Mięsień biodrowo-lędźwiowy (łac. musculus iliopsoas) jest mięśniem zginającym i rotującym zewnętrznie staw biodrowy – są to jednak najbardziej oczywiste funkcje. Mówi się, że jest to jedna z pierwszych struktur, która traci równowagę i ostatnia, która tę równowagę odzyskuje w pracy terapeutycznej. Specyficzny układ sprawia, że różne włókna tego mięśnia potrafią mieć odmienne funkcje. Zawiły przebieg pozwala mu oddziaływać na wiele struktur w zależności od ułożenia w stawie biodrowym.
Mięsień biodrowo-lędźwiowy – budowa
Mięsień biodrowo-lędźwiowy, jak sama nazwa wskazuje, składa się z mięśnia lędźwiowego większego (łac. musculus psoas major) oraz mięśnia biodrowego (łac. musculus iliacus).
Mięsień lędźwiowy większy przyczepia się do przednio-bocznej powierzchni trzonów kręgów lędźwiowych, wypełniając przestrzeń pomiędzy trzonami kręgów i wyrostkami żebrowymi. Rozpoczyna się na trzonie 12 kręgu piersiowego i wszystkich kręgach lędźwiowych, na krążkach międzykręgowych pomiędzy tymi kręgami oraz wyrostkach żebrowych kręgów lędźwiowych. Unerwiają go gałęzie przednie nerwów rdzeniowych L1-L3. Jest jednym z nielicznych mięśni posiadających splot autonomicznego układu nerwowego i znajdującym się w bliskich zależnościach z nerkami, jelitami oraz strefą płciową.
Wraz z mięśniem biodrowym, wspólnym ścięgnem przechodząc pod więzadłem pachwinowym, zyskuje nazwę jako mięsień biodrowo-lędźwiowy. Ostatecznie przyczepia się do krętarza mniejszego kości udowej. Włókna mięśnia lędźwiowego większego, biegnące w górnej części kręgosłupa lędźwiowego wpływają na jego zgięcie i tyłopochylenie miednicy. Natomiast włókna biegnące w dolnej części kręgosłupa lędźwiowego wpływają na jego wyprost i przodopochylenie miednicy.
Zobacz również: Tyłopochylenie miednicy.
Mięsień biodrowy wypełnia dół biodrowy. Przyczep bliższy biegnie w pobliżu skrzydła kości udowej, wzdłuż całej krawędzi grzebienia biodrowego, do kolca biodrowego przedniego górnego. Dodatkowo posiada ciągłość strukturalną z mięśniem czworobocznym lędźwi. Wraz z mięśniem lędźwiowym większym przyczepia się ostatecznie się do krętarza mniejszego kości udowej.
Mięsień biodrowo-lędźwiowy, a ból pleców
Omawiany mięsień bardzo często ulega skróceniu w związku z trybem życia. Współcześnie większość osób przebywa w dużej mierze w pozycjach siedzących lub skulonych. Osoby decydujące się na aktywność fizyczną często wzmacniają mięśnie, pomijając tak ważne ich rozciąganie. O ile samo wzmacnianie nie jest negatywne, wręcz przeciwnie, należy zadbać, aby wszystkie mięśnie były silne i odpowiednio ukrwione, tak nieodłącznym elementem ćwiczeń powinien być stretching.
Zobacz również: Ćwiczenia rozciągające.
Mięsień, jeśli dłuższy czas przebywa w warunkach skrócenia, adaptuje swoje napięcie do tych warunków i po przyjęciu pozycji stojącej może wywierać negatywny wpływ na kręgosłup lędźwiowy i stawy biodrowe – stąd też bóle w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Ponadto wzmożenie napięcia w obrębie tego mięśnia powoduje jednoczesne napięcie powięzi. To z kolei powoduje nie tylko bóle kręgosłupa i grzbietu, ale i bóle rzutowane.
Zobacz również: Masaż tkanek głębokich.
Ból pleców w odcinku – jak sobie z nim radzić
Materiał filmowy przedstawia technikę rozluźniania mięśnia biodrowo-lędźwiowego, którą szczególnie często należy wykonać u osób pracujących na siedząco.
Mięsień biodrowo-lędźwiowy odgrywa ogromną rolę w kształtowaniu wzorców posturalnych. W związku z wieloma ważnymi funkcjami jakie pełni jest mięśniem, o który trzeba zadbać.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom IV, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.