Mięsień zębaty przedni

Mięsień zębaty przedni (łac. musculus serratus anterior) to płaski, czworokątny mięsień położony na bocznej ścianie klatki piersiowej. Jest jednym z największych mięśni ciała, choć z powodu swojego położenia nie robi efektywnego wrażenia.

Topografia

Wypukłą powierzchnię zewnętrzną mięśnia zębatego przedniego pokrywają w części górnej oba mięśnie piersiowe (mięsień piersiowy większy i mięsień piersiowy mniejszy), a także mięsień podobojczykowy, mięsień podłopatkowy oraz naczynia i nerwy pachowe. W części dolnej z kolei pokrywa go mięsień najszerszy grzbietu i częściowo skóra. Wklęsła powierzchnia wewnętrzna spoczywa na żebrach i mięśniach międzyżebrowych zewnętrznych. U góry przykrywa przyczepy mięśni pochyłych szyi, z tyłu przyczepy mięśnia zębatego tylnego górnego.

Mięsień zębaty przedni tworzy ścianę przyśrodkową jamy pachowej.

Mięsień zębaty przedni — budowa

Mięsień zębaty przedni rozpoczyna się najczęściej 10-cioma zębami na zewnętrznej powierzchni 9 górnych żeber. Następnie biegnie ku tyłowi, przylegając do klatki piersiowej i kończy się na brzegu przyśrodkowym łopatki. Dzieli się na 3 części, które różnią się między sobą grubością, długością oraz kierunkiem włókien.

Część górna

Górna część mięśnia zębatego przedniego jest najgrubsza. Tworzą ją krótkie włókna rozpoczynające się na:

• pierwszym żebrze, tuż przy przyczepie mięśnia pochyłego środkowego;
• drugim żebrze, na guzowatości mięśnia zębatego przedniego;
• łuku ścięgnistym rozpiętym między powyższymi strukturami.

Kończy się na stronie żebrowej górnego kąta łopatki.

Część środkowa

Jest najcieńsza i rozpoczyna się na drugim oraz trzecim żebrze. Następnie włókna biegną rozbieżnie i nieraz zawierają dość znaczne przerwy między sobą – jednak zamknięte przez powięź mięśniową. Przyczepiają się do brzegu przyśrodkowego łopatki.

Ze względu na to, że zarówno część górna, jak i środkowa mają po jednym zębie początkowym na drugim żebrze, to ogólna liczba zębów początkowych mięśnia jest o jeden większa niż ilość żeber, które stanowią ich przyczepy.

Część dolna

Rozpoczyna się na powierzchniach od czwartego do dziewiątego żebra. Włókna biegną silnie zbieżnie ku górze i kończą się na stronie żebrowej dolnego kąta łopatki. Początki czterech dolnych wiązek wsuwają się jak zęby między początki pięciu górnych wiązek mięśnia skośnego zewnętrznego brzucha.

Ku dołowi od przyczepów żebrowych mięśnia zębatego przedniego znajdują się przyczepy żebrowe mięśnia najszerszego grzbietu.

Mięsień zębaty przedni — czynność (funkcje)

Część górna mięśnia zębatego przedniego pociąga staw ramienny do przodu w kierunku przeciwnym niż część środkowa mięśnia czworobocznego.

Część dolna jest najsilniejsza i wspólnie z dolną częścią mięśnia czworobocznego pociąga bark ku dołowi. Ponadto część dolna obraca łopatkę w ten sposób, że kąt dolny przesuwa się do przodu i bocznie w kierunku dołu pachowego, a panewka stawowa łopatki ku górze. W efekcie możliwe jest odwiedzenie ramienia ponad poziom. W opisanym wyżej ruchu mięsień zębaty przedni współpracuje z mięśniem czworobocznym, a działa antagonistycznie w stosunku do mięśnia równoległobocznego oraz mięśnia dźwigacza łopatki.

Cały mięsień zębaty przedni przyciska łopatkę do klatki piersiowej i w tym ruchu współpracuje z mięśniem równoległobocznym.

Gdy okolica barku i ramię są ustalone, mięsień zębaty przedni jest pomocniczym mięśniem wdechowym.

Zobacz również: Mięśnie oddechowe.

Dodatkowe informacje na temat mięśnia zębatego przedniego

• W przypadku porażenia tego mięśnia brzeg przyśrodkowy łopatki (a szczególnie jej dolny koniec) odstaje od klatki piersiowej. Dodatkowo ramię nie może być podniesione ponad poziom.
• Poszczególne części mięśnia zębatego przedniego mogą wcale nie występować, przy czym liczba wiązek mięśniowych może wahać się od 7 do 11.
• Mięsień ten może się łączyć z mięśniem międzyżebrowym zewnętrznym i mięśniem skośnym zewnętrznym brzucha.

Mięsień zębaty przedni — unerwienie

Mięsień zębaty przedni unerwiany jest przez nerw piersiowy długi (C5-C8).

Mięsień zębaty przedni — unaczynienie

Unaczynienie mięsień ten zawdzięcza tętnicy piersiowej bocznej oraz tętnicy piersiowo-grzbietowej. Naczynia te stanowią główne źródło krwi.

	Mata z kolcami Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej...
	Mata do akupresury (mata z igłami) Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
2. Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
3. Ignasiak Z., Anatomia układu ruchu, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.