Plecy płaskie

Plecy płaskie to wada postawy, która charakteryzuje się nadmiernym spłaszczeniem fizjologicznych krzywizn kręgosłupa lub ich całkowitym brakiem. Towarzyszy temu zmniejszone przodopochylenie miednicy z zachowaniem prawidłowej ruchomości kręgosłupa. Spłaszczenie pleców jest zjawiskiem bardzo niekorzystnym, może prowadzić do ograniczenia i zubożenia form ruchu, a także powstanie dystonii lub hipotonii mięśniowej.

Plecy płaskie – objawy

Do innych objawów pleców płaskich zalicza się spłaszczenie klatki piersiowej i opuszczenie oraz wysunięcie barków do przodu. Zmniejsza się również funkcja amortyzacyjna kręgosłupa, czego efektem jest nadmierne przeciążenie jego poszczególnych elementów, czyli kręgów. Sprzyja to z kolei powstawaniu zmian zwyrodnieniowych.

Plecy płaskie sprzyjają także powstawaniu bocznych skrzywień kręgosłupa i skolioz. W wieku przedszkolnym zjawisko to jest prawidłowe, jednakże w starszym wieku wymaga korekcji.

Plecy płaskie – kinezyterapia

Celem ćwiczeń w tym przypadku jest:

• wzmocnienie osłabionego gorsetu mięśniowego;
• rozluźnienie zbyt napiętych struktur;
• zwiększenie pojemności oddechowej płuc;
• zwiększenie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa oraz jego ruchomości.

Mięśnie przykurczone

Plecy płaskie wiążą się z przykurczem:

• mięśnia czworobocznego;
• mięśnia równoległobocznego;
• mięśnia najszerszego grzbietu;
• mięśnia prostownika grzbietu w odcinku piersiowym;
• mięśni pośladkowych;
• mięśni kulszowo-goleniowych;
• mięśni karku;
• mięśni brzucha.

Należy je zatem rozciągać w niepełnym skurczu i pełnym rozciągnięciu. Przykłady ćwiczeń rozciągających:

• kończyny górne skrzyżowane na klatce piersiowej, przysiad, a następnie marsz w przysiadzie. Ćwiczenie rozciąga mięśnie pośladkowe i jednocześnie wzmacnia zginacze bioder;
• siad płaski, a następnie wykonywanie skrętów tułowia sięgając jak najdalej dłońmi najpierw po prawej stronie, a następnie po lewej stronie ciała. Ćwiczenie rozciąga m.in. mięśnie skośne brzucha.

Mięśnie nadmiernie rozciągnięte i osłabione

Drugim etapem jest wzmacnianie mięśni nadmiernie rozciągniętych i osłabionych. Zaliczamy do nich:

• struktury klatki piersiowej (mięśnie piersiowe większe i mięśnie piersiowe mniejsze, mięśni zębate przednie oraz więzadło przednie);
• mięśnie biodrowo-lędźwiowe;
• mięśnie proste uda;
• mięśnie czworoboczne lędźwi;
• mięsień prostownik grzbietu w odcinku lędźwiowym.

Ćwiczenia wykonuje się w niepełnym rozciągnięciu i pełnym skurczu. Przykłady ćwiczeń wzmacniających:

• leżenie tyłem, fizjoterapeuta przykłada dłonie na mięśnie piersiowe większe, a następnie oporuje mocny wdech. Ćwiczenie jednocześnie wpływa na wzmocnienie mięśni piersiowych oraz jakość i siłę wykonywanego wdechu;
• leżenie przodem, kończyny dolne zgięte w stawach kolanowych do 90 stopni. Fizjoterapeuta przykłada opór na tył ud. Pacjent ma za zadanie podnieść lekko uda do góry wbrew oporowi.

Sporo uwagi należy poświęcić ćwiczeniom oddechowym, ponieważ przy plecach płaskich zmniejsza się pojemność płuc i ruchomość klatki piersiowej. Zaleca się ćwiczenia oddechowe torem piersiowym, jednakże nie należy całkowicie pomijać oddychania torem przeponowym.

Zobacz również: Przepona – budowa i funkcje.

Kolejną ważną grupą ćwiczeń są ćwiczenia korekcyjne. Muszą one zwiększać kifozę w odcinku piersiowym i pogłębiać lordozę w odcinku lędźwiowym. Przykłady korekcji:

• klęk podparty na prostych kończynach górnych. Naprzemienne wykonywanie tzw. „kociego grzbietu” oraz siodełka;
• stanie w rozkroku, kończyny górne wzdłuż tułowia. Wykonywanie skłonu do przodu (dłonie starają się dotknąć podłoża), a następnie wykonywanie wyprostu (głównie w odcinku lędźwiowym), dłonie na biodrach;
• pozycja leżenia tyłem, wałeczek lub zwinięty ręcznik pod odcinkiem lędźwiowym oraz szyjnym. Pozycja sama w sobie jest korekcyjna.

Należy pamiętać, że przeciwwskazane są wszelkie ćwiczenia gibkościowe, w zwisach i przeprostach oraz przeciążanie organizmu. Nie stosuje się także elongacji kręgosłupa.

Zobacz również: Lordoza i kifoza – co to takiego i jak to leczyć?

Plecy płaskie – pozostałe metody leczenia

Dodatkową metodą rehabilitacji może być masaż leczniczy. Na początku powinien on pobudzać mięśnie rozciągnięte, a następnie rozluźniać te zbyt napięte. W przypadkach zablokowania czynnościowego w stawach, które uniemożliwia osiągnięcie pełnego zakresu ruchu biernego, stosuje się terapię manualną. Dotyczy ona przede wszystkim stawów międzykręgowych.

Metodą pomocniczą, która może mieć pewien wpływ na korygowanie wady, jest kinesiotaping. Odpowiednia aplikacja taśm wpływa na utrzymanie prawidłowej pozycji różnych elementów organizmu, a także może podtrzymywać efekty wypracowane podczas terapii z fizjoterapeutą. W przypadku znacznego osłabienia mięśni można zastosować fizykoterapię.

	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...
	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Wilczyński J., Korekcja wad postawy człowieka, Wydawnictwo Anthropos, Starachowice 2005.