Guzki Heberdena to charakterystyczne narośla kostne tworzące się w okolicy stawów międzypaliczkowych dalszych dłoni w przebiegu chorób reumatycznych, zwłaszcza choroby zwyrodnieniowej stawów i RZS. Uważa się wręcz, że stawy międzypaliczkowe palców rąk należą do najczęściej objętych procesem zwyrodnieniowym. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się reumatolog.
Guzki Heberdena – czym są?
Guzki Heberdena opisał William Heberden i to właśnie od jego nazwiska wzięła się ich nazwa stosowana aktualnie na całym świecie. Są to charakterystyczne, guzkowate zgrubienia lokalizujące się na dystalnych stawach międzypaliczkowych dłoni (przy paznokciach), związane ze zmianami zwyrodnieniowymi drobnych stawów rąk. Dotyczą znacznej części społeczności osób starszych, jako że częstość występowania chorób zwyrodnieniowych i reumatycznych jest większa właśnie w tej grupie wiekowej. Nie należy mylić guzków Heberdena z guzkami Boucharda, które są identycznymi zmianami, jednak lokalizują się w stawach międzypaliczkowych dalszych dłoni.
Dominującą cechą procesu patologicznego jest wytwarzanie wyrośli kostnych – osteofitów. Podsumowując, guzki Heberdena i guzki Boucharda są zatem naroślami kostnymi (osteofitami) na stawach palców rąk w odpowiednich miejscach.
Guzki Heberdana – objawy
Większość pacjentów nie zgłasza żadnych dolegliwości czy trudności w zakresie funkcji ręki w związku z występowaniem guzków Heberdena. Jeśli przybierają one znaczne rozmiary, mogą powodować sztywność stawów i ograniczenie zakresu ruchomości dłoni, sprawiając, że palce tracą precyzję i motorykę. Większość dolegliwości wynika jednak nie tyle z samej obecności tych guzków, o ile ze zmian zwyrodnieniowych i reumatycznych, które już wiążą się z dolegliwościami. Guzki Heberdena bardzo często są traktowane głównie jako defekt kosmetyczny.
Guzki Heberdena – przyczyny
Występowanie guzków Heberdena zależy od wielu czynników, takich jak:
- płeć;
- wiek;
- uwarunkowania genetyczne;
- rasa, środowisko;
- współistnienie innych chorób;
- długotrwałe obciążenia mechaniczne.
Zdecydowanie najczęściej obserwuje się je jednak w przebiegu choroby zwyrodnieniowej, której dokładne przyczyny występowania wciąż nie zostały poznane. To najczęstsza choroba reumatyczna XXI wieku charakteryzująca się bólem i zapaleniem wynikającym z uszkodzenia chrząstki stawowej, kości i tkanek miękkich. Zgodnie z definicją, w trakcie rozwoju choroby zwyrodnieniowej dochodzi do destabilizacji procesów tworzenia i degeneracji chrząstki oraz warstwy podchrzęstnej kości. Guzki te można zaobserwować również w przebiegu RZS, choć częściej nazywa się je wówczas guzkami reumatoidalnymi.
Diagnostyka Guzków Heberdena
Jako że w obrębie palców dłoni nie ma zbyt wiele tkanki miękkiej (mięśni, tłuszczu), wszelkie naroślą i zgrubienia są dobrze widoczne gołym okiem, nawet jeśli nie przybiorą jeszcze większych rozmiarów. Guzki Heberdena można więc zaobserwować bez konieczności wykonywania bardziej szczegółowych badań. Mimo tego rekomenduje się RTG dłoni. Należy zaznaczyć, że badanie USG stawów rąk jest najbardziej czułą i specyficzną metodą wykazania osteofitów – zdecydowanie lepszą w porównaniu z rezonansem magnetycznym, konwencjonalnym badaniem radiologicznym czy badaniem przedmiotowym. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się lekarz reumatolog.
Guzki Heberdena – leczenie
Niestety nie ma sposobów na całkowite pozbycie się guzków Heberdena, dlatego dąży się do zahamowania lub spowolnienia ich dalszego rozwoju. W tym aspekcie najistotniejsze jest wczesne rozpoznanie, jeśli w obrębie palców pojawią się choćby niewielkie zniekształcenia, należy jak najszybciej udać się do lekarza, aby rozpocząć leczenie choroby podstawowej. W przypadku zwyrodnień stosuje się fizjoterapię (a następnie kontynuuje ćwiczenia zalecone przez fizjoterapeutę w domu), NLPZ oraz suplementację kolagenu i chondroityny. U niektórych pacjentów dobrze sprawdzają się iniekcje dostawowe z wykorzystaniem NLPZ, glikokortykoidów (w zaawansowanych zmianach lub przy stanie ostrym), komórek macierzystych lub kwasu hialuronowego. Optymalne metody lecznicze zawsze powinny być dobrane podczas konsultacji lekarskiej.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Piędel P., Szczepański L., Epidemiologiczna i kliniczna ocena guzków Heberdena i Boucharda, Reu ma to lo gia 2010; 48, 6: 380-384.
- Leszczyński P., Pawlak-Buś K., Choroba zwyrodnieniowa stawów – epidemia XXI wieku, Farmacja Współczesna, 2008; 1: 79-87.
