Deformacje stopy są w dzisiejszych czasach niezmiernie częstym problemem. Zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Ich pojawienie się w dłuższej perspektywie czasu wpływa negatywnie na całą postawę ciała, zwiększając ryzyko wad postawy i następczych dolegliwości bólowych stawów całego ciała. Zawsze warto więc je korygować pod okiem fizjoterapeuty.
Deformacje stóp – rodzaje
Do najczęściej występujących deformacji stóp zaliczamy następujące:
- stopa końsko-szpotawa – manifestuje się podeszwowym zgięciem stopy oraz przywiedzeniem przodostopia (wypukłość brzegu bocznego stopy);
- stopa płasko-koślawa – nazywana potocznie (choć błędnie) płaskostopiem, wyróżnia się odwróceniem na zewnątrz łuku podłużnego stopy, przy czym krawędź boczna stopy i pięta są uniesione ku górze;
- stopa piętowa – polega na zgięciu grzbietowym stopy bądź pionowym ustawieniu kości piętowej;
- stopa sierpowata – manifestuje się przywiedzeniowym ustawieniem przodostopia względem tyłostopia, a także przyśrodkowym odchyleniem w stawach Lisfranca;
- stopa wydrążona – w jej przebiegu łuk stopy staje się zbyt wysoki, co sprawia, że podeszwa stopy jest wklęsła. Pacjenci wykazują sporą tendencję do chodzenia na palcach lub piętach, ponieważ ich podeszwy stóp nie dotykają ziemi w taki sposób, w jaki powinny;
- płaskostopie – stan, w którym zanika jeden lub dwa łuki stopy. Wyróżniamy płaskostopie poprzeczne lub płaskostopie podłużne;
- haluksy – wada obejmuje poszerzenie przodostopia, czemu towarzyszy przywiedzenie i rotacja palucha (I palca stopy). Konsekwencją tego jest utworzenie się wypukłości po przyśrodkowej stronie stopy w miejscu stawu śródstopno-paliczkowego;
- palce młotkowate – zniekształcenie II, III lub/i IV palca u stopy. Polega na tym, że palec zgina się w środkowym stawie w taki sposób, że przypomina młotek (stąd nazwa);
- palce szponiaste – zniekształcenie polega na przeproście, a czasem także na podwichnięciu w stawach śródstopno-paliczkowych palców, czemu towarzyszy zgięcie w stawach międzypaliczkowych bliższych i dalszych;
- ostroga piętowa – zmiany zwyrodnieniowe okolicy wyrostka przyśrodkowego guza piętowego kości piętowej prowadzą do utworzenia się narośli kostnej na dolnej stronie pięty. To właśnie ostroga piętowa, która sama w sobie nie jest bolesna, jednak nieleczona wywołuje zapalenie rozcięgna podeszwowego i ból ograniczający lub uniemożliwiający poruszanie się;
- pięta Haglunda – deformacja kostna dotycząca kości piętowej, w której dochodzi do przerostu i pogrubienia wyrostka tylnego kości piętowej. W przebiegu stanów zapalnych na pięcie tworzy się coraz większa narośl, która z czasem staje się bolesna.
Deformacji stopy jest wiele, dlatego tak ważna jest ich właściwa diagnostyka. Nie tylko w kontekście stwierdzenia rodzaju deformacji, ale i zidentyfikowania jej przyczyn.
Diagnostyka deformacji stóp
Deformacje stopy warto zdiagnozować, wykonując badania obrazowe, aby na podstawie zdjęć móc dobrać optymalne metody terapeutyczne. Techniką obrazowania z wyboru jest RTG, uwidaczniający z dużą dokładnością tkanki kostno-stawowe. Jeśli chcemy jednocześnie ocenić tkanki miękkie, lepszym wyborem będzie USG (na które nie trzeba mieć nawet skierowania i z którego korzysta coraz większe grono fizjoterapeutów).
Deformacje stopy – leczenie
Leczenie deformacji stopy odbywa się zazwyczaj w gabinecie fizjoterapeutycznym. Rehabilitacja obejmuje m.in.:
- indywidualnie dobrane ćwiczenia (które muszą być wykonywane nie tylko podczas wizyt u fizjoterapeuty, ale i samodzielnie w domu każdego dnia);
- terapię manualną;
- kinesiotaping.
I wiele innych metod, których celem jest przywrócenie balansu mięśniowego, rozluźnienie i wzmocnienie poszczególnych tkanek, a także zadbanie o właściwy ślizg w stawach i ich odpowiednią pozycję. Należy skupić się nie tylko na samych stopach, ale także stawach kolanach, biodrach i całej postawie. W przypadku dzieci ćwiczenia powinny być prowadzone w formie zabawy, co zachęci je do systematyczności działań.
W rzadszych przypadkach konieczny jest zabieg chirurgiczny mający na celu korekcję ustawienia stawów stopy. Zazwyczaj wskazaniem są wady wrodzone stóp, niereagujące na leczenie zachowawcze lub o niewielkiej szansie na poprawę. Po operacji także wdraża się rehabilitację.
Polecane produkty:
|
Drewniany masażer do stóp
Wałek drewniany to masażer do stóp wykonany z wysokiej jakości drewna bukowego. Jest bardzo trwały i bezpieczny podczas stosowania. Wykorzystuje się go głównie przy dolegliwościach takich jak np. ostroga piętowa, w celu poprawy krążenia, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zukunft-Huber B., Trójpłaszczyznowa manualna terapia wad stóp u dzieci, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2020.
- Gołębiowska-Sosnowska J., Synder M., Gołębiowski P., Wojciechowska K., Niedzielski J. Częstość występowania wad rozwojowych kończyn dolnych u dzieci w wybranych przedszkolach aglomeracji łódzkiej. Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja, 2019; 6(6); Vol. 21, 443-450.
