Wiskosuplementacja jest jedną z podstawowych metod nieoperacyjnego leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów. Przebiega z uzupełnieniem ilości endogennego kwasu hialuronowego za pomocą jednej bądź kilku iniekcji dostawowych, wykonywanych pod kontrolą USG. Zabiegi są skutecznie i bezpieczne, ponieważ kwas hialuronowy jest związkiem fizjologicznie występującym w organizmie człowieka.
Wiskosuplementacja – co to jest?
Wiskosuplementacja polega na wstrzyknięciu bezpośrednio do stawu kwasu hialuronowego, przeważnie pod kontrolą USG, aby mieć pewność, że preparat trafił tam, gdzie powinien. Najczęściej metodę tę stosuje się w odniesieniu do stawów kolanowych. Zwykle wykonuje się kilka iniekcji (3-5) w określonych odstępach czasu (1 tydzień). Pojedyncza dawka kwasu hialuronowego zależy głównie od wielkości stawu, ale także od zaawansowania zwyrodnień. Dla mniejszych (np. staw łokciowy) rekomendowana dawka wynosi około 1 ml preparatu, natomiast dla większych (np. staw biodrowy, staw kolanowy) około 3 ml. Po zakończeniu serii zabiegów należy co pół roku podawać do stawu tzw. dawkę przypominającą. Jednocześnie zaleca się doustną suplementację kwasu hialuronowego, picie przynajmniej 1,5 l wody dziennie, a także pozostanie aktywnym fizycznie (zgodnie z możliwościami, wiekiem i stanem zdrowia).
Wiskosuplementacja może być nieprzyjemna, dając uczucie rozpierania w stawie podczas wstrzykiwania leczniczego preparatu, jednak nie jest bolesna. Dlatego przeważnie nie podaje się nawet znieczulenia miejscowego. Po zabiegu można od razu powrócić do codziennej aktywności i zwykłego trybu życia, pamiętając jednak, aby nie obciążać nadmiernie stawu. Efekty widać już po kilku dniach, zauważa się zmniejszenie bolesności i sztywności stawu oraz poprawę jego ruchomości. Wiskosuplementacja z dostawowym wstrzykiwaniem preparatów kwasu hialuronowego jest postępowaniem terapeutycznym o udowodnionej klinicznie skuteczności.
Wiskosuplementacja – wskazania
Najważniejszym wskazaniem do rozpoczęcia wiskosuplementacji jest choroba zwyrodnieniowa stawów (aktualnie jedna z najczęściej diagnozowanych chorób cywilizacyjnych). Do głównych objawów zaliczyć należy:
- ból stawów;
- obrzęki zajętych stawów;
- zaniki mięśniowe;
- poranną sztywność stawów;
- ograniczenia ruchomości stawów;
- całkowite usztywnienie stawów (w bardzo zaawansowanych przypadkach);
- zniszczenie powierzchni stawowych, kwalifikujące do wykonania endoprotezoplastyki.
Choroba prowadzi do narastającej niepełnosprawności i utrudnia samodzielne funkcjonowanie pacjenta. Wskazaniami do wiskosuplementacji są wszystkie powyższe objawy pojawiające się w przebiegu choroby zwyrodnieniowej każdego stopnia, choć najlepsze efekty uzyskuje się przy stopniu I i II. Lokalizacja zwyrodnień nie ma znaczenia, zabieg można wykonać w odniesieniu do każdego stawu. Wiskosuplementację wykonać można również po kontuzjach stawów (np. zwichnięcie stawu), a także po przebytych operacjach (np. artroskopia stawu kolanowego).
Wiskosuplementacja – przeciwwskazania
Choć jest to zabieg wiskosuplementacji jest bezpieczny, nie zawsze może zostać wykonany. Podstawowymi przeciwwskazaniami do niego są:
- cukrzyca;
- aktywne infekcje;
- choroby zapalne;
- gorączka;
- zaostrzenia chorób przewlekłych;
- ropne zapalenie stawów;
- skrajne obniżenie odporności, np. AIDS;
- koagulopatie;
- zaburzenia krzepnięcia krwi;
- nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu;
- złośliwe nowotwory.
Decyzję o rozpoczęciu wiskosuplementacji zawsze podejmuje lekarz ortopeda po zapoznaniu się ze stanem zdrowia pacjenta.
Kwas hialuronowy w stawach
Dlaczego iniekcje kwasu hialuronowego tak korzystnie wpływają na zdrowie i kondycję stawów? Należy wiedzieć, że kwas hialuronowy jest związkiem zaliczanym do glikozaminoglikanów, naturalnie występującym w stawach każdego człowieka. W największych ilościach znaleźć go można w ciele dzieci i młodzieży, dlatego przeważnie w młodym wieku problemy ze stawami się nie pojawiają. Znajduje się m.in. w chrząstkach i mazi stawowej. Niestety już w okolicach 25. roku życia ilość kwasu hialuronowego w organizmie maleje, co może generować pierwsze objawy jego niedoboru. Proces ten przyspiesza nadmierne obciążenie stawów, choroby narządu ruchu, otyłość czy siedzący tryb życia.
Kwas hialuronowy wspiera proliferację i migrację komórek, umożliwiając tym samym przebieg procesów naprawczych i regenerację uszkodzonych struktur. Zdolność do zwilżania trących o siebie po wierzchni chrzęstnych (właściwości wiskoelastyczne) wraz ze wzrastającą lepkością płynu maziowego przy nasilaniu obciążeń stawu (właściwości nienewtonowskie hialuronianów) stwarzają optymalne warunki redukujące tarcie oraz ograniczające mechaniczne uszkodzenia stawu. Kwas hialuronowy utrzymuje wysoki poziom nawilżenia mazi stawowej ze względu na swoje właściwości higroskopijne.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szelerski Ł., Ambroziak M., Skowronek P., Małdyk P., Rola wiskosuplementacji w profilaktyce i leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego – przegląd danych dotyczących Hylanu G-F 20, Inżynieria Biomateriałów, 2/2014.
- Ostałowska A., Święchowicz S., Koczy B., Stołtny T., Nowak D., Skowron M., Birkner E., Kasperczyk S., Wiskusuplementacja w chorobie zwyrodnieniowej stawu kolanowego, Annales Academiae Medicae Silesiensis, 71/2017.
- Szczęsny G., Tomaszewski W., Domżalski M., Ewolucja kwasu hialuronowego w wiskosuplementacji – od cząstek linearnych do kompleksów hybrydowych, Ortopedia Traumatologia, Rehabilitacja, 3/2021.