Sztywność poranna to objaw charakterystyczny zwłaszcza dla choroby zwyrodnieniowej, ale również dla wszelkich innych chorób reumatycznych przebiegających z zajęciem stawów. Objawia się z samego rana, gdy po przespanej nocy chcemy wstać z łóżka. Dolegliwość tę opisuje się jako problem z szybkim i efektywnym poruszaniem w stawach i chwilowe ograniczenie ich ruchomości.
Sztywność poranna – przyczyny
Do najczęstszych przyczyn sztywności porannej stawów zaliczamy reumatoidalne zapalenie stawów oraz chorobę zwyrodnieniową stawów. Reumatoidalne zapalenie stawów jest przewlekłą chorobą tkanki łącznej, przebiegającą z nawracającymi stanami zapalnymi stawów. Przyczyny nie są znane, sugeruje się wpływ czynników genetycznych i środowiskowych. Z kolei choroba zwyrodnieniowa rozwija się wskutek znacznego obciążenia stawów lub uszkodzenia ich powierzchni, co może mieć miejsce w przebiegu otyłości, zbyt intensywnych i obciążających sportów, przeciążeń mechanicznych związanych z pracą zawodową. Ryzyko choroby zwyrodnieniowej wzrasta wraz z wiekiem, ponieważ im jesteśmy starsi, tym mniej kolagenu tworzy się w naszym organizmie.
Pozostałymi możliwymi przyczynami sztywności porannej są:
- polimialgia reumatyczna;
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), czyli tak zwana Choroba Bechterewa;
- osteoporoza;
- łuszczycowe zapalenie stawów;
- dna moczanowa.
Diagnostyka opiera się na badaniach krwi i moczu oraz na zdjęciach RTG stawów, które powodują najwięcej dolegliwości. W skrajnych przypadkach pojawia się konieczność zbadania płynu stawowego.
Sztywność poranna – objawy
Sztywność poranna może odnosić się do jednego stawu, kilku stawów lub mieć charakter uogólniony i dotyczyć całego ciała. Objawia się jako uczucie oporu w stawie podczas próby wykonania ruchu. Przykładowo, osoba, która przez kilka godzin leżała może mieć problem ze zgięciem kręgosłupa lędźwiowego, natomiast osoba, która przez 2 godziny oglądała w kinie film, może mieć problem ze wstaniem, ponieważ wskutek sztywności utrudnione będzie wyprostowanie stawów kolanowych. Sztywność poranna pojawia się jednak z samego rana, po przespanej nocy. Ustępuje, gdy wykonamy kilka ćwiczeń gimnastycznych lub gdy zajmiemy się wykonywaniem czynności dnia codziennego.
Na podstawie dodatkowych objawów można zawęzić pole poszukiwań danej choroby. Przykładowo, w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) charakterystycznym objawem jest ból oraz symetryczne obrzęki stawów śródręczno-paliczkowych i międzypaliczkowych bliższych, a często również stawów śródstopno-paliczkowych. Z kolei w przebiegu choroby zwyrodnieniowej ból i sztywność dotyczą głównie dużych stawów i struktur, np. stawów kolanowych czy kręgosłupa.
Sztywność poranna to objaw, który powinien zawsze zostać skonsultowany z lekarzem ortopedą lub reumatologiem. Jeśli bowiem wiąże się z chorobą przewlekłą, wskutek zmian destrukcyjnych w stawach i tkankach okołostawowych wraz z upływem czasu zaczną powstawać przykurcze mięśni, zaniki mięśniowe, zniekształcenia stawowe, a w konsekwencji ograniczenie ruchomości stawów zmagających się ze sztywnością.
Sztywność poranna – leczenie
Nie ma skutecznych sposobów na wyleczenie chorób reumatycznych lub choroby zwyrodnieniowej stawów. Można natomiast opóźniać degenerację stawów i niszczenie chrząstki stawowej. Bardzo ważny jest odpowiedni tryb życia:
- redukcja masy ciała w przebiegu nadwagi i otyłości, aby nie obciążać nadmiernie stawów;
- zdrowa i zbilansowana dieta bogata w białko, kwasy tłuszczowe NNKT oraz minerały i witaminy;
- dodatkowa suplementacja witaminy D, kwasu hialuronowego i kolagenu;
- unikanie stresu, który zaostrza objawy wielu chorób;
- regularna aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności, najlepiej codziennie.
Objawowo w przypadku sztywności sprawdzają się zabiegi z zakresu ciepłolecznictwa. Wybierając się do pracowni fizykoterapii można również poprosić o zabiegi z zakresu magnetoterapii. Innowacyjną metodą ostatniego czasu są iniekcje komórkami macierzystymi, które pozwalają na odbudowę powierzchni stawowej. Metoda jest efektywna, ale bardzo droga. W przebiegu chorób reumatycznych można stosować farmakoterapię, jednak leki rzadko pomagają na sztywność poranną.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sierakowska M., Wysocka-Skurska I., Sierakowski S., Krajewska-Kułak E., Problemy zdrowotne pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów w zależności od stosowanej terapii farmakologicznej, Problemy Pielęgniarstwa, 2/2013.
- Szmyrka-Kaczmarek M., Kowalewski K., Bóle kręgosłupa w schorzeniach reumatycznych, Polski Przegląd Neurologiczny, 6/2010.
- Wiśniewska U., Kowalczuk K., Pacjent w sytuacji trudnej z rozpoznanym reumatoidalnym zapaleniem stawów.
