Test Slump jest jednym z podstawowych i najważniejszych testów funkcjonalnych wykorzystywanych w ocenie dolegliwości pochodzących z kręgosłupa lędźwiowego. Wywołuje objawy korzeniowe, najczęściej przy istniejącej przepuklinie kręgosłupa (jedna z najpopularniejszych form dyskopatii). Jeśli test Slump w gabinecie fizjoterapeuty wyjdzie dodatnio, a stan chorego nie zacznie poprawiać się mimo wdrożonej rehabilitacji, warto zasugerować pacjentowi wizytę u ortopedy, który będzie mógł zalecić badanie obrazowe (rezonans magnetyczny).
Test Slump – co to jest?
Test Slump to diagnostyczne badanie neurodynamiczne, praktykowane niemal wyłącznie w neurologii i fizjoterapii. Umożliwia wstępną analizę napięcia i ruchomości struktur nerwowych, w szczególności nerwu kulszowego oraz korzeni nerwowych w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Jest to tzw. test prowokacyjny, co oznacza, że poprzez określone ruchy ciała może ujawnić nadwrażliwość lub ograniczenia w układzie nerwowym. Może tym samym wywołać lub nasilić znane pacjentowi objawy, z którymi zgłosił się on do specjalisty.
Test Slump – przebieg
W celu wykonania testu Slump, pacjent siada na krawędzi stołu lub kozetki z nogami swobodnie zwieszonymi poza siedzisko (tak, aby jego krawędź kończyła się tuż przy zgięciu kolan). Następnie przyjmuje pozycję wyjściową, po czym zgina tułów do przodu, zaokrąglając cały kręgosłup, a brodę przyciąga do klatki piersiowej. Aby łatwiej utrzymać tę pozycję, często prosi się pacjenta o założenie rąk za plecy. Fizjoterapeuta może dodatkowo lekko docisnąć plecy, pogłębiając zgięcie.
Jeżeli przy samym przyjęciu pozycji wyjściowej nie występują dolegliwości, badanie przechodzi do kolejnych etapów. Pacjent powoli prostuje jedną kończynę dolną w stawie kolanowym, a następnie zgina stopę grzbietowo, co dodatkowo napina nerw kulszowy i struktury towarzyszące. Terapeuta ocenia obecność objawów oraz to, czy są one pacjentowi znane z codziennych dolegliwości. W przypadku pojawienia się silnych objawów stosuje się manewr odciążający, czyli pacjent unosi głowę i prostuje szyję. Jeśli dolegliwości ustępują lub zmniejszają się, sugeruje to podłoże neurogenne. Badanie wykonuje się osobno dla obu kończyn, aby ocenić ewentualne różnice.
Należy podkreślić, że jeśli test Slump wyjdzie dodatnio już przy samym przyjęciu pozycji wyjściowej (zaokrąglenie pleców, czyli pełne zgięcie kręgosłupa i szyi), nie wykonujemy kolejnych jego etapów. Będzie to możliwe dopiero na następnej terapii, aby sprawdzić, czy zastosowane techniki oraz ćwiczenia zalecone do wykonywania w domu przyczyniają się do poprawy stanu zdrowia pacjenta.
Przebieg testu Slump krok po kroku
- Pacjent siada na krawędzi stołu / kozetki z nogami zwieszonymi poza siedzisko.
- Wykonuje pełne zgięcie kręgosłupa, brodę przyciąga do klatki piersiowej.
- Ręce układa za plecami, aby utrzymać pozycję.
- Fizjoterapeuta w razie potrzeby dociska plecy, pogłębiając zgięcie.
- Pacjent powoli prostuje jedną kończynę dolną w stawie kolanowym.
- Dodaje zgięcie grzbietowe stopy w stawie skokowym.
- Fizjoterapeuta obserwuje reakcję pacjenta i odnotowuje pojawienie się znanych objawów.
