Osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych może być zarówno objawem patologicznym, jak i fizjologicznym. W kontekście przyczyn patologicznych wyróżnia się problem nerwowy, mięśniowy lub dotyczący złącza nerwowo-mięśniowego. Diagnostyką i leczeniem tego typu schorzeń zajmuje się najczęściej lekarz neurolog.
Osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych – przyczyny
Zmniejszenie siły mięśniowej kończyn dolnych wraz z ograniczeniem zakresu ruchów dowolnych zwie się niedowładem. Przyczyną jest zwykle uszkodzenie struktur ośrodkowego układu nerwowego. Jeśli miejsce ma jednak całkowita utrata siły mięśniowej i niemożność wykonania zaplanowanego ruchu, np. stopą, mówimy o porażeniu. Oba schorzenia są poważne i wymagają konsultacji z neurologiem i fizjoterapeutą neurologicznym. Obserwując dokładny obraz kliniczny można wysnuć wnioski wskazujące na możliwe przyczyny. Przykładowo, osłabienie siły mięśni kończyny dolnej i mięśni kończyny górnej po tej samej stronie, nierzadko wskazuje na przebycie udaru mózgu. Z kolei osłabienie mięśniowe uogólnione może wynikać z zatrucia lekami, polineuropatii, miastenii czy chorób ogólnoustrojowych, np. niedoczynności tarczycy.
Osłabienie siły mięśni kończyn dolnych może również być zjawiskiem fizjologicznym. Mowa o sytuacjach przetrenowania lub zbyt intensywnego wysiłku fizycznego (np. przebiegnięcie maratonu), gdy nogi odmawiają posłuszeństwa i musimy usiąść. Wynika to z faktu, że organizm wyczerpał rezerwy energii, a mięśnie kończyn dolnych po prostu się zmęczyły. Zjawisko zwykle skutkuje powstaniem mikrouszkodzeń włókien mięśniowych (tzw. zakwasów) lub DOMS w kolejnych dniach. Osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych można niekiedy zaobserwować również u kobiet w ciąży, jako że w krótkim czasie nogi muszą wytrzymać większe obciążenia związane z rosnącym brzuchem.
Charakterystycznym zjawiskiem jest osłabienie siły mięśniowej nóg wraz z wiekiem. U osób starszych jest to częsta przypadłość związana z fizjologiczną, stopniową degeneracją tkanki mięśniowej.
Zobacz również: Bóle mięśniowe nóg.
Konsekwencje osłabienia siły mięśniowej kończyn dolnych
Mięśnie kończyn dolnych pełnią bardzo ważne funkcje, między innymi:
- pomagają utrzymać wyprostowaną prawidłową postawę ciała;
- umożliwiają prawidłowy chód dwunożny, bieg czy po prostu przemieszczanie się;
- biorą udział w czynnościach takich jak wstawanie z krzesła czy kucanie.
Ich osłabienie zwiększa ryzyko upadków, zaburza równowagę i koordynację. Przemieszczanie się może stanowić trudność. Z kolei przy niektórych dolegliwościach typu porażenie jest wręcz niemożliwe. Chory poruszają się wówczas na wózku inwalidzkim. Osłabienie wskutek nadmiaru aktywności fizycznej nie jest groźne, zwykle przemija po odpoczynku. Należy jednak pamiętać, że każdy organizm potrzebuje odpowiedniej ilości czasu na regenerację.
Osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych – leczenie
Metody postępowania w przypadku osłabienia mięśniowego zależą od dokładnej przyczyny dolegliwości lub stanu fizjologicznego. Niekiedy wystarczy po prostu przeczekać sytuację (np. w ciąży) lub odpocząć (np. po aktywności fizycznej). Jednak jeśli mamy do czynienia z chorobami, konieczne staje się specjalistyczne leczenie. Choroby nerwowo-mięśniowe, niedowłady czy paraliże leczy się pod okiem neurologa i fizjoterapeuty. Często choroby mają charakter postępujący lub trwały. Wówczas celem leczenia jest opóźnianie postępu lub profilaktyka powikłań związanych z unieruchomieniem.
W przypadku osób starszych osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych wymaga wprowadzenia regularnego ruchu. Aktywność fizyczna dopasowana do wieku sprawi, że mięśnie jak najdłużej zachowają sprawność, zmniejszą się również bóle stawów związane z bezruchem. W podeszłym wieku dobrze sprawdzają się codzienne spacery lub gimnastyka dla seniorów. Można zdecydować się na jazdę na rowerku stacjonarnym lub indywidualne zajęcia ruchowe pod okiem fizjoterapeuty czy doświadczonego trenera personalnego.
Polecane produkty:
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zasadzka E., Wieczorowska-Tobis K., Test stania na jednej nodze jako narzędzie do oceny równowagi osób starszych, Geriatria, 4/2012.
- Korbolewska O., Plenzler M., Popieluch M., Wychowański M., Właściwości dynamiczne mięśni prostujących i zginających w stawie kolanowym przed i po okresie przygotowawczym u zawodowych piłkarzy nożnych, Aktualne Problemy Biomechaniki, 6/2012.
- Nicpoń K., Bóle mięśniowe i kurcze bolesne w praktyce neurologa, Polski Przegląd Neurologiczny, 4/2007.