Prokreacja zgodnie z definicją jest stosunkiem seksualnym odbywanym celem spłodzenia i urodzenia potomstwa. Ma ogromne znaczenie dla przedłużenia ciągłości gatunku. Zjawisko prokreacji dotyczy nie tylko człowieka, ale również wszystkich innych organizmów żywych, wyposażonych w narządy płciowe oraz odbywających stosunek seksualny.
Prokreacja – na czym polega?
Słowami stosowanymi zamiennie w odniesieniu do prokreacji są: rozmnażanie, reprodukcja, rozród, płodzenie oraz rodzenie. Wszystko skupia się jednak na wydaniu na świat potomstwa i tym właśnie jest prokreacja. Na prokreację fizjologiczną składają się więc:
- odbycie stosunku seksualnego przez mężczyznę i kobietę;
- połączenie plemnika z komórką jajową oraz zapłodnienie jej;
- rozwój płodu przez 9 miesięcy;
- narodziny dziecka.
Prokreacja może być również wspomagana medycznie. Wówczas mamy do czynienia np. ze sztucznym zapłodnieniem in vitro. Jest to świadoma prokreacja przeprowadzana przez lekarzy i specjalistów w ściśle określonych warunkach medycznych, której celem jest również wydanie potomstwa na świat.
Zobacz również: Bezpłodność – jak sobie z nią radzić?
Prokreacja – ile trwa?
Czas trwania zdolności prokreacyjnych u mężczyzn i u kobiet znacząco się różni. W przypadku mężczyzn możliwość poczęcia potomstwa trwa od momentu uzyskania dojrzałości płciowej (okolice 12-15 lat), aż do śmierci. W tym czasie bez względu na wiek mężczyzna może podejmować próby prokreacji i płodzić potomstwo, mając oczywiście na uwadze, że im wyższy jest jego wiek, tym większe ryzyko zaburzeń zdrowotnych u potomstwa.
Z kolei w przypadku kobiety zdolności prokreacyjne utrzymywane są od momentu uzyskania dojrzałości płciowej (okolice 9-14 lat), aż do momentu, w którym osiągnie ona menopauzę. Menopauza może wystąpić w różnym wieku, średnio jest to między 49. a 52 rokiem życia. Także kobieta powinna pamiętać, że ryzyko chorób płodu wzrasta po 35. roku życia, a jeszcze intensywniej po 40. roku życia. Po menopauzie kobieta staje się bezpłodna.
Przyczyny osłabienia prokreacji
Wyróżnia się wiele czynników, które osłabiają prokreację. Konsekwencjami są m.in. niskie libido, problemy z erekcją, niska jakość spermy i plemników, zaburzenia owulacji oraz niepłodność. Osłabienie prokreacji może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Czynnikami wpływającymi na osłabienie zdolności prokreacyjnych są przede wszystkim:
- niedojrzałość emocjonalna;
- depresja i stany lękowe;
- przyjmowanie niektórych leków, w tym leków immunosupresyjnych, glikokortykoidów i leków hormonalnych;
- zaburzenia gospodarki hormonalnej, w tym niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy, nadczynność kory nadnerczy itd.;
- problemy psychiczne związane z seksualnością, np. niska samoocena, silne poczucie wstydu, przeżyte traumy, upośledzona akceptacja własnej płci;
- nieprzyjemne doświadczenia z przeszłości;
- silny stres, zarówno krótkotrwały, jak i permanentny;
- uzależnienia, stosowanie używek;
- choroby cywilizacyjne, zwłaszcza sercowo-naczyniowe takie jak nadciśnienie tętnicze czy miażdżyca;
- otyłość;
- endometrioza;
- zespół policystycznych jajników;
- choroby wątroby lub nerek.
Są to zarówno przyczyny natury psychicznej i emocjonalnej, jak i organiczne. W większości przypadków można im przeciwdziałać, istnieje szereg metod profesjonalnych (farmakoterapia, psychoterapia, leczenie przyczynowe), jak i domowych (suplementacja, zmiana stylu życia, zdrowa dieta) leczenia problemów prokreacyjnych.
Polecane produkty:
Koenzym Q10 kapsułki
Koenzym Q10 to jeden z najważniejszych antyoksydantów. Nie tylko tylko chroni organizm przed wolnymi rodnikami. Bierze on również udział w każdej, podstawowej funkcji komórki ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Furtak M., Fiedorczuk-Fidziukiewicz J., Czynniki wpływających na zdrowie prokreacyjne wśród kobiet w wieku rozrodczym, Białystok.
- Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.