MPV (ang. Mean Platelet Volume) to jeden z parametrów sprawdzanych podczas morfologii krwi obwodowej. Odnosi się do średniej objętości płytek krwi (trombocytów). Zarówno obniżone wartości, jak i podwyższone są nieprawidłowe i mogą wskazywać na poważne problemy zdrowotne. Interpretacji wyników zawsze dokonuje jednak lekarz.
Co to są płytki krwi?
Płytki krwi tworzą się wskutek fragmentacji cytoplazmy megakariocytów – komórek szpiku kostnego. Anatomicznie są bezjądrowymi komórkami i przyjmują kształt płaskiego dysku o średnicy 3-4 μm. W swojej komórce posiadają ziarnistości zawierające białka adhezyjne, np. fibrynogen, czynnik von Willebranda czy witronektynę, czynniki wzrostu, czynniki krzepnięcia i fibrynolizy oraz ziarnistości zawierające ADP, ATP, jony wapnia czy serotoninę. Podstawową rolą trombocytów jest udział w reakcjach krzepnięcia krwi oraz tworzenie czopu hemostatycznego w miejscu uszkodzenia śródbłonka naczyniowego.
Płytki krwi są istotnym ogniwem łączącym zapalenie i zakrzepicę oraz odgrywają kluczową rolę na wszystkich etapach powstawania zmian miażdżycowych. Zwiększona aktywność tych komórek powodująca zwiększoną ponad normę krzepliwość krwi przyczynia się do większej liczby powikłań zakrzepowych, takich jak:
- niestabilna dławica piersiowa;
- zawał serca;
- nagły zgon sercowy w przebiegu choroby wieńcowej.
Zbyt niska liczba płytek krwi może świadczyć o poważnych chorobach układu krwiotwórczego, np.:
- chorobach szpiku kostnego;
- niedokrwistości hemolitycznej.
Właśnie dlatego tak istotna jest ocena parametrów związanych z płytkami krwi podczas każdych badań krwi. Jednym z takich parametrów jest właśnie MPV, czyli średnia objętość płytek krwi.
MPV – charakterystyka
Średnia objętość płytki krwi (MPV) odpowiada przeciętnej wielkości trombocytów i w normalnych, fizjologicznych warunkach mieści się w zakresie od 7,5 fl do 10,5 fl. Podczas badania krwi jednocześnie sprawdza się tzw. wskaźnik płytkowy dużych komórek (P-LCR), definiowany jako odsetek płytek krwi przekraczających zakres objętości płytek wynoszący powyżej 12 fl. Udowodniono, że wielkość płytek krwi odzwierciedla ich aktywność, w związku z czym oznaczenie MPV i P-LCR to proste i łatwe metody pośredniej oceny stopnia stymulacji trombocytów. Innymi parametrami związanymi z płytkami krwi są: MPM (średnia masa trombocytów) oraz PDW (rozkład objętości trombocytów).
Niskie MPV
Zbyt niski wskaźnik MPV najczęściej obserwuje się w przebiegu małopłytkowości, która może mieć następujące przyczyny:
- choroby autoimmunologiczne, np. toczeń rumieniowaty układowy;
- choroby nowotworowe, a także prowadzona chemioterapia i/lub radioterapia;
- przetoczenie krwi zawierającej przeciwciała niszczące płytki krwi biorcy;
- samoistna plamica małopłytkowa, będąca chorobą autoimmunologiczną;
- zakażenia, w tym WZW czy HIV;
- choroby nerek;
- alkoholizm.
Obniżony wskaźnik MPV może również pojawić się po antybiotykoterapii oraz w przebiegu znacznych niedoborów witaminy B12 i kwasu foliowego.
Wysokie MPV
Podwyższone MPV często towarzyszy nadpłytkowości, a ta zaś jest konsekwencją toczących się w organizmie stanów zapalnych. Stan zapalny może być konsekwencją nieswoistych zapaleń jelit, dyskopatii, RZS i wielu innych problemów zdrowotnych. Inne możliwe przyczyny wysokiego MPV:
- choroby nowotworowe inne niż hematologiczne;
- przebyty zabieg chirurgiczny;
- przyjmowanie niektórych leków, zwłaszcza glikokortykoidów;
- brak śledziony;
- doznany uraz, zwłaszcza rozległy;
- krwotok przebyty niedawno;
- zespoły mieloproliferacyjne;
- anemia z niedoboru żelaza.
Jak zatem można zauważyć, zarówno wysokie MPV, jak i zbyt niskie MPV niewiele mówią o stanie zdrowia pacjenta, jeśli są analizowane jako izolowany parametr. Jednak jeśli jednocześnie lekarz zestawi ten wynik z innymi wynikami morfologii, czynników stanu zapalnego, panelu wątrobowego, hormonów itd., ma już znacznie wyraźniejszy obraz stanu zdrowia pacjenta.
Ile kosztuje badanie MPV?
Nie da się zbadać wyłącznie MPV. Wskaźnik ten jest elementem morfologii krwi obwodowej, zatem sprawdza się wszystkie jej parametry jednocześnie. Cena morfologii krwi obwodowej wynosi 9-13 zł. Badanie może być również zlecone przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ).
Polecane produkty:
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Górski J., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2012.
- Gawlita M., Wasilewski J., Osadnik T., Reguła R., Bujak K., Gonera M., Średnia objętość płytek krwi i wskaźnik dużych komórek jako czynniki prognostyczne choroby wieńcowej i zawału serca, Folia Cardiologica 2015;10(6):418-422.
