Mięsień pochyły środkowy (łac. musculus scalenus medius) należy do grona mięśni pochyłych wspólnie z mięśniem pochyłym najmniejszym, mięśniem pochyłym tylnym i mięśniem pochyłym przednim. Te zaś tworzą grupę głęboką mięśni szyi, przyczepiając się na kręgosłupie. Lokalizują się głównie w części bocznej szyi (rozpinają się między wyrostkami poprzecznymi kręgów szyjnych, a dwoma górnymi żebrami).
Mięsień pochyły środkowy – przyczepy
Przyczepy mięśnia pochyłego średniego można przedstawić następująco:
- przyczep początkowy (pp) – brzeg boczny bruzdy nerwu rdzeniowego wyrostków poprzecznych I-VI (niekiedy VII) kręgu szyjnego;
- przyczep końcowy (pk) – pierwsze żebro (niekiedy również II żebro).
Mięsień pochyły środkowy ma swój początek na wspomnianej bruździe, po czym jego włókna kierują się ku dołowi i w kierunku bocznym. Przebieg ten jest bardzo zbliżony do przebiegu mięśnia pochyłego przedniego. Włókna mięśniowe kończą się na pierwszym żebrze do tyłu, od bruzdy tętnicy podobojczykowej. Nierzadko dochodzą również do powięzi pierwszej przestrzeni międzyżebrowej i górnego brzegu żebra drugiego.
Między mięśniem pochyłym przednim, a mięśniem pochyłym środkowym znajduje się większa trójkątna szczelina, której podstawę tworzy pierwsze żebro. Przebiega w niej tętnica podobojczykowa i nerwowy splot ramienny. Istotną bruzdę tworzy również mięsień pochyły przedni i mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy, przez którą przechodzi żyła podobojczykowa.
Mięsień pochyły środkowy – unaczynienie
Mięsień pochyły środkowy jest zaopatrywany w krew przez gałęzie tętnicy podobojczykowej, do których zaliczamy:
- tętnicę kręgową;
- tętnicę szyjną wstępującą;
- tętnicę szyjną głęboką;
- tętnicę tarczową dolną.
Jest to więc mięsień bardzo dobrze ukrwiony.
Mięsień pochyły środkowy – unerwienie
Za unerwienie mięśnia pochyłego środkowego odpowiadają gałązki splotu szyjnego i splotu ramiennego, pochodzące z segmentu C3-C8.
Mięśnie pochyłe – fizjoterapia
Wzmożoną pracę mięśni pochyłych (w tym mięśnia pochyłego środkowego) mogą powodować:
- różnego rodzaju wady postawy, zwłaszcza pogłębiona kifoza piersiowa (np. przy plecach okrągłych) oraz zapadnięta klatka piersiowa (np. przy klatce piersiowej lejkowatej);
- kręcz szyi;
- zespół górnego otworu klatki piersiowej.
Przy wzmożonym napięciu mięśni pochyłych mogą pojawić się następujące dolegliwości:
- parestezje i zaburzenia czucia w obrębie kończyny górnej;
- bóle głowy;
- bóle kręgosłupa w odcinku szyjnym oraz bóle kręgosłupa w odcinku piersiowym;
- bruksizm;
- kątowe ustawienie głowy i barku.
Badając te mięśnie, każdorazowo należy ocenić ruchomość kręgosłupa szyjnego i piersiowego oraz palpacyjnie napięcie każdego z 3 mięśni zaliczanych do tej grupy. Istnieje wiele metod fizjoterapeutycznych umożliwiających rozluźnianie tych mięśni. Do najskuteczniejszych zalicza się suche igłowanie, terapię punktów spustowych, masaż poprzeczny, masaż tkanek głębokich oraz masaż funkcyjny. W postępowaniu domowym spore znaczenie mają indywidualnie dobrane ćwiczenia rozciągające i rozluźniające (stretching), a także korygujące wady postawy (działanie przyczynowe). Przy podejrzeniu wzmożonego napięcia mięśni pochyłych zalecana jest wizyta u fizjoterapeuty.
Polecane produkty:
![]() |
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
![]() |
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Wytrążek M., Masaż tkanek głębokich, Poznań 2021.
- Bac A., Jankowicz-Szymańska A., Liszka H., Wódka K., Diagnostyka narządu ruchu w fizjoterapii, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2022.