Bark zamrożony jest schorzeniem coraz częściej uznawanym za chorobę cywilizacyjną, ponieważ dotyka znaczną część społeczeństwa. Na przestrzeni lat zauważa się stopniowe obniżanie wieku pacjentów dotkniętych dolegliwością. Jest chorobą o podłożu idiopatycznym i należy do najczęstszych dysfunkcji obręczy kończyny górnej. Szacuje się, że częściej występuje u kobiet, a szczyt zachorowań ma miejsce w wieku 40-60 lat.
Przyczyny
Wystąpienie idiopatycznego barku zamrożonego wiązano z długotrwałym unieruchomieniem, niewielkim urazem lub urazem leczonym operacyjnie, zwłaszcza po operacjach sutka czy ściany klatki piersiowej.
Uznaje się, że może mieć związek z chorobami wewnętrznymi, takimi jak np. cukrzyca, nadczynność tarczycy, choroba niedokrwienna serca, zapalenie stawów lub spondyloza szyjna. Ważne jest, aby skojarzyć dolegliwość z cukrzycą insulinozależną.
Przebieg choroby i objawy
Zmiany obustronne występują u około 10% pacjentów.
Choroba przebiega w trzech etapach:
- Faza zamrażania – trwa od 3 do 6 miesięcy. Cechuje się występowaniem dolegliwości bólowych głównie w nocy i podczas ruchów. Mają one charakter promieniujący wzdłuż ramienia. Pacjent często ma trudności z przypomnieniem sobie konkretnego urazu. Dolegliwości narastają, a pacjent znajduje coraz mniej pozycji przynoszących ulgę. Większość pacjentów ustawia ramię w przywiedzeniu i rotacji wewnętrznej, ponieważ jest to neutralna pozycja izometryczna.
- Faza postępującego sztywnienia – trwa on 3 do 18 miesięcy. Ma miejsce ograniczenie ruchomości we wszystkich płaszczyznach, upośledzenie codziennych czynności w wyniku ograniczeń, które stawia torebka stawowa. Często występuje również nocny ból oporny na leki przeciwbólowe oraz inne metody terapeutyczne.
- Okres końcowy: faza topnienia – utrzymuje się od 3 do 6 miesięcy. To powolne odzyskiwanie ruchomości.
Bark zamrożony – leczenie
Najważniejszym elementem leczenia fizjoterapeutycznego jest wiedza, że w pierwszym okresie choroby nie wolno unieruchamiać kończyny górnej. Nasila to bowiem proces „zamarzania” barku.
Celem dynamicznej fizjoterapii jest wspomaganie procesu powrotu mobilności stawu ramiennego. We wczesnej fazie stosuje się leki przeciwzapalne i kortykosteroidy, których celem jest przerwanie patologicznego stanu zapalnego.
Kinezyterapia
Kinezyterapia wpływa korzystnie na zwiększenie zakresu ruchomości w stawach barku, przyrost mięśni w tej okolicy oraz zmniejszanie dolegliwości bólowych. Należy zachęcać pacjenta do czynnych ćwiczeń w granicach możliwości – nie mogą one jednak przekraczać progu bólu. Dla urozmaicenia można je wykonywać z przyborami. Warto wprowadzić także ćwiczenia izometryczne.
Masaż
Masaż zmniejsza charakterystyczne dla tej jednostki chorobowej napięcie mięśni i poprawia przesuwalność tkanek względem siebie.
Terapia manualna
Kolejną metodą jest terapia manualna. Stosowane w niej techniki mają na celu mobilizację układu stawowego, mięśniowego i nerwowego. Najczęściej wykonuje się mobilizację, czyli krótkie i gwałtowne przekroczenia fizjologicznego zakresu ruchomości. Przynosi to dobry efekt w leczeniu zaburzeń czynnościowych stawu.
Fizykoterapia
Terapia skojarzona polega na połączeniu ze sobą oddziaływania fal ultradźwiękowych z elektrostymulacją. W czasie zabiegu stosuje się odpowiednio modulowane fale UD oraz mikroprądy, przez co uzyskuje się działanie przekrwienne, odżywcze, rozluźniające i przeciwbólowe. Regenerację nerwów i mięśni przyspiesza także przezskórna stymulacja. Inne efektywne zabiegi fizykalne:
- jonoforeza;
- laseroterapia;
- magnetoterapia;
- elektrolecznictwo (np. prądy Traberta).
Kinesiotaping
Na końcu warto wspomnieć o kinesiotapingu. Odpowiednia aplikacja wykaże działanie przeciwbólowe, funkcjonalne i przeciwobrzękowe, a także wspomoże uzyskane efekty wcześniej przeprowadzonej fizjoterapii. Prawidłowo naklejone plastry do kinesiotapingu mogą spowodować wzrost siły mięśniowej nawet o 24% oraz zwiększyć zakres ruchomości w stawach o 10% (w szczególności ruch zgięcia i wyprostu).
Zobacz również: Protrakcja barków – fizjoterapia.
Maksymalną poprawę w przypadku zamrożonego barku uzyskuje się około 6-9 miesięcy po podjęciu leczenia. Ważne jest, aby rehabilitacja została dobrana indywidualnie do pacjenta, ponieważ staw ramienny jest dość złożony, w związku z czym każdy uraz różni się od siebie. Wykonywane techniki są również uzależnione od etapu choroby i stanu funkcjonalnego pacjenta.
Bibliografia
- Korabiusz K., Wawryków A., Niedzielska M. (i inni), Postępowanie fizjoterapeutyczne w zespole zamrożonego barku – przegląd piśmiennictwa, Journal of Education, Health and Sport, 7/2017.
- Marciniak W., Szulc A., Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
