Infekcyjne zapalenie stawów (inaczej: septyczne zapalenie stawów) jest chorobą wywołaną przez patogeny chorobotwórcze, przeważnie bakterie. Przedostają się one do mazi stawowej, tkanek okołostawowych lub błony maziowej, inicjując rozwój stanu zapalnego. Najczęściej zapaleniem objęty jest jeden staw kolanowy, choć w praktyce stan zapalny może rozwinąć się w każdym stawie w ciele człowieka.
Infekcyjne zapalenie stawów – przyczyny
Bezpośrednią przyczyną infekcyjnego zapalenia stawów jest przedostanie się patogenów (wirusów, bakterii, pasożytów, grzybów) do okolic stawu, gdzie mogą one inicjować rozwój stanu zapalnego i licznych innych dolegliwości. Do zakażenia dochodzi przeważnie:
- drogą krwi – gdy w organizmie toczy się stan zapalny, np. w narządach wewnętrznych, patogeny odpowiadające za jego wywołanie mogą przedostać się do krwi i drogą krążenia ustrojowego przedostać się do stawów;
- bezpośrednio – np. podczas operacji wykonywanej bez rzetelnego zachowania zasad higieny i aseptyki, nakłuć wykonanych na nieodkażonej skórze itd.;
- wskutek przeniesienia się zakażenia z tkanek znajdujących się w pobliżu stawu, jednak nie drogą krwi – np. bakterie chorobotwórcze ze szpiku kostnego, skóry czy węzłów chłonnych mogą przenieść się do stawu.
Za infekcyjne zapalenie stawów najczęściej odpowiadają bakterie – Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty), Streptococcus pyogenes (paciorkowiec), rzadziej Neisseria gonorrhoeae (dwoinka rzeżączki). Rzadziej są to wirusy, np. wirus różyczki czy WZW oraz inne patogeny.
Infekcyjne zapalenie stawów – objawy
Infekcyjne zapalenie stawów ma dość charakterystyczny przebieg. Do podstawowych objawów zaliczamy następujące:
- ból w stawie pojawiający się zarówno podczas spoczynku, jak i przy próbach poruszania stawem;
- obniżenie zakresu ruchomości w stawie;
- obrzęk stawu;
- zaczerwienienie skóry i zwiększenie jej temperatury nad zajętym stawem.
Objawy pojawiają się nagle i mają tendencję do szybkiego narastania. Do najczęściej zajętego stawu zalicza się staw kolanowy, następnie zaś stawy: staw biodrowy, staw ramienny, staw łokciowy, staw skokowy, staw nadgarstka. Powyższym dolegliwościom może towarzyszyć gorączka, nie jest to jednak stały objaw.
Diagnostyka infekcyjnego zapalenia stawów
Podstawą rozpoznania choroby jest wywiad zdrowotny, na podstawie którego lekarz reumatolog może stwierdzić cechy charakterystyczne dla infekcji. Na podstawie rozmowy może wstępnie zróżnicować infekcyjne zapalenie stawów z reumatoidalnym zapaleniem stawów, chorobą zwyrodnieniową stawów, dną moczanową i innymi schorzeniami narządu ruchu. Następnie zaleca wykonanie morfologii krwi i ocenę CRP oraz OB. Właściwe rozpoznanie ustala się jednak na podstawie badania laboratoryjnego płynu stawowego pobranego podczas biopsji. Pozwala to także określić, które dokładnie patogeny odpowiadają za wywołanie stanu zapalnego.
Infekcyjne zapalenie stawów – leczenie
Leczenie przebiega w warunkach szpitalnych, aby zapewnić pacjentowi profilaktykę dalszego rozprzestrzeniania się patogenów. Jako że przeważnie infekcyjne zapalenie stawów wywołane jest bakteriami, najczęściej podstawą jest farmakoterapia – stosowanie antybiotyków. I analogicznie, przy zakażeniach grzybiczych pacjentowi podaje się leki przeciwgrzybicze, przy wirusowych zaś, leki przeciwwirusowe. NLPZ znajdują zastosowanie w łagodzeniu dolegliwości bólowych. Może pojawić się konieczność nakłucia stawu i odciągnięcia nadmiaru płynu, który się w nim gromadzi.
Kluczowa jest także rehabilitacja, czyli stopniowe wdrażanie ćwiczeń – najpierw czynno-biernych, później czynnych i ostatecznie z obciążeniem. Ćwiczenia muszą być dobrane do stanu zdrowia, możliwości pacjenta i etapu choroby. Istnieje możliwość całkowitego wyleczenia infekcyjnego zapalenia stawów, jednak choroba może dawać trwałe, nieodwracalne konsekwencje. Dlatego tak ważne jest jej wczesne rozpoznanie i wdrożenie właściwego leczenia.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Puszczewicz M., Odczynowe zapalenie stawów, Reumatologia, 50/2012.
- Puszczewicz M., Wielka interna – reumatologia, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2016.
- Rupiński R., Praktyczne wskazówki dotyczące postępowania we wczesnym zapaleniu stawów, Lekarz POZ, 5/2022.
- Biernat-Kałuża E., Reaktywne zapalenie stawów jako interdyscyplinarny problem medyczny, Acta Clinica, 3/2001.
