Według statystyk 50-80% dorosłej populacji w pewnym momencie doświadczy problemów związanych z bólem kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, natomiast 40% ludzi doświadcza go każdego roku. Musimy sobie uzmysłowić, iż tzw. „ból krzyża” jest zjawiskiem normalnym, wpisanym w nasze codzienne życie i niniejszy artykuł mam nadzieję pozwoli Wam w dużej mierze poradzić sobie z tym problemem poprzez zmianę nieprawidłowych nawyków, postaw i przyzwyczajeń.
Czynniki ryzyka
Istnieją trzy główne kategorie czynników ryzyka, które dzielimy na fizyczne, indywidualne oraz psychospołeczne. Najczęściej występują czynniki indywidualne, czyli związane ze stylem życia, a także fizyczne, do których zalicza się:
- częste dźwiganie lub podnoszenie ciężkich przedmiotów;
- wystawianie na czynnik wibracyjny (dłuższa jazda samochodem);
- wymuszone częste bądź długotrwałe schylanie się lub skręcanie tułowia;
- niewygodne pozycje, silne obciążenie kręgosłupa.
Czynniki predysponujące do rozwoju zespółów bólowych odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa obejmują:
- Nieprawidłową postawę siedzącą – kręgosłup w tej pozycji przybiera identyczną postać jak przy pochyleniu się do przodu w pozycji stojące. Taka pozycja obarcza nasz kręgosłup dużymi przeciążeniami i jeśli nie zadbamy o prawidłową sylwetkę w trakcie siedzenia niemalże każdy ból kręgosłupa lędźwiowego ulegnie nasileniu, a nawet utrwaleniu;
- Częste pochylanie się do przodu – ciągu dnia pochylamy się do przodu od kilkudziesięciu do kilkuset razy, przy czym zapominamy o ruchu odwrotnym.
Rodzaje bólów kręgosłupa
Bóle kręgosłupa mogą się różnić zarówno przyczyną, dolegliwościami współistniejącymi, jak i objawami. Wszystko zależy w dużej mierze od przyczyny, dlatego z tego względu wyróżniono następujące rodzaje bólów kręgosłupa:
- somatyczny – mięśniowo-szkieletowy. Ma charakter miejscowy lub promieniujący, trudny do umiejscowienia i określenia. Charakterystycznym jest, że im poważniejszy i silniejszy jest bodziec wywołujący, tym ból sięga niżej do kończyny dolnej;
- korzeniowy – wyczuwalny w obrębie przebiegu korzenia nerwu, który jest uciśnięty/uszkodzony. Biegnie wzdłuż dermatomu (miejsca, które dany nerw zaopatruje) i często wywołany jest uciskiem od strony krążka międzykręgowego (przepukliny);
- ośrodkowy – uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego;
- trzewny – z narządów wewnętrznych.
Ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym – leczenie
Podstawą samopomocy jest zmiana nieprawidłowych nawyków lub postaw, które mogą nasilać bądź wywołać ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Walka z przyzwyczajeniami jest ciężką bitwą ze samym sobą i wymaga sporo samozaparcia i zawzięcia, ale kiedy prawidłowe postawy wejdą nam w nawyk, częstość występowania bólów w dolnym odcinku kręgosłupa powinna zmniejszyć się, jak i zmaleć powinno ryzyko wystąpienia poważniejszych patologii.
W pierwszej kolejności zmień nawyk garbienia się podczas pozycji siedzącej. Podłóż wałek pod plecy lub stosuj tzw. ćwiczenie „urośnij”. W trakcie siedzenia staraj się jak najbardziej wydłużyć kręgosłup, następnie popuść o 10% i pozostań w tej pozycji jak najdłużej. Im częściej będziesz się do tego stosował tym z większą łatwością będziesz w stanie utrzymać daną pozycję. W końcu stanie się ona naturalna.
Zobacz również: ból pleców – co jest przyczyną i jak sobie radzić?
Staraj się nie pochylać do przodu. Jeśli musisz coś podnieść z ziemi – kucnij. Z kolei w momencie kiedy sytuacja wymaga od nas częstego, bądź długotrwałego pochylania się do przodu, od czasu do czasu przeprostuj się – wygnij się do tyłu co 3-5 minuty.
Po ciężkim dniu pracy skorzystaj z ciepłej, a nawet gorącej kąpieli, bądź udaj się na zabieg masażu relaksacyjnego. Ciepło dobrze działa rozluźniająco na przemęczone i napięte mięśnie. Należy przy tym pamiętać, że ciepło jest przeciwwskazane w stanie zapalnym.
Jeśli poczujesz, iż z dnia na dzień ból kręgosłupa staje się coraz silniejszy, bądź schodzi coraz niżej do kończyny, NIE ZWLEKAJ! Udaj się do zaufanego, najbliższego fizjoterapeuty, który zdecyduje o dalszym postępowaniu.
Podsumowanie
Pamiętajmy o progresji siły terapii! Nie idź od razu na „nastawianie”. Częste praktyki tego typu doprowadzają do niestabilności kręgosłupa i narażają go na poważniejsze incydenty. Pamiętaj, że „nastawianie”, fachowo „manipulacja” jest ostatnim z etapów progresji siły terapii i dopiero kiedy inne, siłowo słabsze procedury nie dają efektu, możemy skorzystać z „nastawiania”.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szpala M., Skorupińska A., Kostorz K., Występowanie zespołów bólowych kręgosłupa – przyczyny i leczenie, Pomeranian Journal of Life Sciences, 3/2017.
- Milanow I., Zespół bólowy kręgosłupa, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10/2014.
- Zawadka M., Fijewski A., Gawda P., Bóle odcinka lędźwiowego kręgosłupa a zmiany zwyrodnieniowe, Geriatria, 11/2017.