Niestabilność stawu łokciowego może wynikać z przewlekłych zespołów nadużywania lub jako następstwo pourazowe. Aby dobrze zrozumieć schorzenie, należy poznać biomechanikę tego stawu oraz możliwe przyczyny niestabilności. Definiując w skrócie, niestabilność łokcia jest przemieszczeniem się powierzchni stawowych względem siebie w efekcie uszkodzenia struktur stabilizujących staw.
Anatomia i biomechanika
Staw łokciowy jest dwuosiowy i zawiasowo-obrotowy. Składa się z trzech połączeń stawowych objętych wspólną torebką. Staw łokciowy budują trzy pary powierzchni stawowych. Są to następujące części:
- ramienno-łokciowa: utworzona przez powierzchnię stawową bloczka kości ramiennej i wcięcie bloczkowe kości łokciowej;
- ramienno-promieniowa: zbudowana przez powierzchnię stawową główki kości ramiennej i dołek stawowy głowy kości promieniowej;
- promieniowo-łokciowa: utworzona przez wcięcie promieniowe kości łokciowej z obwodem stawowym głowy kości promieniowej.
Zwiększoną stabilność łokcia zapewniają więzadła przyśrodkowe i boczne. Dodatkowo mięśnie otaczające staw łokciowy ściskają go i stanowią tym samym ograniczenie dynamiczne.
Niestabilność stawu łokciowego
Aby móc podjąć leczenie, ważne jest jak najszybsze zdiagnozowanie stanu pacjenta. Oprócz wyczerpującego wywiadu należy wykonać szereg badań funkcjonalnych, ultrasonografię, rezonans magnetyczny oraz / lub tomografię komputerową.
Tomografia komputerowa umożliwi ocenę anatomii kośćca i wskaże ewentualne złamania obserwowane przy złożonych zwichnięciach łokcia. Z kolei rezonans magnetyczny scharakteryzuje struktury tkanek miękkich w tym więzadła. Ultrasonografia wykonywana jest często jako szybkie badanie oceniające skręcenia czy pęknięcia więzadeł.
Przyczyny
Częstą przyczyną jest wykonywanie sportów z rzutami, np. rzut oszczepem czy dyskiem, a także sporty wymagające wykonania zamachu, np. tenis. Powtarzające się ruchy powodują przeciążenia i stany zapalne, co w efekcie prowadzi do osłabienia i rozciągnięcia więzadeł, które nie spełniają już swojej funkcji stabilizatorów.
Objawy
Pacjenci z przewlekłą niestabilnością zgłaszają się z bólem lub objawami mechanicznymi po ruchach, które powodują podwichnięcie stawów. Dodatkowo wykazują obawę przed wykonywaniem niektórych czynności, np. podporu w supinacji przedramienia i zgięciu łokcia do około 40 stopni. Objawem wskazującym na niestabilność stawu łokciowego jest także przeskakiwanie w okolicy stawu. Ból występuje w bocznej okolicy łokcia, dlatego schorzenie może być mylnie diagnozowane jako łokieć tenisisty.
Rodzaje
Niestabilność rotacyjna tylno-boczna – występuje najczęściej. Objawy są spowodowane nawrotowym podwichnięciem tylnej części głowy promieniowej i obejmują między innymi ból podczas obciążania stawu łokciowego znajdującego się w zgięciu i supinacji
Niestabilność rotacyjna tylno-przyśrodkowa – występuje po obciążeniu osiowym przedramienia ustawionego koślawo w pronacji. Może doprowadzić do pęknięcia więzadła LCL.
Leczenie
Leczenie może być operacyjne lub zachowawcze. Operacyjne polega wówczas na rekonstrukcji lub naprawie więzadeł. Rehabilitacja po operacji jest długotrwała. Leczenie zachowawcze obejmuje rezygnację z czynności powodujących niestabilność łokcia na okres leczenia. Konieczne jest zlikwidowanie stanu zapalnego i odbudowa uszkodzonych mikrowłókien. Leczeniem z wyboru jest jednak operacja, ponieważ zachowawcze ma ograniczone rezultaty.
Alternatywą dla operacji otwartej jest artroskopia polegająca na obkurczaniu więzadeł po stronie bocznej.
Mówi się, że rehabilitacja po zabiegu jest długotrwała, ponieważ do możliwych powikłań zalicza się między innymi ograniczenie ruchomości czy nawrót dolegliwości. Większość pacjentów jednak zyskuje znaczną poprawę po operacji, a odpowiednio przeprowadzona rehabilitacja umożliwia powrót do czynności dnia codziennego.
Bibliografia:
- Karbach L., Elfar J., Elbow Instability: anatomy, biomechanics, diagnostic, maneuvers and testing, The Journal of Hand Surgery, 2/2017.
- Dziak A., Tayara S., Urazy i uszkodzenia w sporcie, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2000.
Polecane produkty:
![]() |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
![]() |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |