Oskrzeliki (łac. bronchiolae) to część układu oddechowego każdego człowieka, znajdująca się między oskrzelami a pęcherzykami płucnymi. Dzięki nim wdychane powietrze może przedostawać się bezpośrednio do płuc. Jest ono wówczas oczyszczone i ogrzane, gotowe do dalszego wykorzystania.
Co to są oskrzeliki?
Oskrzeliki są cienkimi przewodami o średnicy mniejszej niż 0,85 mm. Szacuje się, że płuca zawierają nawet 30 tysięcy takich przewodzików. Ich ściana ma charakterystyczną budowę, w której nie wyszczególnia się chrząstek, lecz głównie warstwę utworzoną z włókien kolagenowych oraz przebiegających okrężnie mięśni gładkich i nabłonka. Skurcz oskrzelików jest zatem niezależny od woli człowieka, zaś nadmierny i patologiczny może wystąpić w chorobach takich jak astma oskrzelowa, mukowiscydoza, pylica płuc czy infekcje dolnych dróg oddechowych.
Oskrzeliki są rozgałęzieniami i przedłużeniem oskrzeli. Oskrzela natomiast stanowią parzysty narząd łączący się z tchawicą. Prawe i lewe oskrzele zbudowane jest z rozgałęzionych rurek, których średnica nie przekracza 1 mm, tworząc tzw. drzewo oskrzelowe. Oskrzele prawe jest znacznie większe od lewego, jako że po lewej stronie klatki piersiowej człowieka znajduje się również mięsień sercowy.
Oskrzeliki – funkcje
Oskrzeliki są jedynie narządem transportującym powietrze – może ono przemieszczać się nimi, gdzie ulega dodatkowemu ogrzaniu. W obrębie oskrzelików nie zachodzi jednak wymiana gazowa. Ta odbywa się dopiero w pęcherzykach płucnych, z którymi omawiane przewody się łączą.
Unaczynienie oskrzelików
Za unaczynienie oskrzeli i oskrzelików odpowiadają przede wszystkim gałęzie oskrzelowe aorty piersiowej i gałęzie oskrzelowe tętnicy piersiowej wewnętrznej.
Unerwienie oskrzelików
Unerwienie oskrzeli i oskrzelików pochodzi bezpośrednio z nerwu błędnego i jego gałęzi – nerwu krtaniowego wstecznego. Oskrzeliki unerwiane są również przez gałęzie współczulne pochodzące z pnia współczulnego.
Zapalenie oskrzelików
Najczęstszą patologią zdrowotną dotyczącą oskrzelików jest ich zapalenie, pojawiające się zwłaszcza u dzieci. Przyczyną jest głównie ostra infekcja wirusowa. U dzieci do 2. roku życia wirusowe zapalenie oskrzelików jest najczęściej występującą chorobą zakaźną dolnych dróg oddechowych, za którą odpowiada wirus RSV. Inne znane patogeny wywołujące tę chorobę to:
- adenowirusy;
- ludzki metapneumowirus;
- wirus grypy;
- wirus paragrypy.
Stan zapalny rozpoczyna faza ostrego zakażenia komórek nabłonkowych wyściełających drobne drogi oddechowe. To z kolei prowadzi do wystąpienia obrzęku, zwiększenia wytwarzania śluzu, a w efekcie do martwicy i regeneracji tych komórek. Charakterystycznymi objawami są:
- nieżyt nosa;
- kaszel;
- przyśpieszony oddech;
- uruchomienie dodatkowych mięśni oddechowych;
- hipoksja;
- świsty i trzeszczenia nad polami płucnymi.
Istnieje wiele metod leczenia zapalenia oskrzelików: broncholityki, glikokortykosteroidy, leki przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne, fizykoterapia układu oddechowego, odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych przez przewody nosowe, stosowanie kropli obkurczających błony śluzowe. Dlatego terapia powinna być każdorazowo dopasowywana indywidualnie do pacjenta. Dodatkowo wszystkie niemowlęta z zapaleniem oskrzelików wymagają oceny pod kątem odwodnienia.
Polecane produkty:
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... | |
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Wagner T., Zapalenie oskrzelików, Pediatria po Dyplomie, 2/2011.