Miażdżyca tętnic wieńcowych jest groźną chorobą przebiegającą z tworzeniem się złogów lipidowych w obrębie naczyń wieńcowych znajdujących się w okolicy mięśnia sercowego. Choroby sercowo-naczyniowe często przez długi czas rozwijają się bezobjawowo, a pojawienie się pierwszych dolegliwości świadczy przeważnie o ich zaawansowaniu. U blisko 50% pacjentów pierwszym objawem klinicznym miażdżycy tętnic wieńcowych jest zawał serca lub nagły zgon.
Przyczyny miażdżycy tętnic wieńcowych
Miażdżyca tętnic wieńcowych jest przewlekłym procesem zapalnym dotyczącym tętnic wieńcowych odpowiedzialnych za ukrwienie i odżywienie mięśnia sercowego – mówiąc w skrócie, doprowadzają do niego krew bogatą w tlen i składniki odżywcze, dzięki czemu może on funkcjonować w pełni sprawnie. Proces miażdżycowy polega na gromadzeniu się w przestrzeni pomiędzy śródbłonkiem i warstwą mięśniową naczynia wieńcowego kolejno (wraz z upływem czasu):
- złogów utworzonych z makrofagów, cholesterolu LDL, komórek piankowatych, tworzących tzw. „pasma tłuszczowe” będące najwcześniejszą postacią zmian miażdżycowych;
- elementów włóknistych tkanki łącznej, które otaczają pierwotne ognisko zapalne, a następnie separują je od reszty naczynia. Tworzy się tzw. blaszka miażdżycowa.
Jeśli nie zostaną wdrożone żadne działania prewencyjne lub terapeutyczne, blaszka miażdżycowa ma tendencję wgłębienia się do światła naczynia i zwężania go. Tym samym skutecznie ogranicza przepływ krwi w obszarze za zwężeniem, a więc prowadzi do niedokrwienia mięśnia sercowego. Bardzo dobrze znane są czynniki ryzyka omawianej choroby (będące jednocześnie czynnikami ryzyka blaszek miażdżycowych w niemal każdym innym naczyniu krwionośnym):
- nadwaga i otyłość;
- palenie papierosów;
- niezdrowa dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukry proste;
- nadciśnienie tętnicze;
- siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej;
- silny stres w życiu codziennym;
- cukrzyca;
- zaburzenia lipidowe i zaburzenia metaboliczne.
Diagnostyką i leczeniem miażdżycy tętnic wieńcowych zajmuje się lekarz kardiolog.
Miażdżyca tętnic wieńcowych – objawy
Przewlekłe ograniczenie drożności tętnic wieńcowych przez blaszkę miażdżycową stanowi przyczynę choroby znanej jako stabilna choroba wieńcowa. Śródbłonek i łącznotkankowa pokrywa blaszki mogą ulegać rozerwaniu w konsekwencji działania sił fizycznych związanych z przepływem krwi, co jest bezpośrednim zagrożeniem życia. Miażdżyca tętnic wieńcowych bardzo często przebiega bezobjawowo przez wiele lat, a gdy dojdzie do wystąpienia objawów, świadczą one o jej znacznym zaawansowaniu. Takimi objawami mogą być:
- tzw. ból wieńcowy, czyli ostry, ściskający, bardzo silny ból zlokalizowany w klatce piersiowej za mostkiem, który może mieć tendencję do promieniowania przez lewe ramię, aż do żuchwy;
- duszności i problemy z oddychaniem;
- wzmożona męczliwość, czyli szybkie męczenie się i zadyszka nawet podczas niewielkich, mniej wymagających aktywności fizycznych (np. wejście po schodach na drugie piętro);
- zawroty głowy i bóle głowy;
- dyskomfort w klatce piersiowej;
- sine dłonie i stopy lub zimne dłonie i zimne stopy.
Jako że mięsień sercowy odpowiada za pompowanie utlenowanej krwi do całego organizmu, objawy jego niedokrwienia i niedotlenienia będą z pewnością rzutować na cały organizm. Nietypowymi objawami miażdżycy tętnic wieńcowych mogą być więc m.in. pogorszenie pamięci i koordynacji ruchowej, zaburzenia hormonalne, niestrawność czy szare, niezdrowe zabarwienie skóry.
Miażdżyca tętnic wieńcowych – diagnostyka
Choroby układu krążenia, powodowane głównie miażdżycą i jej powikłaniami, stanowią współcześnie najczęstszą przyczynę chorobowości i śmiertelności na całym świecie. Szacuje się, że aż u około 50% młodych osób występują cechy miażdżycy tętnic wieńcowych. Właśnie dlatego prewencja i diagnostyka mają we współczesnej medycynie kardiologicznej tak znaczącą rolę. Diagnostyka miażdżycy tętnic wieńcowych opiera się na badaniu USG Doppler, pozwalającym ocenić przepływ krwi przez badane naczynie krwionośne. Dodatkowo wykonuje się angiografię, zaś ostatecznym uzupełnieniem oceny stanu zdrowia pacjenta są badania laboratoryjne, w tym lipidogram, morfologia, ocena poziomu kreatyniny, D-Dimerów, glukozy.
Miażdżyca tętnic wieńcowych – leczenie
Po zdiagnozowaniu miażdżycy tętnic wieńcowych natychmiast należy zmodyfikować styl życia poprzez:
- rzucenie palenia papierosów, jeśli są one dla pacjenta nałogiem;
- eliminację spożycia tłuszczów trans, smażonych i tłustych potraw, słodyczy, nadmiaru soli;
- normalizację ciśnienia tętniczego;
- systematyczną aktywność fizyczną, szczególnie o charakterze tlenowym (aby wzmacniać mięsień sercowy);
- utrzymywanie odpowiedniej masy ciała i zrzucenie zbędnych kilogramów, jeśli jest to konieczne;
- stosowanie zbilansowanej, zdrowej diety;
- unikanie stresu i wysypianie się.
Wszelkie choroby przewlekłe przebiegające wspólnie z miażdżycą należy ustabilizować pod okiem lekarza. Dotyczy to zwłaszcza nadciśnienia tętniczego, miażdżycy oraz zaburzeń hormonalnych. Następnie można wprowadzać leczenie objawowe, m.in. farmakoterapię. Najczęściej pacjentowi przepisuje się statyny. W przypadku miażdżycy bardzo zaawansowanej niezbędne staje się leczenie inwazyjne – angioplastyka wieńcowa z implantacją stentu.
Polecane produkty:
|
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Beręsewicz A., Skierczyńska A., Miażdżyca – choroba całego życia i całej populacji krajów cywilizacji zachodniej, Choroby Serca i Naczyń, 1/2006.
- Dąbek J., Majewski M., Bałys M., Gąsior Z., Rokowanie chorych z wczesną miażdżycą tętnic wieńcowych w 4-letniej obserwacji, Ann. Acad. Med. Siles., 2019; 73: 1-7.
- Pruszczyk P., Hryniewiecki T., Wielka interna – kardiologia z elementami angiologii, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2018.
