Brak apetytu to często spotykane zjawisko bez względu na płeć czy wiek. Może pojawiać się zupełnie niewinnie, ale może również wskazywać na obecność wielu chorób. W związku z faktem, że brak apetytu może być niezwykle częstym i mało specyficznym objawem chorobowym, samo jego występowanie nie może wskazać na konkretną dolegliwość. Często wymaga się zatem wnikliwej diagnostyki.
Brak apetytu – przyczyny
Istnieje wiele przyczyn braku apetytu, które można podzielić na zewnątrzpochodne i wewnątrzpochodne. Wśród tej pierwszej grupy można wyróżnić między innymi:
- przewlekły stres;
- małą ilość snu;
- długotrwałe przemęczenie;
- negatywne kontakty z osobami w swoim otoczeniu, kłótnie, problemy rodzinne i partnerskie;
- zbyt wysoką temperaturę powietrza.
Z kolei przyczyny wewnątrzpochodne do przede wszystkim:
- nieodpowiednia dieta – np. zbyt częste podjadanie między posiłkami, częste spożywanie „śmieciowego” jedzenia czy nieregularność posiłków;
- infekcje, gorączka, biegunka, wymioty;
- choroby natury psychicznej, np. depresja czy anoreksja;
- choroby przewodu pokarmowego – zespół jelita drażliwego, alergie pokarmowe, stany zapalne dwunastnicy;
- nowotwory oraz okres chemioterapii– i radioterapii.
Zmniejszenie apetytu jest częstym zjawiskiem u osób w wieku podeszłym, zwłaszcza powyżej 65. roku życia. Jeśli brak apetytu utrzymuje się przez dłuższy czas pomimo odpowiedniej diety i zdrowego trybu życia, a także jeśli nie ma związku z sytuacjami stresowymi oraz relacjami z innymi ludźmi, należy wzmożyć swoją czujność. Najlepiej udać się wówczas do lekarza, który wykluczy ewentualne choroby.
Jak zwiększyć apetyt?
Wśród substancji zwiększających apetyt wyróżnić można oreksyny, grelinę i leptynę. Wszystkie te substancje zostały odkryte dość dawno temu i warunkują one długoterminową kontrolę przyjmowania pokarmu. Stanowią one częsty składnik leków stosowanych w przypadku braku apetytu, np. w trakcie leczenia jadłowstrętu psychicznego.
Jeśli przyczyną braku apetytu są choroby ogólnoustrojowe lub inne, w pierwszej kolejności należy postawić odpowiednią diagnozę i przystąpić do leczenia tych chorób. Jeśli natomiast dolegliwość wynika ze stylu życia, można spróbować domowych metod na podniesienie apetytu.
Wśród naturalnych, domowych metod poprawy apetytu znajdują się:
- stosowanie ziół i przypraw pobudzających łaknienie – np. cynamon, imbir, chrzan, pieprz, bazylia, koper, mięta czy rozmaryn;
- unikanie podjadania między posiłkami i spożywanie estetycznie, zachęcająco wyglądających dań w regularnych odstępach czasu;
- picie domowych soków owocowych lub wody mineralnej z sokiem z cytryny;
- codzienna aktywność fizyczna, która poprawi metabolizm i wzmaga łaknienie – może to być codzienny dłuższy spacer, jazda na rowerze czy joga;
- picie naparów ziołowych, zwłaszcza z mięty;
- jedzenie sporej ilości zielonych warzyw.
Zdarza się, że brak apetytu wynika z mało atrakcyjnych, monotonnych dań. Wówczas dobrym pomysłem jest zainwestowanie w ciekawą książkę kucharską wzbogaconą ilustracjami. Z jej pomocą można pofantazjować w kuchni i przygotować naprawdę ciekawe, pyszne danie.
Jednocześnie, jeśli brak apetytu się przedłuża, należy zadbać o odpowiednią dietę. Posiłki powinny dostarczać jak największej ilości cennych składników pokarmowych przy jak najmniejszej objętości posiłków. Nie powinno się spożywać potraw smażonych i ciężkostrawnych, ponieważ zapewniają długie uczucie sytości, przez co dana osoba nie będzie mieć ochoty na kolejny posiłek. Wskazane jest zatem komponowanie dań gotowanych na parze, duszonych czy pieczonych. Dodatkowo każde danie powinno zawierać porcję warzyw i owoców, które dostarczą witamin i minerałów. Owoce można podawać również pod postacią koktajlów, zaś warzywa jako zupy krem. Aby dostarczyć wszystkich ważnych składników, dania warto wzbogacać przyprawami (niektóre z nich stanowią cenne antyoksydanty) oraz olejami roślinnymi (bogatymi między innymi w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe). Dobrym rozwiązaniem jest również suplementacja, np. spiruliny, która m.in. reguluje metabolizm.
Bibliografia
- Wernio E., Dardzińska J., Małgorzewicz S., Anoreksja wieku podeszłego – epidemiologia, przyczyny, konsekwencje zdrowotne, Geriatria, 10/2016.
Polecane produkty:
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... | |
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |