Szukaj
Szukaj

Śpiączka

Spis treści

Kolagen naturalny do picia

Kolagen naturalny do picia

Śpiączka (łac. coma) to patologiczny stan utraty świadomości. Może wynikać z przyczyn metabolicznych (pozamózgowych) lub z przyczyn strukturalnych (pierwotne uszkodzenie mózgu).

Śpiączka

Zaburzenia świadomości

Wyróżnia się zaburzenia jakościowe i ilościowe świadomości. Do pierwszej grupy zalicza się 4 stany:

  • stan pomroczny – z typowymi zaburzeniami orientacji w czasie i przestrzeni, czemu mogą towarzyszyć zaburzenia pamięci;
  • stan majaczeniowy – występują omamy i złudzenia, czemu może towarzyszyć pobudzenie ruchowe. Także w tym przypadku występują zaburzenia orientacji;
  • stan splątaniowy – głębokie zaburzenia świadomości, co objawia się zniesieniem orientacji;
  • stan onejroidalny – typowe są halucynacje, w których pacjent bierze czynny udział.

Drugą grupą zaburzeń są zaburzenia ilościowe, które obejmują:

  • przedsenność – ze skłonnością do zasypiania i nagłego wybudzania się;
  • senność – chory musi bardzo się wysilić, aby nie zasnąć;
  • sen głęboki – pacjent zapada w głęboki sen, jednak wybudza się pod wpływem bardzo silnych bodźców, np. potrząsania;
  • śpiączkę – brak reakcji chorego nawet na bardzo silne bodźce, czemu towarzyszy brak odruchów.

Czym dokładnie jest śpiączka?

Zgodnie z powszechnie obowiązującą definicją, jest to stan najgłębszych zaburzeń przytomności. Przebiega z całkowitym zniesieniem reaktywności na bodźce. Nie należy mylić śpiączki ze stanami patologicznymi czy stanem wegetatywnym, który wiąże się z uszkodzeniem kory mózgu. Śpiączka trwa przeważnie od 2 do 4 tygodni, po czym następuje przejście do stanu wegetatywnego lub minimalnej świadomości. Stanowi przeciwieństwo przytomności, które określa się jako stan czuwania. Jednocześnie przytomności nie można utożsamiać ze świadomością.

Śpiączka – przyczyny

Wyróżnia się różnego rodzaju przyczyny tego stanu. Najczęściej są to jednak:

  • ogniskowe uszkodzenia mózgu nadnamiotowe – zawał mózgu, guzy, ropnie, krwotoki do mózgu czy zamknięte urazy głowy;
  • ogniskowe uszkodzenia mózgu podnamiotowe – uszkadzające (zawał, krwotok, demielinizacja pnia mózgu) lub powodujące ucisk (krwotok, zawał, guzy móżdżku, krwiaki, tętniaki tętnicy podstawnej).

Mogą to być także rozlane zaburzenia czynności mózgu, które dzieli się na:

Śpiączka – objawy

W przebiegu śpiączki obserwuje się zanik odruchów obronnych na bodźce bólowe. W fazie końcowej natomiast zauważa się bezruch, arefleksję oraz całkowite zniesienie napięcia mięśniowego.

Patronite
Patronite

Podobnie jak po śmierci mózgowej pacjent przebywający w śpiączce nie wykazuje żadnych oznak pobudzenia czy świadomości siebie lub otoczenia. Jednocześnie czynność struktur podkorowych (zwłaszcza pnia mózgu) jest zachowana w stopniu umożliwiającym samodzielne podtrzymanie podstawowych funkcji biologicznych.

Najpopularniejszym i najbardziej typowym objawem tego stanu jest zanik normalnego cyklu dobowego sen-czuwanie. W efekcie chory leży bez ruchu z nieustannie zamkniętymi oczami. Zachowane zostają jednak odruchy nerwowe. Przykładowo, kończyny mogą wykazywać odruch retrakcyjny podczas prezentacji bodźców bólowych. Takie impulsy czasami powodują u chorego grymas na twarzy, chociaż i te reakcje ulegają osłabieniu.

Przedłużająca się śpiączka jest negatywnym czynnikiem rokowniczym. Towarzyszą jej duże zmiany EEG.

Śpiączka – rozpoznanie

Stan śpiączki rozpoznaje się najwcześniej po godzinie utrzymywania się wyżej wymienionych objawów. To bardzo ważne, ponieważ należy wcześniej wykluczyć inne przyczyny braku kontaktu z pacjentem, np. omdlenia.

Istnieje skala śpiączki Glasgow, która ocenia:

  • zdolność otwierania oczu;
  • reakcję ruchową;
  • reakcję słowną.

Pacjentowi w odpowiedzi na poszczególne zadania wystawia się punkty, po czym wszystkie sumuje i określa jego stan kliniczny jako łagodny, umiarkowany bądź ciężki. Można uzyskać maksymalnie 15 punktów, zaś stan ciężki przypada na zakres punktów od 3 do 8, przy czym uwzględnia się najlepszy uzyskany wynik w danej kategorii. To najczęściej stosowana skala w przypadku tej dolegliwości.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Konturek S., Fizjologia człowieka, tom IV, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1998.
  2. Dzięgiel K., Nyka W., Wiśniewska M., Aspekty neurologiczne rozpoznawania i różnicowania okresowych zaburzeń przytomności, Forum Medycyny Rodzinnej, 4/2007.
  3. Mazur R., Klimarczyk M., Trzcińska M., Rajczyk W., Zaburzenia świadomości – spojrzenie interdyscyplinarne, Polski Przegląd Neurologiczny, 2/2014.
  4. Górska U., Koculak M., Brocka M., Binder M., Zaburzenia świadomości – perspektywa kliniczna i etyczna, Aktualności Neurologiczne, 14/2014.
Sklep Spirulina
Sklep Spirulina

Zapisz się do newslettera!

Szukaj
Kategorie wpisów
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Bezpłatne konsultacje
Kubek dla Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Popularne w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Materiały znajdujące się na Portalu Fizjoterapeuty są chronione prawem autorskim. Zabrania się kopiowania w jakiejkolwiek formie bez uprzedniej zgody autora.