Złamanie kręgu to uraz, który może mocno negatywnie wpłynąć na stan zdrowia i sprawność, jak również może sprawnie poddawać się leczeniu zachowawczemu. Wszystko zależy od stopnia kontuzji oraz od tego, czy doszło przy tym do naruszenia struktur międzykręgowych, tzw. dysków, czyli krążków międzykręgowych. Nie zawsze do złamana dochodzi w mechanizmie urazu bezpośredniego. Czynnikiem ryzyka jest również m.in. osteoporoza i inne choroby przebiegające z osłabieniem kośćca.
Złamanie kręgu – przyczyny
Do złamań kręgów najczęściej dochodzi w mechanizmie urazowym, a więc np. podczas upadku z wysokości, wypadku komunikacyjnego, uprawiania sportów ekstremalnych wysokiego ryzyka. Jednak równie dobrze ryzyko to istnieje w przebiegu chorób związanych z utratą gęstości mineralnej kości, a więc ich osłabieniem. Mowa przede wszystkim o osteoporozie. Złamania osteoporotyczne z reguły powstają nie wskutek urazu (25%), lecz spontanicznie, podczas prostych czynności codziennych (75%), nawet tak błahych, jak np. wstanie z łóżka, kaszel czy niefortunne kichnięcie.
Złamanie kręgu – objawy
Część złamań kręgów kręgosłupa postępuje przewlekle nie dając dolegliwości. Jednak około połowa objawia się nagłym, silnym, opasującym bólem na poziomie złamanego kręgu. W naturalnym przebiegu ból ten stopniowo ustępuje w ciągu kilkunastu tygodni, przechodząc w fazę przewlekłą. Klasyczną lokalizacją jest pogranicze piersiowo-lędźwiowe, w tym zwłaszcza kręgi Th12, L1 oraz L2. Kolejne złamania w odcinku piersiowym powodują:
- pogłębienie się kifozy piersiowej (typowy objaw wdowiego garbu);
- deformacje klatki piersiowej;
- spadek pojemności oddechowej,
- w skrajnych przypadkach (w połączeniu z bólowym ograniczeniem ruchomości) prowadzący nawet do niewydolności oddechowej.
Z kolei w osteoporotycznych złamaniach kompresyjnych, w przeciwieństwie do złamań urazowych, skrajnie rzadko dochodzi do wystąpienia neurologicznych objawów ubytkowych ze strony rdzenia kręgowego czy korzeni nerwowych. Jeśli przy urazowych złamaniach kręgów nastąpi uraz krążka międzykręgowego (przepuklina uciskająca na rdzeń kręgowy lub korzenie nerwowe), pojawią się objawy neurologiczne takie jak np. zaburzenia czucia, utrata siły mięśniowej, rwa kulszowa, rwa udowa, rwa ramienna, zawroty głowy i inne.
Zobacz również: Przepuklina kręgosłupa.
Diagnostyka złamania kręgu
Wszelkiego rodzaju złamania kości, w tym również złamania kręgu, diagnozuje się na podstawie RTG. Jednak ze względu na bliskie położenie krążków międzykręgowych, dodatkowo rekomenduje się wykonanie rezonansu magnetycznego, ponieważ na zdjęciu RTG nie są one widoczne. Pod uwagę bierze się również występujące objawy. Spore znaczenie ma więc starannie zebrany wywiad zdrowotny z pacjentem.
Złamanie kręgu – rodzaje
Podział złamań kręgów na podstawie mechanizmu urazowego prezentuje się następująco:
- złamania zgięciowe (stabilne);
- złamania zgięciowo-rotacyjne (niestabilne);
- złamania wyprostne (stabilne w zgięciu);
- złamania kompresyjne (stabilne);
- złamania rotacyjne (niestabilne).
Oznaczenie rodzaju złamania może mieć wpływ na ustalanie procesu terapeutycznego.
Złamanie kręgu – leczenie
Do niedawna jedyną opcją leczenia złamań kręgowych było leczenie zachowawcze w postaci reżimu łóżkowego, gorsetu Jawetta i leków przeciwbólowych. Dziś jednak sporą popularnością przy większych złamaniach cieszy się zabieg wertebroplastyki, polegający na podaniu cementu kostnego do trzonu złamanego kręgu. Jej celem jest eliminacja bólu i poprawa komfortu życia pacjenta. Zabieg jest minimalnie inwazyjny, chętnie przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym. Stanowi to duży atut, ponieważ większość pacjentów operowanych tego rodzaju metodą stanową seniorzy, u których znieczulenie ogólne mogłoby być niebezpieczne.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Słowiński J., Kęszycki D., Model stabilizacji złamania kręgu kręgosłupa odcinka szyjnego, Inżynier i Fizyk Medyczny, 2/2018.
- Rąpała K., Walczak P., Truszczyńska A., Klasyczne i nowoczesne podziały zwichnięć i złamań kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego. Aspekty biomechaniczne i kliniczne. Przegląd literatury, Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja, 5/2010.
- Przybyłko N., Kocur D., Sordyl R., Ślusarczyk W., i inni, Wertebroplastyka w złamaniach kompresyjnych trzonów kręgów – przegląd piśmiennictwa, ANN. ACAD. MED. SILES. 2014, 68, 5: 375–379.
