Hiperlipidemia to zaburzenie odnoszące się do zbyt wysokiego stężenia lipidów w organizmie człowieka. W odpowiednich ilościach są one niezbędne m.in. do produkcji hormonów, witamin i neuroprzekaźników, procesów termogenezy, trawienia czy budowania struktur układu nerwowego. Jednak w nadmiarze (zwłaszcza cholesterol LDL i trójglicerydy) stanowią współcześnie jeden z najważniejszych czynników ryzyka chorób przewlekłych.
Hiperlipidemia – co to jest?
Hiperlipidemię rozpoznaje się w momencie, gdy wyniki co najmniej 2 badań lipidogramu wykonanych w odstępie 2-3 tygodni są podwyższone. Normy referencyjne (prawidłowe) dla poszczególnych parametrów prezentują się następująco:
- cholesterol całkowity: poniżej 190 mg/dl;
- cholesterol LDL: poniżej 115 mg/dl w przypadku niskiego lub umiarkowanego ryzyka chorób sercowo naczyniowych, poniżej 100mg/dl dla dużego ryzyka sercowo naczyniowych oraz poniżej 70 mg/dl w przypadku bardzo wysokiego ryzyka chorób sercowo naczyniowych;
- cholesterol HDL: ponad 40 mg/dl w przypadku mężczyzn oraz ponad 45 mg/dl w przypadku kobiet;
- trójglicerydy: poniżej 150 mg/dl.
O hiperlipidemii mówi się więc wówczas, gdy wyniki lipidogramu są następujące:
- cholesterol całkowity: powyżej 190 mg/dl;
- cholesterol LDL: powyżej 115 mg/dl w przypadku niskiego lub umiarkowanego ryzyka chorób sercowo naczyniowych, powyżej 100mg/dl dla dużego ryzyka sercowo naczyniowych oraz powyżej 70 mg/dl w przypadku bardzo wysokiego ryzyka chorób sercowo naczyniowych;
- trójglicerydy: powyżej 150 mg/dl.
Zazwyczaj poziom cholesterolu HDL przy hiperlipidemii jest obniżony, choć nie zawsze. Lipidogram bada się z próbki krwi żylnej pobranej ze zgięcia łokcia. Rekomenduje się systematyczne wykonywanie tego badania nawet osobom zdrowym, ponieważ jest ono istotne dla monitorowania stanu zdrowia. Zwłaszcza w dzisiejszych czasach, gdy tryb życia jest raczej siedzący, a dieta niekoniecznie zdrowa.
Hiperlipidemia – przyczyny
Podwyższone stężenie lipidów w organizmie może mieć następujące przyczyny:
- cukrzyca;
- predyspozycje genetyczne;
- alkoholizm;
- otyłość i nadwaga;
- niewydolność nerek;
- niedoczynność tarczycy;
- choroby autoimmunologiczne;
- przyjmowanie niektórych leków, np. glikokortykoidów czy cyklosporyny.
Zdecydowanie najczęściej przyczyną jest jednak współczesny tryb życia – brak ruchu i aktywności fizycznej, wielogodzinne siedzenie w domu lub przed komputerem w pracy, niezdrowa dieta bogata w cukry proste, żywność wysokoprzetworzoną i tłuszcze nasycone, picie alkoholu, palenie papierosów, stres.
Hiperlipidemia – objawy
Jednym z charakterystycznych objawów hiperlipidemii jest pojawianie się na skórze guzków o różnej wielkości i rozmaitym kształcie, które lokalizują się najczęściej w obrębie powiek, łokci i kolan. Tak naprawdę hiperlipidemia u większości pacjentów przebiega bezobjawowo i jest diagnozowana zupełnie przypadkiem podczas rutynowych, kontrolnych badań krwi lub przy diagnostyce innych problemów zdrowotnych.
Przewlekle utrzymująca się hiperlipidemia jest jednak sporym zagrożeniem zdrowotnym. Potwierdzono klinicznie, że wielokrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia:
- kamicy żółciowej;
- miażdżycy (w tym miażdżycy tętnic wieńcowych);
- udaru mózgu;
- zawału serca;
- zaburzeń metabolicznych;
- cukrzycy typu 2;
- choroby niedokrwiennej serca;
- niepłodności.
I wielu innych poważnych problemów zdrowotnych.
Leczenie hiperlipidemii
Podstawowym lekiem służącym do redukcji stężenia cholesterolu LDL i trójglicerydów jest statyna. Należy wybrać taki preparat i taką dawkę, aby osiągnąć wyznaczony cel terapii. Ezetimib należy zastosować przy nietolerancji statyny lub w skojarzeniu ze statyną dla osiągnięcia celu terapii. Lek podaje się niezależnie od posiłku rano lub wieczorem. W leczeniu hipercholesterolemii zastosowanie znajdują także leki wiążące kwasy żółciowe oraz kwas nikotynowy, jednak te nie są powszechnie dostępne w Polsce.
Farmakoterapia powinna być jednak wyłącznie uzupełnieniem leczenia podstawowego. Jest nim modyfikacja stylu życia, zwłaszcza:
- stosowanie zdrowej, zbilansowanej diety bogatej w świeże owoce i warzywa, produkty pełnoziarniste, chudy nabiał, przy jednoczesnym unikaniu alkoholu, tłuszczów nasyconych, słodyczy, fast-foodów i żywności przetworzonej;
- unikanie stresu i wysypianie się;
- codzienna, systematyczna aktywność fizyczna.
Przyjmuje się, że jeśli po 5 miesiącach nie nastąpi poprawa, wprowadzić można leczenie farmakologiczne.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wożakowska-Kapłon B., Barylski M., Salwa S., Filipiak K., Siebert J., Zalecenia postępowania w dyslipidemii – propozycje algorytmu dla lekarzy rodzinnych, Forum Medycyny Rodzinnej 2012, Tom 6, nr 6, 261-282.
- Włochal M., Grzymisławski M., Hiperlipidemie wtórne – patogeneza i leczenie, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2016, Tom 7, nr 2, 69-78.
