Test na równowagę pozwala ocenić czynność zmysłu równowagi, na który składają się następujące struktury: błędnik, nerw przedsionkowy, jądra przedsionkowe, zespół ośrodków i połączeń między nimi w móżdżku, pniu mózgu i korze mózgu, narząd wzroku i receptory czucia głębokiego (proprioreceptory) zlokalizowane w stawach, ścięgnach, mięśniach, więzadłach i torebkach stawowych. Testy te wykonuje się przy podejrzeniu różnego rodzaju schorzeń układu nerwowego.
Co to jest równowaga?
Poruszanie się, wykonywanie rozmaitych czynności, a nawet odpoczynek są możliwe dzięki utrzymaniu równowagi. Mianem tym określa się odpowiedni stan układu posturalnego, zapewniający utrzymanie prawidłowej orientacji ciała w przestrzeni. Umożliwia to w efekcie stabilne położenie ciała, jak również przywracanie równowagi, która została zaburzona podczas wykonywania czynności. Równowaga jest kluczowym elementem podczas każdego ruchu i łączy się z koordynacją ruchową oraz orientacją przestrzenną. Na jej utrzymanie wpływa wiele czynników zewnętrznych i wewnętrznych.
Test na równowagę
Równowagę można badać na wiele różnych sposobów. Istnieje mnóstwo testów równoważnych, m.in.:
- skala równowagi Berga – składa się z 14 prób o różnym stopniu trudności ocenianych w skali od 0 do 4 punktów. Ocenia się m.in. samodzielność i jakość wykonywanych zadań w zakresie czynności zbliżonych do codziennych, w tym także równoważnych. Otrzymać można od 0 do 56 punktów;
- test Up & Go – służy analizie równowagi dynamicznej, sprawności kończyn dolnych oraz możliwości lokomocji. Zadaniem pacjenta jest przejście z pozycji siedzącej na krześle do stojącej, pokonanie dystansu 3 m, wykonanie obrotu o 180° za wyznaczoną linią oraz powrót na krzesło;
- test wychylenia w przód – pacjent stoi przy ścianie, na której jest przyklejona miara, z kończynami górnymi uniesionymi do kąta 90°. Jego zadaniem jest maksymalne wychylenie się w przód i utrzymanie pozycji przez 2-3 s bez znaczącego obniżania kończyny górnej i dotykania ściany oraz bez odrywania stóp i rotacji tułowia;
- test stania na jednej nodze – mierzy czas utrzymania równowagi statycznej w pozycji stojącej na 1 nodze z rękami wyciągniętymi do przodu lub do boku;
- próba Romberga – pacjent stoi ze złączonymi stopami i wyprostowanymi, wyciągniętymi przed siebie kończynami górnymi. Najpierw czynność wykonuje z oczami otwartymi, następnie z zamkniętymi. Ocenia się także ewentualny kierunek padania (zwykle kieruje się ono w stronę uszkodzonego błędnika);
- test Unterberga – pacjent zamyka oczy i maszeruje w miejscu, podnosząc wysoko kolana i trzymając kończyny górne prosto wyciągnięte przed siebie. Jeśli zmaga się z jednostronnym wypadnięciem czynności błędnika, chodząc, będzie obracał się wokół własnej osi;
- test Babińskiego-Weilla – pacjent przy zamkniętych oczach wykonuje 5 kroków do przodu i 5 w tył, po czym powtarza tę czynność przez 30 sekund. Jeśli zmaga się z jednostronnym zaburzeniem czynności błędnika, będzie chodził „w gwiazdę”, a nie w linii prostej;
- badanie na platformie posturograficznej – równowagę ocenić można na podstawie przesunięć środka ciężkości ciała. Wychylenia przednio-tylne oraz boczne analizują stabilność oraz jej zaburzenia. Podczas normalnego, spokojnego stania platforma odbiera położenie środka ciężkości i odnosi jego położenie do czworoboku podparcia, w jakim powinien się znajdować.
Takich testów jest wiele, a pacjent może różnie na nie reagować. Dlatego przy podejrzeniach zaburzeń równowagi rekomenduje się wykonanie przynajmniej 3 różnych testów. Jeśli którykolwiek z nich wyjdzie nieprawidłowo, pacjenta należy skierować na bardziej szczegółową diagnostykę. Składają się na nią m.in. badania obrazowe układu nerwowego, szczegółowe badania wzroku czy badania błędnika.
Test na równowagę – wskazania
Testy na równowagę pozwalają ocenić równowagę i zdolność utrzymania stabilnej postawy ciała u pacjentów z wszelkimi chorobami przewlekłymi, takimi jak choroba Alzheimera, choroba Parkinsona czy stwardnienie rozsiane. Ich wykonanie można zlecić okresowo przy chorobach reumatycznych, w przebiegu których dochodzi do zajęcia narządu ruchu, np. RZS. Wskazaniem jest także uraz mózgu, uderzenie w głowę, udar mózgu czy przebyta śpiączka. Takie testy wykonuje się w sytuacjach, w których pacjent zgłasza brak pewności siebie podczas chodzenia, częste upadki, zawroty głowy bądź problemy z koordynacją ruchową.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kaźmierczak U., Kropkowska P., Zniszczol P., Radziminska A., Strojek K., Goch A., Srokowski G., Zukow W. Ocena równowagi statycznej z wykorzystaniem platformy posturograficznej u osób słabowidzacych i niewidomych, Journal of Education, Health and Sport, 2016.
- Lisiński P., Ocena równowagi w świetle badań klinicznych i posturograficznych u pacjentów po endoprotezoplastyce stawu biodrowego, Poznań 2016.
