Cewnikowanie serca to małoinwazyjna metoda diagnostyczna, polegająca na rejestracji ciśnienia i wysycenia krwi tlenem za pomocą specjalnego cewnika wprowadzonego bezpośrednio do naczynia krwionośnego. Zabieg wykonuje się w pracowni hemodynamicznej. Ma ogromne znaczenie dla współczesnej kardiologii i kardiochirurgii.
Na czym polega cewnikowanie serca?
Cewnikowanie serca polega na przezskórnym nakłuciu żyły lub tętnicy i wprowadzeniu cewnika, który następnie lekarz pod kontrolą RTG przesuwa w świetle naczynia do jam serca i dużych naczyń. Pacjent do badania układa się w pozycji leżącej na wcześniej przygotowanym stole. Jest nago, przykryty prześcieradłem chirurgicznym. Po zdezynfekowaniu i miejscowym znieczuleniu obszaru wkłucia, lekarz przystępuje do części właściwej zabiegu. Zwykle wykorzystuje w tym celu dostęp udowy, czyli dociera do mięśnia sercowego przez żyłę udową. Pod koniec badania, gdy szczyt cewnika znajduje się już w miejscu docelowym, często podaje się środek kontrastujący, aby jeszcze dokładniej uwidocznić kondycję naczyń krwionośnych i serca.
Cewnikowanie serca możliwe jest z dostępu żyły szyjnej, żyły udowej lub żyły podobojczykowej. Umożliwia:
- pomiar rzutu serca;
- ocenę przecieków wewnątrzsercowych;
- pomiar i analizę ciśnienia w żyle głównej górnej, żyle głównej dolnej, jamach serca, tętnicy płucnej.
Podczas cewnikowania serca na sali musi znajdować się personel medyczny składający się z lekarza przeprowadzającego zabieg, technika radiologii oraz pielęgniarki.
Jak się przygotować do cewnikowania serca?
Przed cewnikowaniem serca wymagane jest wykonanie kompletu badań, w skład których wchodzą: EKG, morfologia krwi, elektrolity i stężenie kreatyniny w surowicy krwi oraz parametry krzepnięcia: INR (chorzy leczeni doustnymi antykoagulantami) oraz APTT (chorzy leczeni heparyną). Jeśli pacjent przyjmuje doustne antykoagulanty, należy odstawić je 2 dni przed badaniem. Nie trzeba natomiast odstawiać leków przeciwpłytkowych. Po zakończeniu badania pacjent pozostaje jeszcze w placówce na obserwacji. Przeciwwskazane jest obciążanie kończyny dolnej, w której wykonywane było wkłucie.
Cewnikowanie serca – wskazania
W sytuacjach, gdy metody nieinwazyjne takie jak echokardiografia czy rezonans magnetyczny nie dały odpowiedzi diagnostycznej, cewnikowanie serca jest wskazane:
- celem pomiaru naczyniowego oporu płucnego, zwłaszcza w złożonych wadach serca;
- przed kwalifikacją do przeszczepienia serca lub operacji kardiochirurgicznych;
- w diagnostyce niewydolności serca i wad zastawkowych;
- celem oceny funkcji rozkurczowej lewej i prawej komory, gradientów ciśnień i przecieków, a także obecności patologicznych połączeń systemowo-płucnych;
- w diagnostyce wad przeciekowych z towarzyszącym nadciśnieniem płucnym.
Jako że badania obrazowe są bardzo skuteczne i rzetelne, współcześnie cewnikowanie serca jest konieczne jedynie w przypadku wątpliwości diagnostycznych.
Cewnikowanie serca – przeciwwskazania
Cewnikowanie serca jest badaniem inwazyjnym, dlatego nie u każdego pacjenta będzie mogło być wykonane. Najważniejszymi przeciwwskazaniami są:
- niedawno przebyty udar mózgu;
- ciężkie skazy krwotoczne;
- zaawansowana niewydolność nerek i niewydolność wątroby;
- niewyrównana niewydolność krążenia;
- czynne krwawienia z przewodu pokarmowego;
- ciąża;
- skraje wyniszczenie organizmu;
- niedokrwistość;
- nadczynność tarczycy;
- zaawansowane i znaczne zaburzenia elektrolitowe;
- niekontrolowane, bardzo wysokie nadciśnienie tętnicze;
- zapalenie wsierdzia;
- zakażenia i gorączka niewiadomego pochodzenia.
W skrajnych przypadkach lekarz może podjąć się wykonania cewnikowania serca mimo występowania przeciwwskazań. Jednak tylko wtedy, gdy wartość diagnostyczna badania przewyższa ewentualne skutki uboczne.
Ile kosztuje cewnikowanie serca?
Cewnikowanie serca jest badaniem możliwym do wykonania w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Wystarczy otrzymać skierowanie od lekarza kardiologa lub kardiochirurga. Niektórzy pacjenci decydują się jednak na badanie prywatne, głównie ze względu na szybsze terminy. Koszt prywatnego cewnikowania serca wynosi 1500-2000 zł.
Polecane produkty:
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Chodór P., Krupa H., Kalarus Z., Diagnostyczne i lecznicze zastosowanie cewnikowania serca z dostępu przez nakłucie tętnicy promieniowej — doświadczenia własne, Folia Cardiologica, 3/2006.
- Mazurek T., Wskazania diagnostyczne do cewnikowania jam serca, zasady zabiegu, Choroby serca i naczyń, 3/2018.
- Laflamme D., Kardiologia. Kompendium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.