- W przypadku wystąpienia dolegliwości pacjent prostuje szyję (manewr odciążający) – sprawdzamy czy objawy ustępują.
- Badanie powtarza się dla drugiej kończyny dolnej.
- Test Slump uznaje się za pozytywny tylko wtedy, gdy prowokuje on typowe, znane pacjentowi objawy.
Test Slump – interpretacja
Jeśli w trakcie testu Slump pojawią się znane pacjentowi objawy neurologiczne (np. ból, mrowienie, drętwienie, rwa kulszowa), może to wskazywać na podrażnienie lub ucisk struktur nerwowych. Można wtedy powiedzieć, że test jest dodatni. Brak objawów może sugerować, że układ nerwowy funkcjonuje prawidłowo w zakresie testowanych ruchów i problem leży w innym miejscu.
Negatywny test Slump nie zawsze może wykluczyć przepuklinę kręgosłupa. Dlatego jednocześnie należy wykonać inne testy funkcjonalne, np. test Laseque’a, badanie siły mięśniowej, badanie zakresu ruchomości stawów, test palce-podłoga (test Thomayera), dobierając je indywidualnie do stanu zdrowia i objawów pacjenta. Podstawą rozpoznania przepuklin kręgosłupa zawsze pozostanie jednak rezonans magnetyczny (MRI). Jeśli więc pacjent posiada płytkę z wynikami MRI, zawsze powinien zabrać ją ze sobą na wizytę u fizjoterapeuty lub u lekarza. Diagnostyką i leczeniem chorób kręgosłupa w praktyce lekarskiej zajmuje się najczęściej lekarz ortopeda lub lekarz neurolog.
Zobacz również: Przepuklina kręgosłupa rehabilitacja.
Dodatni test Slump – co dalej?
Jeśli test Slump wyjdzie dodatnio, to jedynie informacja, że mogło dojść do ucisku na struktury nerwowe np. w związku z chorobą krążka międzykręgowego kręgosłupa. Należy upewnić się, że tak rzeczywiście jest, choćby na podstawie badań obrazowych. Przepuklina kręgosłupa to nie wyrok, a z problemem tym zmaga się współcześnie coraz więcej osób. Podstawą leczenia jest fizjoterapia, która opiera się m.in. na:
- terapii manualnej (mobilizacje kręgosłupa, głównie oscylujące, terapia punktów spustowych, suche igłowanie, rozluźnianie mięśniowo-powięziowe, kinesiotaping i wiele innych);
- ćwiczeniach dobranych do stanu pacjenta, które będzie on wykonywał samodzielnie w domu.
Zobacz również: Ćwiczenia na odcinek lędźwiowy kręgosłupa.
W stanie ostrym wizyty u fizjoterapeuty odbywają się 1-2 razy w tygodniu, zaś w stanie przewlekłym co 3-4 tygodnie, podtrzymująco i w celu zmiany ćwiczeń zalecanych do wykonywania w domu. Dyskopatia jest schorzeniem przewlekłym, dlatego profilaktyka nawrotu objawów jest już pracą na długi okres czasu. Co 2-3 lata rekomenduje się też wykonanie kontrolnego rezonansu, aby sprawdzać, czy przepuklina progresuje, czy może się cofa (a ma ku temu tendencję przy odpowiednim postępowaniu). W skrajnych przypadkach konieczny jest zabieg chirurgiczny, zazwyczaj mikrodiscektomia.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Lehmann-Horn F., Ludolph A., Neurologia – diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2004.
- Al-Sharaa M., Salo S., Kareem A., Al-Edanni M., Slump Test versus Straight Leg Raise Test in the Diagnosing of Lumbar Disc Herniation: A Prospective Comparative Study, AL-Kindy College Medical Journal, 17/2021.
- Butler D., Mobilisation of the Nervous System, Churchill Livingstone, Melbourne 1991.
- Shacklock M., Clinical Neurodynamics: A New System of Neuromusculoskeletal Treatment, Elsevier, Oxford 2005.
