Choroba Bechterewa (inaczej: zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa – ZZSK) to choroba zapalna atakująca kręgosłup. Wiąże się z wystąpieniem silnych dolegliwości bólowych i sztywności stawów kręgosłupa uniemożliwiającej normalne funkcjonowanie. Może mieć różne nasilenie, a przyczyny jej rozwoju nie zostały poznane. Chorobę Bechterewa zalicza się do grona schorzeń autoimmunologicznych. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz reumatolog we współpracy z ortopedą i fizjoterapeutą.
Choroba Bechterewa – przyczyny
Dokładna przyczyna choroby Bechterewa nie została poznana. Prawdopodobnie na jej wystąpienie nakłada się kilka czynników – genetyczne, immunologiczne, środowiskowe. Szczególną rolę odgrywają właśnie czynniki genetyczne, jako że ryzyko zachorowania znacznie wzrasta, gdy w rodzinie zdiagnozowano taki sam przypadek chorobowy. Za marker genetyczny choroby Bechterewa uznano antygen HLA B27, występujący u ponad 90% pacjentów.
Ryzyko rozwoju choroby Bechterewa wzrasta w przypadku znacznego osłabienia układu immunologicznego, a także po przejściu infekcji przewodu pokarmowego lub dróg moczowo-płciowych. Płeć nie ma znaczenia, choć nieco częściej zachorowania mają miejsce u mężczyzn.
Choroba Bechterewa – objawy
Przebieg i obraz kliniczny choroby może różnić się u poszczególnych pacjentów. Najczęściej na samym początku pojawiają się ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Ból ten promieniuje do pośladków i może przypominać objawy rwy kulszowej. Jest tępy, rozlany, trudny do konkretnego zlokalizowania. Narasta na przestrzeni tygodni, a nawet miesięcy. Cechami charakterystycznymi bólu kręgosłupa w przebiegu choroby Bechterewa są:
- początek przed ukończeniem 40. roku życia;
- brak ustępowania w spoczynku;
- nasilanie się w nocy, co wybudza chorego ze snu;
- ustępowanie pod wpływem aktywności fizycznej.
Charakterystyczny jest obustronny ból stawów krzyżowo-biodrowych. Co nietypowe, w przypadku kobiet jako pierwszy objaw nierzadko pojawia się ból kręgosłupa w odcinku szyjnym. Do innych możliwych objawów (które jednak nie występują stale) zaliczamy:
- gorączkę;
- utratę lub brak apetytu;
- zmęczenie;
- osłabienie organizmu;
- ospałość, uczucie rozbicia.
Powyższe objawy pojawiają się jednak na ogół tylko w fazie zaostrzenia. Dokonując dokładniejszej oceny stanu zdrowia pacjenta można zauważyć przebyte stany zapalne dotyczące m.in. ścięgna Achillesa, stawu kolanowego, stawu biodrowego i innych, odległych od kręgosłupa części ciała. W zależności od stopnia zaawansowania, choroba Bechterewa może ograniczyć lub nawet uniemożliwić ruchy kręgosłupa. Pacjent nie jest wówczas w stanie schylić się, odgiąć do tyłu czy odwrócić przez ramię. Wraz z upływem czasu dochodzi do zwiększenia kifozy piersiowej i lordozy szyjnej. Lordoza lędźwiowa jest zniesiona. Towarzyszą temu znaczne przykurcze mięśniowe.
Diagnostyka
Celem rozpoznania choroby Bechterewa wykonuje się badania krwi wraz z oznaczeniem antygenu HLA-B27. Chcąc uzupełnić i poszerzyć diagnostykę, otrzymując aktualny stan zdrowia pacjenta, dodatkowo wykonuje się badania RTG, a niekiedy również rezonans magnetyczny. Należy przeprowadzić szczegółowy wywiad rodzinny pod kątem chorób przewlekłych.
Choroba Bechterewa – leczenie
Ze względu na brak znajomości przyczyn, całkowite wyleczenie choroby nie jest możliwe. Stosuje się więc leczenie objawowe, mające na celu zmniejszenie bólu i sztywności, a także poprawę funkcjonalności pacjenta. Podstawą jest fizjoterapia, zwłaszcza odpowiednio dobrane ćwiczenia, ale także terapia manualna oraz zabiegi fizykalne (szczególnie krioterapia, TENS, ciepłolecznictwo oraz magnetoterapia). Zabiegi fizykalne muszą być uzupełnieniem kinezyterapii, nigdy odrębną, samodzielną metodą leczenia. Stosuje się również farmakoterapię, zwłaszcza leki z grupy NLPZ. Kortykosteroidy nie znajdują zastosowania.
W skrajnych przypadkach wdraża się leczenie chirurgiczne. Mowa o sytuacjach, gdy doszło do tak znacznego zdeformowania kręgosłupa, że niemożliwe jest wykonanie nawet prostych czynności dnia codziennego. Z kolei w przypadku zaawansowanego zajęcia stawów biodrowych można rozważyć endoprotezoplastykę, mając na uwadze fakt, że nie zahamuje to dalszego postępu choroby. Ostatnimi laty ważną częścią leczenia chorób autoimmunologicznych jest psychoterapia.
Polecane produkty:
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szmyrka-Kaczmarek M., Kowalewski K., Bóle kręgosłupa w schorzeniach reumatycznych, Polski Przegląd Neurologiczny, 2/2010.
- Hładki W., Lorkowski J., Kotela I., Choroby zapalne stawów w praktyce szpitalnego oddziału ratunkowego, Ostry Dyżur, 2/2013.
- Księżopolska-Orłowska K., Fizjoterapia w reumatologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
