Lordoza i kifoza – co to takiego i jak to leczyć?

Lordoza wydaje się dziwnym słowem, które zwiastuje początek jakiejś choroby. Wielu pacjentów z takim właśnie przeświadczeniem trafia do gabinetu fizjoterapeuty i mówi, że ma lordozę, a także co można z tym zrobić. Temat wydaje się nieco dziwny, zwłaszcza dla osób, które mają nawet niewielkie pojęcie o prawidłowej anatomii człowieka. Niemniej okazuje się, że problem błędnej interpretacji słowa lordoza ciągle narasta. Postaramy się to dokładnie wyjaśnić i raz na zawsze rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące lordozy (a później także kifozy).

Podstawowe informacje

Lordoza jak i kifoza to fizjologiczne, naturalne krzywizny kręgosłupa, które człowiek nabywa w trakcie swojego rozwoju. Natura obdarzyła nas lordozą szyjną, kifozą piersiową, lordozą lędźwiową i kifozą krzyżową. Lordoza będzie oznaczała wygięcie kręgosłupa w przód, natomiast kifoza – w tył.

Zobacz również: rozwój postawy ciała

Warto dodać, że takie ukształtowanie kręgosłupa jest bardzo potrzebne ludzkiemu ciału. Dzięki niemu, nasz kręgosłup może być obciążany nie tylko masą naszego ciała, ale także dodatkowymi ciężarami takimi jak zakupy, ciężkie kartony z książkami czy sztanga na siłowni. Lordoza i kifoza powodują, że kręgosłup miękko i elastycznie będzie absorbował rożnego rodzaju siły, zwłaszcza wtedy, kiedy będziemy się chcieli z wyżej wymienionymi ciężarami przemieszczać. Niestety, człowiek będzie w stanie i tutaj przeholować z obciążeniami, więc same naturalne krzywizny kręgosłupa już nie wystarczą, aby uratować różne struktury ciała (np. krążki międzykręgowe zwane dyskami) przed urazem.

Lordoza i kifoza – co się może z nimi stać?

Naturalne krzywizny kręgosłupa mogą ulec albo pogłębieniu albo spłyceniu w wyniku działania rożnych czynników. Przede wszystkim należy pamiętać, że pogłębiona czy odprostowana lordoza może wynikać z naturalnego ukształtowania kręgosłupa (nie zawsze oznacza to patologię!). Dodatkowo naturalne pogłębienie lordozy czy kifozy nie generuje bólu kręgosłupa.

Zdarza się, że z czasem dorastania dziecka dojdzie do niedostatecznego wykształcenia się kości (w tym kręgów kręgosłupa), czy ich wygięciu w taki sposób, że uformowana lordoza czy kifoza będzie pogłębiona lub spłaszczona. Czasami są to procesy nieodwracalne i jeżeli zagrażają zdrowiu lub życiu dziecka podejmuje się decyzję o operacji celem, ogólnie ujmując, lepszego ukształtowania tych naturalnych krzywizn. Oczywiście kręgosłup w fazie rozwojowej może też wyginać się w wiele innych stron powodując np. skoliozę (zgięcie boczne kręgosłupa), która może dodatkowo ulec rotacji.

Pogłębiona lordoza nie jest wyrokiem

Zarówno pogłębienie jak i odprostowanie naturalnych krzywizn kręgosłupa to bardzo ogólne pojęcie. Patologiczne powstawanie tego typu zjawisk może mieć rożne przyczyny. Bardzo ciężko jest określić co dokładnie generuje pogłębioną lordozę czy odprostowaną kifozę kręgosłupa dopóki nie zbierzemy wywiadu chorobowego i nie zbadamy pacjenta.

Najbardziej popularnymi przyczynami np. pogłębionej lordozy lędźwiowej jest osłabienie mięśni brzucha i silne napięcie mięśni biodrowo-lędźwiowych. Dzieje się tak na skutek spędzania zbyt długiego czasu w pozycji siedzącej bez jakiejkolwiek kontroli napięcia mięśni brzucha. Warto dodać, że wypełnianie lordozy lędźwiowej podczas siedzenia np. poduszką nie ma najmniejszego sensu. Może nawet pogłębić jeszcze tę dysfunkcję.

Z kolei odprostowana lordoza lędźwiowa, najczęściej będzie skutkiem bardzo silnego napięcia w obrębie prostowników kręgosłupa lędźwiowego. Może się tak zdarzyć w skutek np. urazu czy przeciążenia tej okolicy kręgosłupa. Należy mieć na uwadze, że odprostowana lordoza lędźwiowa nie zawsze oznacza wpadnięty krążek międzykręgowy czy złamanie któregoś z kręgów. Być może (i dzieje się tak bardzo często) chora osoba mocno dźwignęła jakiś ciężar czy upadła na plecy. Wówczas jej ciało, chcąc uchronić się przed jeszcze większym urazem napiął wszystkie mięśnie w kręgosłupie lędźwiowym. W takim przypadku wystarczy odpowiednio zaaplikowana terapia tkanek miękkich niekiedy zakończona manipulacją (oczywiście po uprzednim upewnieniu się przez fizjoterapeutę, że nie doszło do złamania kręgu czy przepukliny!), aby znieść dolegliwości bólowe z tytułu odprostowanej lordozy lędźwiowej.

Podsumowanie

Pamiętajmy, że samo określenie „lordoza” czy „kifoza” to nie jednostka chorobowa, a naturalna krzywizna kręgosłupa. Każdy z nas powinien ją posiadać (patologią wręcz jest ich nieposiadanie). Natomiast pogłębiona lordoza szyjna czy lędźwiowa i/lub pogłębiona kifoza piersiowa czy krzyżowa może (ale nie musi!) oznaczać jakąś formę patologii, zazwyczaj napięcia mięśniowego. Za każdym razem należy postąpić tak samo: pacjent musi byc dokładnie zbadany przez fizjoterapeutę. Wywiad podmiotowy (m.in. doznane wcześniej przez pacjenta urazy) jak i przedmiotowy (m. in. analiza badań radiologicznych, zastosowanie różnych testów diagnostycznych) za każdym razem musi poprzedzić terapię pacjenta np. z pogłębioną lordozą.

Bibliografia

1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
2. Wilczyński J., Korekcja wad postawy człowieka, Wydawnictwo Anthropos, Starachowice 2005.

	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...
	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...