Powikłania po złamaniu kości promieniowej mogą być uciążliwe i trwałe, a duży wpływ na ich profilaktykę ma odpowiednio założony gips oraz rehabilitacja ruchowa. Ryzyko ich występowania wzrasta przy uszkodzeniach struktur nerwowych lub naczyniowych, do których może dojść podczas złamania kości. Wszelkie powikłania należy jak najszybciej skonsultować z ortopedą i fizjoterapeutą.
Rodzaje złamań kości promieniowej
W ortopedii wyróżnia się następujące, podstawowe rodzaje złamań kości promieniowej:
- złamanie głowy i szyjki kości promieniowej (w tym pęknięcia głowy kości promieniowej, złamania brzeżne, złamania szyjki kości promieniowej, złamania głowy z rozwałkowaniem lub przemieszczeniem);
- złamanie trzonu kości promieniowej;
- złamanie nasady dalszej kości promieniowej.
Jeżeli podczas złamania trzonu kości promieniowej dojdzie jednocześnie do zwichnięcia głowy kości łokciowej, mówi się o tzw. złamaniu Galeazziego. Do złamań w obrębie kości promieniowej dochodzi najczęściej wskutek urazu bezpośredniego, a więc np. przy upadku na wyciągniętą dłoń, podczas upadku z wysokości lub w trakcie wypadku komunikacyjnego. Jeśli nie doszło do przemieszczenia i nie ma konieczności wykonywania zespolenia czy nastawienia, kończyna górna od razu trafia w gips na około 4-6 tygodni, aby mogło dojść do zrostu kostnego. Diagnostyka złamań możliwa jest dzięki RTG.
Zobacz również: Etapy zrostu kości.
Powikłania po złamaniu kości promieniowej – przyczyny
Ryzyko powikłań po złamaniu kości promieniowej obejmuje następujące przypadki:
- skrajnie niska odporność, np. u pacjentów z nieustabilizowanymi chorobami przewlekłymi (takimi jak cukrzyca czy schorzenia hormonalne) lub z AIDS;
- palenie papierosów i picie alkoholu;
- nieprzestrzeganie zaleceń lekarza, np. samodzielne ściąganie gipsu, brak ostrożności przy wykonywaniu domowych obowiązków, zanim jeszcze dojdzie do pełnego zrostu kostnego;
- zbyt ciasny opatrunek gipsowy;
- uszkodzenie naczyń krwionośnych lub nerwów podczas urazu;
- jednoczesne zwichnięcie stawu podczas urazu.
Ryzyko powikłań wzrasta również przy konieczności operowania kończyny górnej oraz w sytuacjach, gdy było to złamanie otwarte (fragmenty kostne przebiły skórę, tworząc ranę i wymaga pilnego zespolenia chirurgicznego).
Powikłania po złamaniu kości promieniowej
Do grona najczęściej występujących powikłań po złamaniu kości promieniowej należą:
- niestabilność stawu łokciowego – głównie w sytuacjach, gdy podczas urazu doszło również do rozerwania torebki stawowej stawu łokciowego lub do jego zwichnięcia;
- szybszy rozwój choroby zwyrodnieniowej stawu łokciowego w przyszłości;
- zesztywnienie stawu łokciowego i stawów nadgarstka w związku z unieruchomieniem, co może negatywnie wpływać na samodzielność pacjenta i jakość wykonywanych czynności dnia codziennego;
- uszkodzenie nerwów w obrębie kończyny górnej (głównie przedramienia), co może dawać objawy takie jak drętwienie ręki lub samej dłoni, parestezje, promieniujący ból czy niedoczulica;
- uszkodzenie naczyń krwionośnych kończyny górnej, czego następstwem może być uczucie zimnej dłoni, mrowienie dłoni lub jej zasinienie.
Podstawowy podział powikłań po złamaniu kości promieniowej (i innych złamaniach w obrębie kończyny górnej) wyróżnia powikłania:
- powikłania pierwotne (natychmiastowe) – pojawiają się w momencie zaistnienia urazu i uszkodzenia kości (są to np. uszkodzenie nerwów, naczyń);
- powikłania wtórne – wczesne (są konsekwencją błędów w udzieleniu pierwszej pomocy, transporcie pacjenta itd., a wśród nich wyróżniamy m.in. wtórne przemieszczenie odłamów, wtórne uszkodzenie naczyń, nerwów lub innych struktur) oraz późne (pojawiają się w konsekwencji powikłań pierwotnych lub wczesnych, a także w dalszym procesie leczenia i są to m.in. zrost w nieprawidłowym ustawieniu odłamów kostnych, martwica kości spowodowana niedokrwieniem, zespół Sudecka).
Przy odczuwaniu jakichkolwiek powikłań należy jak najszybciej udać się do ortopedy.
Diagnostyka powikłań po złamaniu kości promieniowej
Diagnostyka ewentualnych powikłań po złamaniu kości promieniowej obejmuje wykonanie RTG, a niekiedy także rezonansu magnetycznego, który z dużą dokładnością uwidoczni okoliczne tkanki miękkie. Przy podejrzeniu uszkodzenia nerwów warto zlecić pacjentowi badanie ENG (elektroneurografia) i/lub EMG (elektromiografia). Jeśli chcemy natomiast szybko, niedrogo i nieinwazyjnie zobrazować tkanki miękkie, można zdecydować się na USG.
Powikłania po złamaniu kości promieniowej – leczenie
W wielu przypadkach powikłań możliwe jest skuteczne leczenie. Przykładowo przy zesztywnieniu stawów wystarczy kilka sesji fizjoterapeutycznych, w ramach których zastosowana zostanie terapia manualna metodą Kaltenborn-Evjenth i które zostaną poprzedzone masażami tkanek miękkich, aby zauważyć wyraźną poprawę stanu zdrowia. Z kolei przy wielu uszkodzeniach struktur nerwowych wdraża się suplementację witamin z grupy B, farmakoterapię i zabiegi z zakresu ciepłolecznictwa.
Zawsze konieczna jest odpowiednio prowadzona fizjoterapia. Bez względu na to, czy doszło do powikłań, czy może pacjent po prostu chce wrócić do pełnej sprawności i uchronić się przed ewentualnymi powikłaniami w przyszłości.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gaździk T., Ortopedia i traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
- Dziak A., Tylman D., Traumatologia narządu ruchu, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
