Tracheostomia to otwór na przedniej powierzchni szyi będący efektem wykonania tracheotomii (zabiegu umożliwiającego utrzymanie drożności dróg oddechowych i prawidłową wymianę gazową u pacjenta). Mianem stomii nazywa się wszelkie otwory wykonane chirurgiczne, których celem jest połączenie światła narządu wewnętrznego ze światem zewnętrznym.
Co to jest tracheostomia?
Tracheostomią nazywa się chirurgicznie wykonany otwór w szyi umożliwiający wprowadzenie bezpośrednio do tchawicy specjalnej, plastikowej rurki. Sam zabieg nazywa się tracheotomią (nie można stosować tej nazwy zamiennie z tracheostomią, ponieważ obie opisują coś zupełnie innego), trwa kilka minut i może być wykonany zarówno w trybie planowanym, jak i w stanach nagłych. Procedura odbywa się w znieczuleniu ogólnym i ma na celu utrzymanie drożności dróg oddechowych. Powietrze przedostaje się bowiem bezpośrednio do tchawicy z pominięciem jamy nosowej, gardła i krtani.
Tracheostomia, będąca medycznie wykonanym otworem ciała, łączy światło tchawicy ze światem zewnętrznym. Bezpośrednio w nią wprowadza się następnie rurkę tracheostomijną, którą pacjent będzie oddychał.
Tracheostomia – wskazania
Wskazania do wykonania tracheostomii dzieli się na 3 grupy:
- I – zaburzenia drożności dróg oddechowych;
- II – schorzenia wymagające zapewnienia wentylacji i stosowania oddechu wspomaganego;
- III – schorzenia wymagające stałego usuwania zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny.
Najczęściej identyfikowanymi przyczynami zabiegu są:
- wrodzone zwężenia podgłośniowe;
- przepony krtaniowe;
- naczyniaki krtani;
- wrodzone zwężenia tchawicy (związane z niedorozwojem chrząstek podkowiastych, obecnością płetwy w świetle tchawicy, lub uciskiem tchawicy z zewnątrz);
- laryngomalacja, tracheomalacja;
- torbiele krtani;
- nabyte zwężenia pointubacyjne;
- porażenie strun głosowych;
- stany zapalne krtani, tchawicy i oskrzeli;
- ciała obce, których nie można usunąć podczas endoskopii;
- urazy zewnętrzne krtani i tchawicy;
- rozległe urazy szczękowo-twarzowe uniemożliwiające intubację;
- oparzenia chemiczne i oparzenia termiczne dróg oddechowych;
- wady wrodzone twarzoczaszki.
Każdy przypadek powinien być jednak analizowany indywidualnie przez lekarza. Tracheostomię wykonuje się w każdych grupach wiekowych, także u małych dzieci, jeśli istnieje ku temu powód medyczny.
Jak dbać o tracheostomię?
Tracheostomia jest otwartą raną, której nie wolno się zagoić. Właśnie dlatego jest tak specyficznym problem i wymaga starannej pielęgnacji. Łącząc wnętrze ciała ze światem zewnętrznym, jednocześnie tworzy wrota dla patogenów chorobotwórczych i jest szczególnie podatna na zakażenia i nadkażenia. Na oddziałach szpitalnych za wysoką higienę tracheostomii odpowiada personel medyczny (zwykle zespół doświadczonych pielęgniarek). Istnieje jednak grupa pacjentów, którzy zostają wypisani do domu – wówczas o dbanie o tracheostomię odpowiada najbliższa rodzina.
W opiece nad pacjentami z tracheostomią uwzględnia się 3 kluczowe elementy:
- nawilżanie – pacjent musi pozostać odpowiednio nawodniony przez podaż doustną płynów, co sprawia, że powierzchnia błony śluzowej pozostaje wilgotna. Dodatkowo praktykuje się wkraplanie sterylnej soli fizjologicznej bezpośrednio do rurki tracheostomijnej;
- mobilizacja wydzieliny – częsta zmiana pozycji, zachęcanie do głębokiego oddychania i indywidualnie dobrane ćwiczenia oddechowe czy chodzenie są niezmiernie ważne w zapobieganiu powikłań płucnych;
- drożność dróg oddechowych – dbanie o to, aby rurka zawsze była czysta i pozbawiona zalegającej wydzieliny, która mogłaby blokować przepływ powietrza. W przypadku zalegania gęstej wydzieliny do rurki podaje się 4-5 ml jałowej 0,9% NaCl i wentyluje pacjenta workiem samorozprężalnym (8-10 wdechów), po czym na samym końcu wykonuje toaletę drzewa oskrzelowego. W pozostałych przypadkach wystarczy jedynie odśluzowywać rurkę zgodnie z instruktażem otrzymanym w szpitalu.
Tracheostomia wciąż pozostaje otwartą raną operacyjną, w związku z czym wymaga ścisłego przestrzegania zasad aseptyki. W razie jakichkolwiek niepokojących objawów lub wątpliwości najlepiej skonsultować się z personelem medycznym.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Korpas-Wasiak M., Śmiechowicz K., Machała W., Lesiak P., Tracheotomia w oddziałach intensywnej terapii, Anestezjologia i Ratownictwo, 8/2014.
- Piorun J., Poradnik pielęgnacji pacjenta z rurką tracheostomijną w warunkach domowych, Radom.
- Jankowska P., Kikolska M., Kochman D., Głowacka M., Pielęgnacja pacjenta z rurką tracheotomijną po leczeniu chirurgicznym nowotworu krtani – studium przypadku w oparciu o ICNP, Płock, 2017.
- Zając B., Zawadzka-Głos L., Chmielnik M., Tracheotomia w wieku rozwojowym, Nowa Pediatria 3/2005, s. 91-95.
