Fibrynoliza to zjawisko występujące w fizjologii, dotyczące rozpuszczania włóknika. Stanowi końcowy etap hemostazy i jest ważną reakcją obronną organizmu. W rezultacie to właśnie dzięki niej układ krążenia funkcjonuje jak należy.
Znaczenie fibrynolizy
Fibrynoliza ma ogromne znaczenie w hemostazie, czyli utrzymaniu płynności krwi oraz sprawnym powstrzymywaniu krwawienia w przypadkach naruszenia ciągłości naczyń krwionośnych. Cały proces odpowiada przede wszystkim za usuwanie fibryny na drodze jej przekształcania w produkty degradacji fibryny.
Zobacz również: Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia.
Jak przebiega fibrynoliza?
Fibrynoliza odpowiada za rozpuszczanie włóknika. To proces składający się z kilku elementów:
- plazminogenu;
- aktywatorów plazminogenu;
- inhibitorów aktywatorów plazminogenu;
- inhibitorów plazminy.
Podsumowując, cały proces jest dość skomplikowany. W pierwszej kolejności urokinaza katalizuje przemianę plazminogenu w plazminę. Plazmina, zwana również fibrynolizyną, stanowi aktywny składnik układu fibrynolizy. Enzym ten prowadzi do rozpadu fibryny i fibrynogenu, tworząc produkty degradacji fibrynogenu, które hamują trombinę. Jednocześnie osoczowy czynnik XII aktywuje syntezę kinin, które odpowiadają za rozszerzanie naczyń krwionośnych.
Zobacz również: Heparyna.
Zaburzenia fibrynolizy
W warunkach prawidłowych aktywacja tego procesu oraz krzepnięcie krwi następują głównie powierzchownie. Tylko w patologicznych stanach bądź podczas leczenia trombolitycznego mają one miejsce w płynnej fazie osocza. W efekcie istnieje kilka przyczyn zaburzeń fibrynolizy. Są to głównie:
- niedobór składników fibrynolotycznych;
- zwiększone generowanie PAI-1;
- dysfunkcja śródbłonka naczynia krwionośnego;
- zaburzenia w strukturze fibryny;
- zwiększenie potencjału prokoagulacyjnego krwi.
W stanach patologicznych często dochodzi do zaburzeń procesu hemostazy i zmian w funkcjonowaniu białek uczestniczących w tym procesie. Przykładowo, kliniczne objawy wewnątrznaczyniowej zakrzepicy są wynikiem zaburzenia równowagi między funkcjonowaniem kaskady krzepnięcia krwi prowadzącej do powstania skrzepu a fibrynolizą odpowiedzialną za jego rozpuszczanie.
Zobacz również: Koagulopatia.
Z kolei wzmożona aktywność fibrynolizy występuje w przebiegu wrodzonych skaz krwotocznych. Zauważa się wówczas trudne do opanowania krwawienia pojawiające się po uszkodzeniu naczyń krwionośnych. Celem zmniejszania objawów chorobowych stosuje się inhibitory fibrynolizy. Nie należy bagatelizować żadnych zaburzeń fibrynolizy, ponieważ mogą zagrażać nawet życiu chorego.
Zobacz również: Hemofilia – rodzaje, objawy, leczenie.
Polecane produkty:
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Kołodziejczyk J., Wachowicz B., Zaburzenia fibrynolizy jako czynnik ryzyka zakrzepicy, Polski Merkuriusz Lekarski, 160/2009.