Tiki nerwowe to inaczej krótkie, stereotypowe i niezależne od naszej woli ruchy określonej części ciała, najczęściej mięśni w obrębie twarzy bądź rąk. Zwykle występują w przebiegu zaburzeń koordynacji nerwowo-mięśniowej, np. w przebiegu schorzeń neurologicznych. Znacznie uprzykrzają życie codzienne, dlatego warto znaleźć ich przyczynę i nad nimi zapanować.
Tiki nerwowe – czym są?
Tiki nerwowe to mimowolne, powtarzające się ruchy mięśni lub dźwięki, które są trudne do kontrolowania. Mogą obejmować np.:
- mruganie powiekami;
- wzruszanie ramionami;
- grymasy twarzy;
- kiwanie głową;
- wydawanie dźwięków, takich jak chrząkanie czy odkasływanie.
Tiki w zdecydowanej większości przypadków występują u dzieci, jednak równie dobrze mogą pojawić się u osób dorosłych. W medycynie wyróżnia się dwa główne rodzaje tików: ruchowe oraz dźwiękowe (wokalne). Jak wskazuje nazwa, ruchowe dotyczą ruchów ciała, zatem mimowolne drgania i czynności następują w obrębie włókien mięśniowych. Z kolei dźwiękowe to wydawanie nietypowych, nieadekwatnych do aktualnej sytuacji dźwięków. Warto zaznaczyć, że tiki nerwowe mogą występować w sposób izolowany (to jedyny objaw występujący u pacjenta), jak również mogą pojawiać się wspólnie z innymi objawami (w zależności od przyczyny, która wywołała tiki). Sam fakt tików nie wiąże się jednak z dolegliwościami bólowymi. Może jednak pogarszać jakość życia codziennego, ograniczając interakcje z innymi ludźmi czy nawet uniemożliwiając kierowanie samochodem.
Tiki nerwowe – przyczyny
Tiki nerwowe mogą być objawem schorzeń takich jak:
- zespół Tourette’a;
- nerwica;
- zaburzenia obsesyjno-kompulsywne;
- padaczka;
- ADHD – zespół nadpobudliwości psychoruchowej;
- różnego rodzaju zaburzenia lękowe.
W przypadku dzieci tiki nerwowe bardzo często współwystępują z dysleksją czy dysgrafią. Zwykle jednak są łagodne i mijają samoistnie wraz z dorastaniem. Jeśli tiki nerwowe stają się uciążliwe lub wpływają na codzienne życie, warto skonsultować się z lekarzem, aby ustalić, czy wymagana jest diagnoza i następcze leczenie.
Warto też zaznaczyć, że tiki nerwowe mogą pojawić się okresowo (np. tylko raz w życiu) w odpowiedzi na silny stres lub bardzo intensywne emocje – zarówno te negatywne, jak i te pozytywne. Bywają też konsekwencją permanentnego braku snu i niewyspania się. W takich przypadkach nie mają jednak charakteru nawracającego lub powtarzającego się, a wszelkie badania diagnostyczne nie ukazują żadnych nieprawidłowości.
Diagnostyka tików nerwowych
Jeśli tiki nerwowe są uciążliwe, częste lub nawracające, wymagają diagnostyki. Jej podstawą jest szczegółowy wywiad zdrowotny, w przebiegu którego ustala się czas trwania, rodzaj, częstotliwość tików, jak również ocenia się ogólny stan zdrowia pacjenta, choroby występujące w jego rodzinie, styl życia, przyjmowane leki i suplementy diety. Bywa bowiem, że tiki są jedynie działaniem ubocznym przyjmowanych leków, a więc ich odstawienie zlikwiduje cały problem. W dalszej kolejności z reguły zleca się badania diagnostyczne, np. tomografię komputerową głowy lub badania wybranych nerwów obwodowych.
Tiki nerwowe – leczenie
Leczenie tików nerwowych powinno być przyczynowe, co oznacza, że jeśli wynikają one z nerwicy lub innych zaburzeń psychicznych i emocjonalnych (a bardzo często tak właśnie się dzieje), należy rozpocząć psychoterapię. Z kolei w przebiegu padaczki stosuje się starannie dobraną farmakoterapię. U niektórych pacjentów pomimo leczenia przyczynowego można działać objawowo, także za pomocą farmakoterapii lub różnorodnych metod relaksacyjnych. Przy problemach neurologicznych dodatkowo ważna jest dieta i suplementacja (zwłaszcza witaminy D, witamin z grupy B oraz kwasów Omega 3). Operacje chirurgiczne przy tikach wykonuje się skrajnie rzadko, wyłącznie gdy ich przyczyną są guzy mózgu.
Polecane produkty:
![]() |
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
![]() |
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Janik P., Wolańczyk T., Bryńska A., Żarowski M., Szamburska-Lewandowska K., Szejko N., Postępowanie w tikach i zespole Gillesa de la Tourette’a — rekomendacje grupy ekspertów, Varia Medica 2018 tom 2, nr 6, strony 527–545.
- Janik P., Obraz kliniczny i leczenie tików, Neurologia po Dyplomie, 4/2013.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.