Zespół korzeniowy i rzekomokorzeniowy odnoszą się do dolegliwości w obrębie kręgosłupa. Dają charakterystyczne objawy, na podstawie których można je od siebie odróżnić. Warto wiedzieć, że tego typu zespoły mogą wystąpić u każdego człowieka, natomiast częstość ich występowania wzrasta wraz z upływem lat. Można sugerować, że mają związek między innymi z siedzącym trybem życia.
Zespół korzeniowy
Zespół korzeniowy jest najpoważniejszym objawem choroby przeciążeniowej kręgosłupa. Dolegliwości te są bezpośrednim odzwierciedleniem zaburzeń funkcji korzenia przedniego lub tylnego nerwu rdzeniowego. Do najważniejszych zespołów korzeniowych zaliczamy rwę barkową, rwę kulszową lub rwę udową.
Początek zespołów korzeniowych jest nagły, niespodziewany i stosunkowo krótki. Posiada fazę narastania oraz ustępowania dolegliwości, które są najczęściej bardzo intensywne. Wiek chorych może być różny, jednak najczęściej dotyka osób w wieku młodym i średnim (do 50 roku życia).
Za najczęstsze przyczyny dolegliwości uznaje się:
- uszkodzenie krążka międzykręgowego z wypukliną lub przepukliną jądra miażdżystego;
- zwężenie średnicy otworu międzykręgowego;
- ucisk korzeni nerwów rdzeniowych w wyniku protruzji i ekstruzji jądra miażdżystego;
- zmiany zwyrodnieniowe stawów międzykręgowych;
- guzy nowotworowe pierwotne i przerzutowe;
- zmiany patologiczne tkanek okołokorzeniowych (złamania, krwiaki, zmiany zapalne, gruźlica)
- wirus półpaśca bytujący w komórkach zwoju rdzeniowego.
Zobacz również: Przepuklina kręgosłupa – rehabilitacja.
Dolegliwości występują przede wszystkim w części lędźwiowo-krzyżowej i szyjnej. Mogą jednak dotyczyć każdego odcinka kręgosłupa. Najbardziej charakterystyczne objawy zespołów korzeniowych to:
- ból korzeniowy;
- segmentarna niedoczulica lub brak czucia;
- mrowienie, cierpnięcie i niedowłady mięśni unerwianych przez dany korzeń;
- zanik niedowładnych mięśni;
- brak lub osłabienie odruchów ścięgnistych;
- objaw Laseque’a dodatni poniżej kąta 45 stopni oraz dodatni objaw Bragarda.
Ból korzeniowy jest silny, unieruchamiający i cechuje się jednostronnym promieniowaniem do kończyny. Najczęściej promieniuje do dystalnych części kończyn, np. palców. Jego charakterystyczną cechą jest nasilanie się podczas kichania, kaszlu, śmiechu czy wykonywania prób prowokujących rozciągnięcie nerwu.
Objawy kliniczne zespołów korzeniowych części lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa wynikają najczęściej z podrażnienia lub uszkodzenia korzeni L3, L4, L5, S1.
Zespoły rzekomokorzeniowe
Zespoły rzekomokorzeniowe mogą lokalizować się w każdym odcinku kręgosłupa. Jednakże najczęściej dotyczą odcinka lędźwiowo-krzyżowego.
Do przyczyn tego stanu zalicza się:
- zaburzenia prawidłowych stereotypów ruchowych;
- zaburzenia równowagi napięć mięśniowych (w tym zwiększone napięcia i przykurcze mięśni posturalnych);
- obniżone napięcie i siła mięśni fazowych;
- przeciążenie tkanek miękkich okołokręgosłupowych;
- zablokowanie czynnościowe stawów międzykręgowych i krzyżowo-biodrowych;
- zaburzenia krwiobiegu w splotach żylnych.
Objawy zazwyczaj są nawrotowe i przewlekłe, ponieważ mogą trwać nawet kilkanaście lat.
Ból rzekomokorzeniowy (receptorowy) maskuje ból o charakterze korzeniowym dość podobnym przebiegiem dolegliwości. Może występować samodzielnie bądź nakładać się na rzeczywisty zespół korzeniowy. Można go opisać jako tępy, nękający i rozlany. Zmusza on pacjenta do częstej zmiany pozycji ciała, układania się czy siadania, co z kolei ogranicza sprawność chorego. Ból promieniuje do bliższych części kończyny.
Dodatkowo zauważa się dodatni objaw Laseque’a poniżej 45-50 stopni, parestezje, przeczulicę skórną.
Zespół korzeniowy i rzekomokorzeniowy – różnicowanie
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na ból. Przy zespołach korzeniowych jest on jednostronny i bardzo ostry. Natomiast w przypadku zespołów rzekomokorzeniowych – występuje zwykle obustronne i jest rozlany, tępy.
Następnie można skupić się na objawie Bragarda. Dla pierwszego rodzaju zespołu jest on dodatni, z kolei dla drugiego już ujemny. Warto także wykonać badanie czucia, gdyż dla zespołów korzeniowych charakterystyczne jest osłabienie czucia powierzchownego. Z kolei zespoły rzekomokorzeniowe cechuje przeczulica skórna.
Doświadczony fizjoterapeuta bez problemu rozróżni oba rodzaje schorzenia, dobierze również najkorzystniejsze metody leczenia.
Bibliografia
- Kwolek A., Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
