolei druga kaletka występuje bardzo często między ścięgnem mięśnia pośladkowego średniego, a mięśnia gruszkowatego.
Mięsień pośladkowy średni – czynność
Czynność tego mięśnia zbliżona jest do czynności mięśnia pośladkowego małego. W efekcie, mięsień pośladkowy średni:
- zgina i nawraca staw biodrowy (część przednia);
- prostuje i odwraca staw biodrowy (część tylna);
- podczas chodzenia powoduje naprzemienne ruchy miednicy do boków. W rezultacie miednica pochyla się w stronę obciążonej kończyny.
Ponadto jest najsilniejszym odwodzicielem, co stanowi jego główną czynność (przy ustalonej miednicy). Przyciąga też miednicę do krętarza większego, unosząc tym samym stronę przeciwną (przy ustalonym udzie). To niezwykle ważny mięsień, między innymi dlatego, że umożliwia prawidłowy chód.
Zobacz również: Cechy chodu fizjologicznego.
Ciekawostka
Mięsień pośladkowy średni jest częstym miejscem wstrzykiwania domięśniowych środków leczniczych. Igłę wkłuwa się między szczytem krętarza większego i znajdującym się nad nim grzebieniem kości biodrowej. W efekcie głębokość ostrzykiwań wynosi kilka centymetrów w zależności od grubości tkanki tłuszczowej.
Unerwienie mięśnia pośladkowego średniego
Unerwienie mięśnia pośladkowego średniego pochodzi ze splotu krzyżowego, za co odpowiada nerw pośladkowy górny.
Unaczynienie mięśnia pośladkowego średniego
Unaczynienie mięśnia pośladkowego średniego pochodzi od tętnicy pośladkowej górnej, która wychodzi z miednicy mniejszej przez otwór nadgruszkowaty.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
