Hipoksja to niski poziom tlenu w tkankach powodujący charakterystyczne objawy. Dochodzi do niej wówczas, gdy dyfuzja między pęcherzykami a krwią jest poważnie utrudniona lub kiedy ilość tlenu transportowanego przez krew jest niewystarczająca. Potocznie mówiąc jest to zatem niedotlenienie.
Efekty hipoksji
Hipoksja powoduje głównie:
- zwiększenie pojemności minutowej serca;
- zwiększenie oporu obwodowego;
- podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi.
Dochodzi również do:
- pobudzania komórek śródbłonka do syntezy wazodylatatora, którym jest tlenek azotu;
- natychmiastowego rozszerzenia naczyń krwionośnych.
Dodatkowo, wystąpienie hipoksji stanowi bodziec do syntezy i wydzielania erytropoetyny (EPO). Hipoksja często, choć nie zawsze, łączy się z hiperkapnią. To zwiększone stężenie dwutlenku węgla we krwi.
Klasyfikacja niedotlenienia
Wyróżnia się kilka rodzajów hipoksji:
- hipoksyczną – spowodowaną niskim poziomem tlenu we krwi. Wśród jej przyczyn znajdują się: przebywanie na dużej wysokości, hipowentylacja pęcherzykowa, zmniejszona pojemność dyfuzyjna płuc bądź patologiczna perfuzja;
- z niedokrwistości – to zmniejszona całkowita ilość tlenu związanego z hemoglobiną. Przyczyną tego stanu jest najczęściej utrata krwi, zatrucie tlenkiem węgla i niedokrwistość;
- niedokrwienną – obejmuje zmniejszony przepływ krwi spowodowany niewydolnością serca lub zatorowością;
- histotoksyczną – niemożność wykorzystania tlenu przez komórki z powodu zatrucia. Jak zatem można się domyśleć, przyczyną jest zatrucie cyjankiem lub inne zaburzenia metaboliczne.
Zapobieganie niedotlenieniu
W celu uniknięcia hipoksji organizm wykorzystuje czynniki monitorujące skład krwi tętniczej. Czynniki te reagują na 3 zmienne podlegające regulacji fizjologicznej:
- Tlen – dostarczanie tlenu z krwią tętniczą do komórek musi być wystarczające do podtrzymania oddychania aerobowego i produkcji ATP;
- Dwutlenek węgla – powstaje jako produkt cyklu kwasu cytrynowego. Jego wydalanie przez płuca jest ważne z dwóch powodów: wysoki poziom powoduje depresję ośrodkowego układu nerwowego, a zwiększone stężenie powoduje kwasicę (obniżone pH);
- pH – utrzymywanie homeostazy pH jest kluczowym elementem zapobiegającym denaturacji białek. Układ oddechowy „monitoruje” pH osocza i wykorzystuje zmiany wentylacji, aby modyfikować pH.
Bibliografia
- Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Błaszczak-Świątkiewicz K., Olszewska P., Mikiciuk-Olasik E., Wpływ hipoksji na zmiany metabolizmu komórek nowotworowych, Journal of Oncology, 4/2012.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis – alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
