Wypuklina kręgosłupa to patologiczna zmiana dotycząca krążków międzykręgowych, będąca jeszcze wczesną fazą przepukliny kręgosłupa. Można skutecznie leczyć ją modyfikacją nawyków dnia codziennego, rehabilitacją oraz systematycznym wykonywaniem starannie dobranych ćwiczeń wzmacniających. Gdy przekształci się w przepuklinę, istnieje ryzyko leczenia operacyjnego. Dlatego tak ważna jest wczesna interwencja i profilaktyka zmian.
Co to jest wypuklina kręgosłupa?
Kręgosłup każdego człowieka składa się z kręgów oraz znajdujących się pomiędzy nimi krążków międzykręgowych, zwanych potocznie dyskami. Dyski te mają za zadanie amortyzowanie wstrząsów i odciążanie kręgów, aby nie dochodziło do ich uszkodzenia. Zbudowane są z pierścienia włóknistego, niezwykle wytrzymałej struktury, a także jądra miażdżystego znajdującego się wewnątrz pierścienia, o konsystencji galaretowatej. Niewłaściwy styl życia, wady postawy, przeciążenia i inne czynniki ryzyka mogą doprowadzić do stopniowego, powolnego pękania poszczególnych warstw pierścienia włóknistego. Sprawia to, że jądro miażdżyste przesuwa się do obwodu coraz bardziej. W obrazie rezonansu magnetycznego zauważyć można wówczas wypuklinę, czyli widoczne uwypuklenie dysku do kanału kręgowego. Jeśli natomiast dojdzie do całkowitego przerwania warstw pierścienia włóknistego, jądro miażdżyste wypływa na zewnątrz niego, do kanału kręgowego i tym samym może uciskać na znajdujące się tam struktury nerwowe bądź rdzeń kręgowy, co nazywa się już przepukliną kręgosłupa.
Wypuklina kręgosłupa – przyczyny
Do powstawania przepuklin i wypuklin kręgosłupa predysponują w największym stopniu następujące czynniki ryzyka:
- siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej;
- nadmierna, skrajnie obciążająca aktywność fizyczna, np. ciężka praca fizyczna wymagająca dźwigania lub sporty ekstremalne;
- upadki z wysokości;
- wypadki komunikacyjne;
- rozpoczęcie uprawiania wymagających sportów (np. siłowych z większymi ciężarami) bez odpowiedniego przygotowania motorycznego;
- wady postawy w obrębie kręgosłupa, np. skolioza, boczne skrzywienia kręgosłupa, zwiększona lordoza lędźwiowa (hiperlordoza) lub zwiększona kifoza piersiowa (hiperkifoza piersiowa);
- często powtarzane ruchy rotacji i zgięcia kręgosłupa.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), wystąpienie bólów kręgosłupa jest uzależnione od wieku, aktywności fizycznej, palenia papierosów, nadwagi / otyłości, siły mięśniowej mięśni grzbietu i mięśni brzucha. Jest to coraz częstszy problem w XXI wieku, diagnozowany w coraz młodszych grupach wiekowych.
Wypuklina kręgosłupa – objawy
Tak naprawdę wypuklina kręgosłupa nie daje w większości przypadków niepokojących objawów, ponieważ nie uciska jeszcze na żadne okoliczne struktury, zwłaszcza na nerwowe. Szacuje się, że wypukliny ma większość osób dorosłych w dzisiejszej populacji, co bywa nieodczuwane. Objawy pojawiają się dopiero wtedy, gdy pierścień włóknisty całkowicie się przerwie, wskutek czego jądro miażdżyste wyjdzie na zewnątrz i uciśnie na struktury nerwowe. Wówczas objawy są uzależnione od odcinka kręgosłupa, na którym pojawi się przepuklina.
Diagnostyka wypukliny kręgosłupa
Złotym standardem diagnostyki choroby dyskowej jest rezonans magnetyczny. Pozwala on z dużą dokładnością ocenić lokalizację i wielkość wypukliny / przepukliny, jednocześnie ukazując inne choroby kręgosłupa, takie jak kręgozmyk, zwyrodnienie kręgosłupa, stenoza kręgosłupa. Bez badań obrazowych można wstępnie podejrzewać dyskopatię na podstawie testów funkcjonalnych wykonywanych w fizjoterapii. Do tego rodzaju testów zaliczyć można np.:
- test Slump;
- test wywołujący objaw Laseque’a, którego wykonanie możemy zobaczyć poniżej:
- test Spurlinga, którego wykonanie możemy zobaczyć poniżej:
Jednak nie jest to aż tak dokładne i nie wiemy, gdzie dokładnie znajduje się patologiczna zmiana. Dlatego w tego rodzaju przypadkach pacjent najczęściej kierowany jest przez ortopedę na rezonans magnetyczny.
Wypuklina kręgosłupa – leczenie
Leczenie wypuklin kręgosłupa opiera się głównie na dążeniu do zahamowania progresji zmian patologicznych. Istnieje szansa, że wypuklina może się cofnąć, jednak aby było to możliwe, konieczne jest wzmocnienie gorsetu mięśniowego za pomocą odpowiednio dobranych ćwiczeń. Dodatkowo należy wykonywać je systematycznie, najlepiej już do końca życia. Rekomenduje się też zadbanie o codzienną aktywność spontaniczną, np. spacery, jazdę na rowerze, basen, a także unikanie stresu, zdrowe odżywianie się, redukcję nadwagi. Zmiana nawyków (np. częstsze przerwy w pracy na ćwiczenia, zmiana fotela i materaca na bardziej ergonomiczne, unikanie siadania na jednej nodze i wiele innych) pozwoli na jeszcze lepsze zadbanie o zdrowie kręgosłupa.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Koszewski W., Leczenie zespołów bólowych kręgosłupa w przebiegu dyskopatii, Lekarz POZ, 1/2015.
- Czartoryjska K., Kułak P., Gościk E., Diagnostyka bólów kręgosłupa w odcinku lędźwiowym u dzieci i młodzieży w badaniach rezonansu magnetycznego.
- Radło P., Smętkowski A., Tęsiorowski M., Polskie mianownictwo choroby dyskowej lędźwiowego odcinka kręgosłupa, Przegląd Lekarski, 7/2014.
