Mięsień najszerszy grzbietu (łac. musculus latissimus dorsi) jest cienkim, szerokim i płaskim mięśniem. Pokrywa dolną okolicę grzbietu, a także częściowo boczną część klatki piersiowej. Należy do mięśni powierzchownych grzbietu.
Topografia
Mięsień najszerszy grzbietu leży pod skórą i dlatego można go z łatwością wyczuć na osobie żywej. Tylko górna jego część przykryta jest dolnym odcinkiem mięśnia czworobocznego.
W swoim długim przebiegu mięsień najszerszy grzbietu znajduje się aż w trzech okolicach:
- okolicy lędźwiowej;
- okolicy piersiowej bocznej;
- okolicy pachowej.
Przykrywa tym samym mięsień zębaty tylny dolny, żebra oraz mięśnie międzyżebrowe. Poza tym zachodzi zazwyczaj na dolny kąt łopatki, dzięki czemu przytwierdza ją do klatki piersiowej. Tylną stronę ścięgna przyczepu końcowego krzyżuje głowa długa mięśnia trójgłowego ramienia. Łączy się ona z nim silnym pasmem włóknistym.
Mięsień najszerszy grzbietu wraz z mięśniem obłym większym ogranicza jamę pachową od tyłu i wytwarza fałd pachowy tylny.
Mięsień najszerszy grzbietu – budowa
Mięsień najszerszy grzbietu posiada największą powierzchnię ze wszystkich mięśni. Rozpoczyna się na:
- wyrostkach kolczystych sześciu dolnych kręgów piersiowych, pięciu kręgach lędźwiowych, grzebieniu krzyżowym pośrodkowym – przyczepia się do tych struktur płaskim i szerokim ścięgnem, stanowiąc blaszkę tylną albo powierzchowną powięzi piersiowo-lędźwiowej;
- tylnej trzeciej części wargi zewnętrznej grzebienia biodrowego;
- dolnym kącie łopatki przy przyczepie mięśnia obłego większego;
- powierzchni zewnętrznej dziewiątego lub dziesiątego, jedenastego i dwunastego żebra.
Przyczep początkowy (pp) mięśnia najszerszego grzbietu dzieli się zatem na 4 części:
- część kręgową;
- część biodrową;
- część łopatkową;
- część żebrową.
Od tej długiej linii przyczepu początkowego poszczególne pęczki włókien mięśnia biegną silnie zbieżnie w kierunku dołu pachowego. Pęczki górne bardziej poprzecznie, zaś dolne stromo ku górze. Następnie dochodzą one do mięśnia obłego większego i owijają się dookoła niego przechodząc w czworokątne ścięgno.
Przyczep końcowy (pk) znajduje się na grzebieniu guzka mniejszego kości ramiennej od strony przedniej i przyśrodkowej.
Kaletka maziowa
Kaletka maziowa mięśnia znajduje się tuż przy kości ramiennej między przyczepami mięśnia najszerszego grzbietu i mięśnia obłego większego. Niekiedy druga kaletka maziowa leży między mięśniem, a dolnym kątem łopatki.
Trójkąt lędźwiowy
Między brzegiem tylnym mięśnia skośnego zewnętrznego brzucha, a brzegiem przednim mięśnia najszerszego grzbietu znajduje się trójkątna przestrzeń, której dno jest utworzone przez mięsień skośny wewnętrzny brzucha. Trójkąt ten nosi nazwę trójkąta lędźwiowego.
Zobacz również: Mięśnie grzbietu – podział i funkcje.
Mięsień najszerszy grzbietu – czynność (funkcje)
Mięsień najszerszy grzbietu przy ustalonym kręgosłupie opuszcza podniesione ramię, przywodzi je do tyłu i obraca do wewnątrz. W efekcie, podczas tego ruchu ręka zbliża się do pośladków. Ponadto, współpracując z mięśniem piersiowym większym, opuszcza wysoko podniesione ramię lub umożliwia wykonanie podciągania się na drążku.
Przy ustalonych ramionach mięśnie obu stron działają jako dźwigacze dolnych żeber, a więc są pomocniczymi mięśniami wdechowymi. W przeciwieństwie do tego brzeg boczny mięśnia najszerszego staje się twardy podczas kaszlu, a więc podczas wydechu, naciskając bocznie na żebra przy ustalonym stawie ramienny.
Ciekawostką jest, że klinicyści nazywają go mięśniem kaszlu.
Unerwienie mięśnia najszerszego grzbietu
Unerwienie mięśnia najszerszego grzbietu pochodzi od nerwu piersiowo-grzbietowego.
Unaczynienie mięśnia najszerszego grzbietu
Unaczynienie omawianego mięśnia pochodzi od:
- tętnicy piersiowo-grzbietowej, która z kolei odchodzi od tętnicy podłopatkowej;
- drobnych gałązek tętnic międzyżebrowych;
- obu tętnic okalających ramię, które odchodzą od tętnicy pachowej.
Polecane produkty:
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... | |
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
- Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
- Ignasiak Z., Janusz A., Jarosińska A., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.