Przeszczep skóry to rodzaj operacji polegający na przeszczepieniu zdrowej skóry własnej pacjenta lub dawcy w miejsce chorej, uszkodzonej skóry. Z reguły zabieg ma bardzo dobre rokowania, choć pod uwagę należy zawsze brać ryzyko powikłań. Przeważnie wykonywaniem przeszczepu skóry zajmuje się chirurg plastyczny.
Przeszczep skóry – wskazania
U dorosłego człowieka skóra obejmuje około 1/10 ogólnej masy ciała. Spełnia ona funkcję bariery chroniącej przed utratą płynów niezbędnych do utrzymania homeostazy ustrojowej. Jest ponadto barierą dla urazów mechanicznych lub urazów termicznych oraz dla szkodliwych czynników zewnętrznych, np. patogenów biologicznych i patogenów chemicznych. Ubytki skóry powodowane mogą być oparzeniem, owrzodzeniem pożylakowym, stopą cukrzycową lub ostrymi urazami. Często stwarza to sytuacje zagrażające życiu. Poza wymienionymi problemami zdrowotnymi, wskazaniami do przeszczepu skóry mogą być: infekcje martwicze skóry, choroby nowotworowe, trudno gojące się rany.
Przeszczep skóry – na czym polega?
Przeszczep skóry jest poważnym zabiegiem chirurgicznym, którego celem jest usunięcie uszkodzonej warstwy skóry i zastąpienie jej skórą alternatywną. Gdy wtórny ubytek po wycięciu chorych tkanek przekracza możliwości pierwotnego zszycia, można wykorzystać przeszczep skóry, czyli wszczepić w ubytek tkanki obszar zdrowej skóry. Przeszczep jest fragmentem skóry oddzielonym od łożyska naczyniowego, przeniesionym na ranę, gdzie zyskuje nowe ukrwienie. Nierzadko jest fragmentem skóry własnej pacjenta, choć w rozległych operacjach można skorzystać ze skóry dawcy (po jego śmierci). Fragment tkanki zostaje pobrany od pacjenta, a miejsce i sposób pobrania zależy od rodzaju przeszczepu. W medycynie wyróżnia się 2 rodzaje przeszczepu skóry autologicznego:
- przeszczep pełnej grubości skóry – zawiera naskórek i skórę właściwą;
- przeszczep pośredniej grubości skóry – zawiera naskórek i część skóry właściwej.
Cienkie przeszczepy pośredniej grubości preferuje się w przypadku ran o zaburzonym ukrwieniu, zwłaszcza przy ograniczonej powierzchni dostępnych miejsc dawczych. Wykazują tendencję do obkurczania się z upływem czasu. Aby temu przeciwdziałać, należy pobierać przeszczepy z warstwą skóry właściwej – grube przeszczepy pośredniej grubości lub przeszczepy skóry pełnej grubości, które mimo trudniejszego wgajania w miejscu biorczym gwarantują lepsze efekty estetyczne i funkcjonalne. Należy pamiętać, aby rozmiar przeszczepu był nieco większy niż rozmiar ubytku ze względu na możliwe obkurczanie.
Przeszczep skóry – efekty
Taki przeszczep pozwala odtworzyć ciągłość powłoki skórnej, przyśpiesza gojenie, a przede wszystkim obniża ryzyko powstania blizn oraz przykurczów. Efekty widoczne są natychmiast po wybudzeniu się pacjenta, jednak w pierwszych tygodniach mogą pojawiać się krwiaki pozabiegowe, a skóra ma nieco inne zabarwienie. Do uzyskania pełnych efektów i wygojenia się ran należy odczekać kilka miesięcy (przeciętnie około 3).
Powikłania po przeszczepie skóry
Przeszczep skóry jest poważnym zabiegiem, który może wiązać się z komplikacjami i powikłaniami. Wśród nich znajdują się: krwiaki, infekcje, pęcherze opóźniające gojenie się, bolesne przykurcze. Najpoważniejszym powikłaniem jest martwica płata skórnego. Większość operacji kończy się jednak sukcesem, jako że skóra jest łatwa w przeszczepianiu jej.
Przeszczep skóry – przeciwwskazania
Uważa się, że jeśli po 48 godzinach przeszczep nie będzie przylegał do rany i nie wytworzy się łożysko naczyniowe, przeszczep nie przyjmie się. Początkowo może być zasiniony lub blady, co jest zjawiskiem naturalnym. Podobnie jak nieznaczny obrzęk. Aby operacja była efektywna i bezpieczna, przed jej wykonaniem należy wykluczyć wszelkie przeciwwskazania zdrowotne do niej. Podstawowymi są:
- znacznie zaburzenia krzepnięcia krwi;
- ciąża;
- brak dostatecznego oczyszczenia rany;
- aktywna infekcja rany;
- niestabilne nadciśnienie tętnicze lub inne choroby układu sercowo-naczyniowego;
- przyjmowanie leków wpływających na krzepliwość krwi, a także leków immunosupresyjnych i leków cytotoksycznych;
- nasilające się duszności w wywiadzie zdrowotnym;
- stany zapalne żył w miejscu operacji;
- niestabilna cukrzyca;
- znaczna otyłość;
- niewyrównana niedoczynność tarczycy lub nadczynność tarczycy.
Decyzję o wykonaniu przeszczepu skóry podejmuje lekarz po zapoznaniu się ze stanem zdrowia danego pacjenta.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Staniszewski R., Stanisic M., Winckiewicz M., Majewski W., Zapalski S., Przydatność przeszczepów skóry w leczeniu rozległych owrzodzeń żylnych, Postępy Dermatologii i Alergologii, 2/2005.
- Gosk J., Materiały zastępcze skóry – teraźniejszość i przyszłość, Polim. Med., 2/2012.
- Stabryła P., Antoszewski B., Dziekiewicz M., Przeszczepy skóry pośredniej grubości oraz techniki wspomagające jako metody leczenia chirurgicznego ran przewlekłych u pacjentów z chorobami naczyniowymi, Lekarz Wojskowy, 1/2019.
- Cieślik K., Witkowski W., Wal A., Puchała J., Biotechnologiczne opatrunki i żywe substytuty skóry – przegląd i współczesne możliwości zastosowania, 2005.
