Diagnostyka różnicowa to niezwykle ważna część postępowania diagnostycznego, mająca na celu nie tylko wskazanie przyczyny problemu zdrowotnego pacjenta, ale również odróżnienie jej od innych, które mogą dawać podobne objawy. Przy niedokładnym badaniu nierzadko zdarza się, że lekarz wskaże na zupełnie inną chorobę niż tą, z którą zmaga się dany pacjent. Wszystko przez to, że obie mogą mieć zbliżony obraz kliniczny, jednak ich podłoże jest zupełnie inne. Tym samym zalecone leczenie nie będzie efektywne. Diagnostyka różnicowa eliminuje ryzyko błędu, a więc wpływa na skuteczność leczenia.
Na czym polega diagnostyka różnicowa?
Diagnostyka różnicowa jest podstawą każdej dziedziny medycyny. Na przykładzie psychiatrii, zgodnie z DSM-5 – Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, w procesie rozpoznania różnicowego każdy lekarz jest obowiązany do wykonania kolejno 6 kroków. Są nimi:
- Wykluczenie symulacji i zaburzenia pozorowanego.
- Wykluczenie spożycia substancji psychoaktywnej przez pacjenta.
- Wykluczenie stanu medycznego i rzeczywistych chorób jako przyczyny.
- Wybór określonego zaburzenia lub określonych zaburzeń podstawowych, które są podejrzewane przez lekarza.
- Różnicowanie zaburzenia adaptacyjnego z innymi, o podobnym przebiegu.
- Wyznaczenie granicy, za którą zaburzenie psychiczne nie występuje.
Tym samym uzyskujemy rzetelny stan zdrowia psychicznego pacjenta.
Diagnostyka różnicowa w fizjoterapii
Z kolei w przypadku fizjoterapii, diagnostyka różnicowa ma na celu odróżnienie np. kontuzji od przewlekłego urazu. Przykładowo, ból kolana może wynikać z: chondromalacji rzepki, przeciążenia więzadła właściwego rzepki, wzmożonego napięcia mięśnia czworogłowego uda, kolana skoczka, kolana biegacza, choroby zwyrodnieniowej stawów, naderwania więzadeł i wielu innych. Na podstawie wyników badań obrazowych, a także licznych testów funkcjonalnych możliwych do wykonania w gabinecie fizjoterapeutycznym, specjalista jest w stanie odróżnić wszystkie te dolegliwości od siebie i tym samym zaplanować dla pacjenta skuteczny, optymalny plan postępowania terapeutycznego.
Istotą procesu diagnostyki różnicowej jest ocena prawdopodobieństwa, iż zaobserwowany u pacjenta objaw pojawia się w podejrzewanym schorzeniu. Stopniowo eliminuje się więc hipotezy najmniej prawdopodobne i w miarę potrzeby zleca nowe badania. Diagnostyka różnicowa trwa aż do momentu, w którym z całkowitą pewnością lekarz jest w stanie podać chorobę podstawową.
Dlaczego diagnostyka różnicowa jest ważna?
Bez diagnostyki różnicowej niemożliwe byłoby leczenie pacjenta. Jeśli u pacjenta z wysoką gorączką w przebiegu malarii stwierdzono by zwykłą infekcję wirusową związaną z okresem jesienno-zimowym i spadkiem odporności, a następnie zalecono odpoczynek, mogłoby dojść nawet do śmierci. Podobnie w przypadku pęknięcia wyrostka robaczkowego lub perforacji jelit. Jeśli byłyby one pomylone ze zwykłym bólem brzucha związanym z grypą lub nawet niestrawnością, doszłoby do zgonu.
Diagnostyka różnicowa jest więc podstawą dla dalszego postępowania, które będzie skuteczne, bezpieczne i szybkie. Szczególne znaczenie diagnostyka różnicowa ma w dziedzinach medycyny, w których wiele chorób posiada podobne objawy. Przykładem jest choćby dermatologia, w której znaczna większość chorób i schorzeń manifestuje się zmianami skórnymi.
Diagnostyka różnicowa – ile trwa?
Nie ma określonej długości trwania diagnostyki różnicowej. W przypadku fizjoterapii może ona trwać zaledwie 1 wizytę, natomiast przy przewlekłych chorobach ogólnoustrojowych nawet kilka miesięcy. Lekarz otrzymując kolejne wyniki badań zawęża pole poszukiwań i wyklucza przyczyny podejrzewane dotychczas. Mimo wszystko dąży się do skracania czasu trwania diagnostyki różnicowej. Im jest ona krótsza, tym szybciej będzie można wdrożyć leczenie. Nie wolno jej jednak przerwać, jeśli pozostają choć niewielkie wątpliwości co do stanu zdrowia pacjenta.
Polecane produkty:
|
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... |
|
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- First M., Diagnostyka różnicowa, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2014.
- Goodman C., Lazaro R., Heick J., Diagnostyka różnicowa dla fizjoterapeutów, Wydawnictwo DB Publishing, Warszawa 2019.
- Healey P., Diagnostyka różnicowa w chorobach wewnętrznych. Algorytmy, Wydawnictwo Medyczne, Warszawa 2002.
