Zapalenie oskrzelików to jedno z najczęściej występujących zakażeń dolnych dróg oddechowych u niemowląt oraz nieco rzadsza dolegliwość pacjentów dorosłych. Ma miejsce wówczas, gdy najmniejsze kanaliki powietrzne ulegną obrzęknięciu, co znacznie utrudnia oddychanie. W większości przypadków przyczyną jest infekcja wirusowa. Diagnostyką i leczeniem może zajmować się lekarz podstawowej opieki zdrowotnej lub pulmonolog.
Zapalenie oskrzelików – przyczyny
W większości przypadków (ponieważ aż w 80%) za zapalenie oskrzelików odpowiada wirus nabłonka oddechowego, w pozostałych przypadkach zaś przyczyną jest wirus grypy, rinowirus bądź adenowirus. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, a więc przebywając z zainfekowaną osobą, która kaszle, kicha lub nawet tylko rozmawia, a także przy korzystaniu ze wspólnych butelek, szklanek lub innych akcesoriów. Źródłem zakażenia najczęściej są starsze dzieci, nierzadko stwierdza się więc plagę zakażeń w przedszkolach i szkołach. Choroba rozwija się około 5 dni. Czynnikami ryzyka są:
- wcześniactwo;
- przewlekłe choroby układu oddechowego, np. astma oskrzelowa;
- karmienie piersią trwające mniej niż 2 miesiące;
- narażenie na dym tytoniowy;
- wady serca;
- choroby neurologiczne;
- zaburzenia odporności.
Wzrost częstotliwości zakażeń obserwuje się zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym i wczesną wiosną, gdy odporność dzieci znacznie maleje. Najczęściej chorują dzieci do 2. roku życia, częściej chłopcy niż dziewczynki.
Zobacz również: Zapalenie oskrzeli.
Zapalenie oskrzelików – objawy
Choroba zazwyczaj przebiega łagodnie, a początkowe objawy zapalenia oskrzelików przypominają zwykłą infekcję dróg oddechowych. Pojawia się więc katar, suchy kaszel i stan podgorączkowy. Po 2-3 dniach kaszel narasta, przybierając postać mokrą. Dzieje się tak, ponieważ w drogach oddechowych zaczyna tworzyć się gęsta wydzielina. Towarzyszą temu następujące objawy:
- duszność;
- problemy z oddychaniem, zwłaszcza z głębokim wdechem;
- świszczący oddech;
- przyspieszona męczliwość;
- drażliwość;
- wymioty pojawiające się po karmieniu.
U najmłodszych dzieci można zaobserwować nawet przerwy w oddychaniu, co budzi ogromny niepokój rodziców. Dodatkowo wyróżnia się kilka rodzajów zapalenia oskrzelików, co wpływa na obraz kliniczny. Są to następujące postacie:
- ostra;
- zarostowa;
- rozlana;
- wywołana substancjami przedostającymi się do płuc (dym tytoniowy, pyły, zanieczyszczenia);
- wywołana przyjmowaniem substancji toksycznych.
Rozpoznanie ustala się najczęściej tylko na podstawie występujących objawów, a więc w trakcie rozmowy z rodzicem. Niekiedy wykonuje się badanie RTG płuc, jednak nie jest ono niezbędne do ustalenia rozpoznania.
Zapalenie oskrzelików – leczenie
Leczenie zapalenia oskrzelików zależy od rodzaju choroby, istnieje więc wiele metod leczenia. Wśród preparatów farmakologicznych znajdują się między innymi leki przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne (jeśli doszło do nadkażenia bakteryjnego), broncholityki czy glikokortykosteroidy. Bardzo ważne jest utrzymanie odpowiedniego nawodnienia organizmu oraz tlenoterapia. Większość przypadków chorobowych ustępuje bez powikłań, jednak u mniej niż 40% niemowląt aż do ukończenia 5. roku życia pozostaje świszczący oddech. Powikłaniem bakteryjnym zapalenia oskrzelików nierzadko jest zapalenie ucha środkowego.
Do szpitala należy udać się zawsze wtedy, gdy dziecko znajduje się w wymienionych wyżej grupach ryzyka, a także gdy objawy są zaawansowane lub pojawiają się epizody bezdechu. Wiele źródeł rekomenduje udanie się z dzieckiem do szpitala zawsze wtedy, gdy nie ukończyło ono jeszcze 3. roku życia.
Polecane produkty:
![]() |
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Winek J., Zych J., Langfort R., Roszkowski-Śliż K., Zarostowe zapalenie oskrzelików w wyniku inhalacji toksycznych gazów i oparów – opis przypadku, Pneumonologia i Alergologia Polska, 82/2014.
- Kowalska I., Skubiszewski R., Kowalska M., Kowalski A., Nowaczyk A., Zapalenie oskrzelików – trudności diagnostyczno-terapeutyczne u pacjentów pediatrycznych, Farmacja Polska, 2/2020.