Zespół górnego otworu klatki piersiowej znany jest również jako zespół ucisku pęczka naczyniowo-nerwowego. Często bywa niezdiagnozowaną przyczyną różnego rodzaju dolegliwości w obrębie szyi, barku czy kończyny górnej.
Przyczyny
Przyczyny zespołu mogą być różnorodne. Najczęściej są to jednak:
- zespół mięśnia pochyłego;
- cieśń żebrowo-obojczykowa;
- dodatkowe żebra szyjne;
- zespół nadmiernego odwodzenia ramienia;
- ucisk mięśnia piersiowego mniejszego;
- uszkodzenie obojczyka;
- wyrośla chrzęstno-kostne;
- zwapniałe węzły chłonne;
- zakrzep żyły podobojczykowej.
Objawy
Obserwowane zaburzenia i objawy kliniczne uzależnione są od stopnia oraz rodzaju kompresji lub rozciągnięcia elementów pęczka naczyniowo-nerwowego.
W typie neurogennym do najczęstszych objawów zaliczamy:
- dolegliwości bólowe barku, ramienia, przedramienia czy ręki;
- ból promieniujący do szyi;
- zaburzenia czucia (hipoestezje, hiperestezje, parestezje) dotyczące głównie dorzecza nerwu łokciowego (rzadziej nerwu promieniowego);
- osłabienie kończyny górnej;
- obwodowe zaburzenia naczynioruchowe.
Z kolei w typie naczyniowym, za główne objawy uznaje się:
- obrzęk kończyny;
- sinicze zabarwienie skóry;
- obrzęk i pogrubienie tkanek w obrębie palców rąk.
Należy zauważyć, że zdecydowanie częściej występuje typ neurogenny zespołu górnego otworu klatki piersiowej.
Zobacz również: Bark zamrożony – fizjoterapia.
Zespół górnego otworu klatki piersiowej – fizjoterapia
Podstawą rehabilitacji jest prawidłowe rozpoznanie schorzenia. W tym celu (oprócz badań klinicznych) należy między innymi wykonać jeden z popularnych testów funkcjonalnych wskazujących na zespół górnego otworu klatki piersiowej. Do najpopularniejszych testów zaliczamy:
1. Test Roosa – polega na uniesieniu do góry obu kończyn górnych i wykonywaniu ruchów zaciskania pięści przez około 3 minuty. Test jest dodatni gdy pojawią się takie objawy jak ociężałość, ból niedokrwienny, utrata sił w ramionach, drętwienie czy mrowienie rąk. Celem testu jest prowokacja uczucia niedokrwienia kończyn górnych, ponieważ powoduje zamknięcie przepływu tętnicy podobojczykowej.
Na poniższym filmie Kamil z Centrum Fizjoterapeuty pokazuje jak przeprowadzić test Roosa:
2. Test Adsona – kończyna górna badanego znajduje się w rotacji zewnętrznej, lekkim odwiedzeniu oraz wyproście. Pacjent następnie wykonuje wyprost głowy i kieruje ją głowę w stronę badanej kończyny, po czym bierze wdech i utrzymuje go przez chwilę. Celem testu jest prowokacja utraty tętna na tętnicy promieniowej poprzez ucisk pęczka naczyniowego. Jeśli dojdzie do utraty tętna test można uznać za pozytywny.
Na poniższym filmie Kamil z Centrum Fizjoterapeuty pokazuje w jaki sposób przeprowadzić test Adsona:
Badanie pacjenta powinno obejmować ocenę stanu mięśni, unaczynienia i unerwienia w obrębie szyi, barków i kończyn górnych, badanie czucia w zakresie nerwów promieniowego, łokciowego i pośrodkowego, a także opukiwanie i uciskanie splotu ramiennego, szyjnego oraz piersiowego odcinka kręgosłupa.
Leczenie
Jeśli dolegliwości są niewielkie, a choroba tylko nieznacznie zaburza tryb życia pacjenta i nie powoduje zbyt dużych ograniczeń fizycznych, najlepszą decyzją jest leczenie zachowawcze polegające na poprawie sylwetki (korekcja ustawienia barków, garbienia się itd.) oraz unikaniu czynności nasilających objawy. Często takie postępowanie powoduje ustąpienie choroby.
W przypadku silnych dolegliwości należy zastosować środki przeciwbólowe oraz leki rozluźniające mięśnie.
Zalecenia leczenia zachowawczego:
- stanie i siedzenie z wyprostowanym tułowiem (należy unikać nadmiernego i zbyt częstego pochylania tułowia);
- podczas pracy w pozycji siedzącej należy zadbać o podparcie przedramion;
- należy spać na zdrowym boku z głową podpartą płaską poduszką – bezwzględnym przeciwwskazaniem jest spanie na chorym boku, na brzuchu lub z rękoma ułożonymi nad głową;
- zaleca się unikanie czynności wymagających ustawienia kończyn górnych powyżej linii barków;
- chora kończyna nie powinna bezwładnie zwisać obok tułowia, dobrym rozwiązaniem jest trzymanie jej np. w kieszeni, aby zapobiec działaniu siły ciężkości;
- zaleca się unikanie noszenia plecaków lub ciężkiej odzieży.
Postępowanie fizjoterapeutyczne obejmuje między innymi ćwiczenia obręczy barkowej i postawy, rozciąganie mięśni pochyłych i piersiowych, wzmacnianie mięśni przywodzących łopatkę i prostowników szyi, a także ćwiczenia oddychania torem przeponowym. Poprawa następuje zwykle po upływie około 6-8 tygodni. W przypadku braku efektów zaleca się postępowanie operacyjne.
Bibliografia
- Dziak A., Tayara S., Urazy i uszkodzenia w sporcie, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2000.
- Urbanek T., Ziaja D., Kwiecień A. (i inni), Występowanie zespołu uciskowego górnego otworu klatki piersiowej (TOS) w populacji w wieku 19-26, Chirurgia Polska, 10/2008.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
