Hipoksja to niski poziom tlenu w tkankach powodujący charakterystyczne objawy. Dochodzi do niej wówczas, gdy dyfuzja między pęcherzykami a krwią jest poważnie utrudniona lub kiedy ilość tlenu transportowanego przez krew jest niewystarczająca. Potocznie mówiąc jest to zatem niedotlenienie.
Efekty hipoksji
Hipoksja powoduje głównie:
- zwiększenie pojemności minutowej serca;
- zwiększenie oporu obwodowego;
- podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi.
Dochodzi również do:
- pobudzania komórek śródbłonka do syntezy wazodylatatora, którym jest tlenek azotu;
- natychmiastowego rozszerzenia naczyń krwionośnych.
Dodatkowo, wystąpienie hipoksji stanowi bodziec do syntezy i wydzielania erytropoetyny (EPO). Hipoksja często, choć nie zawsze, łączy się z hiperkapnią. To zwiększone stężenie dwutlenku węgla we krwi.
Klasyfikacja niedotlenienia
Wyróżnia się kilka rodzajów hipoksji:
- hipoksyczną – spowodowaną niskim poziomem tlenu we krwi. Wśród jej przyczyn znajdują się: przebywanie na dużej wysokości, hipowentylacja pęcherzykowa, zmniejszona pojemność dyfuzyjna płuc bądź patologiczna perfuzja;
- z niedokrwistości – to zmniejszona całkowita ilość tlenu związanego z hemoglobiną. Przyczyną tego stanu jest najczęściej utrata krwi, zatrucie tlenkiem węgla i niedokrwistość;
- niedokrwienną – obejmuje zmniejszony przepływ krwi spowodowany niewydolnością serca lub zatorowością;
- histotoksyczną – niemożność wykorzystania tlenu przez komórki z powodu zatrucia. Jak zatem można się domyśleć, przyczyną jest zatrucie cyjankiem lub inne zaburzenia metaboliczne.
Zapobieganie niedotlenieniu
W celu uniknięcia hipoksji organizm wykorzystuje czynniki monitorujące skład krwi tętniczej. Czynniki te reagują na 3 zmienne podlegające regulacji fizjologicznej:
- Tlen – dostarczanie tlenu z krwią tętniczą do komórek musi być wystarczające do podtrzymania oddychania aerobowego i produkcji ATP;
- Dwutlenek węgla – powstaje jako produkt cyklu kwasu cytrynowego. Jego wydalanie przez płuca jest ważne z dwóch powodów: wysoki poziom powoduje depresję ośrodkowego układu nerwowego, a zwiększone stężenie powoduje kwasicę (obniżone pH);
- pH – utrzymywanie homeostazy pH jest kluczowym elementem zapobiegającym denaturacji białek. Układ oddechowy „monitoruje” pH osocza i wykorzystuje zmiany wentylacji, aby modyfikować pH.
Bibliografia
- Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Błaszczak-Świątkiewicz K., Olszewska P., Mikiciuk-Olasik E., Wpływ hipoksji na zmiany metabolizmu komórek nowotworowych, Journal of Oncology, 4/2012.
Polecane produkty:
|
Spirulina Febico - naturalne witaminy i minerały najwyższej jakości
Naturalna alga, która dostarcza witaminy i minerały o wysokiej jakości i biodostępności. Zwiększa odporność, wpływa na regulację metabolizmu, dodaje energii oraz zmniejsza uczucie zmęczenia. Zawarta w niej biotyna poprawia stan włosów, paznokci i skóry .. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku od bioalgi
Spirulina jest bogatym źródłem wielu składników odżywczych. Jej skład to wysokiej jakości białko pochodzenia roślinnego, witaminy, minerały (również pierwiastki śladowe), fitoskładniki (m.in. fikocyjanina, chlorofil, karotenoidy), kwasy tłuszczowe ... Zobacz więcej... |
