Rehabilitacja po operacji kręgosłupa

Rehabilitacja po operacji kręgosłupa jest kluczowa, aby szybko powrócić do maksymalnej możliwej sprawności. Dokładne postępowanie fizjoterapeutyczne oraz rokowania zależą głównie od rodzaju operacji, oraz od tego, co było jej przyczyną. Najlepiej, aby pacjent jeszcze przed zabiegiem wzmocnił odpowiednie partie mięśniowe, co przyspieszy rekonwalescencję.

Rehabilitacja po operacji kręgosłupa

Rehabilitacja po operacji kręgosłupa może przebiegać na wiele sposobów, a metody zawsze dobierane są indywidualnie. Zazwyczaj jednak schemat prezentuje się następująco:

• do 8 tygodni od operacji – czas gojenia się tkanek i przebudowy ich wokół implantu, jeśli był wstawiany. W tym czasie wykonuje się przede wszystkim ćwiczenia izometryczne i przeciwzakrzepowe, a także zachęca pacjenta do spacerów. Bardzo ważna jest nauka nowych codziennych nawyków, np. wstawania z pozycji siedzącej i leżącej lub schylania się;
• 8-12 tydzień po operacji – powrót do normalnych, codziennych aktywności, a więc ćwiczenia skupione są na aspektach funkcjonalnych. Są wciąż proste i bez obciążeń, mają na celu wzmocnienie mięśni brzucha i mięśni wokół kręgosłupa. Dodatkowo prowadzi się mobilizację blizny pooperacyjnej;
• 12-18 tydzień po operacji – wdraża się bardziej zaawansowane ćwiczenia z lekkimi oporami i obciążeniami (dobranymi indywidualnie do możliwości pacjenta), zwiększające elastyczność mięśni i ich wytrzymałość, przywracające możliwość wykonywania różnych aktywności fizycznych. Pod koniec tego etapu rozpoczyna się intensywniejsze ćwiczenia z większymi obciążeniami.

Bardzo ważna jest technika wszystkich wykonywanych ćwiczeń. Jeśli będzie błędna, może dojść do wyłamania stabilizatorów czy do błędnego ustawienia struktur kostno-stawowych, co będzie generować dolegliwości bólowe. Dodatkowo, wszelkie wady postawy przyczyniają się do nawrotu dolegliwości, np. ponownego wystąpienia przepukliny kręgosłupa. Ważna jest również profilaktyka.

Ile trwa rehabilitacja po operacji kręgosłupa?

Czas trwania rehabilitacji po operacji kręgosłupa zależy od wielu czynników, w tym także od motywacji pacjenta, jego wieku i ogólnego stanu zdrowia oraz problemu, z którym zgłosił się na operację. Średnio po 5-6 miesiącach systematycznej rehabilitacji pacjent może wrócić do aktywności takich jak pływanie czy pilates. Jest również w stanie samodzielnie funkcjonować i chodzić do pracy.

Zobacz również: Urazy kręgosłupa.

Wskazania do operacji kręgosłupa

Istnieje wiele możliwych przyczyn wykonania operacji kręgosłupa. Prawdopodobnie najczęściej taka konieczność pojawia się w związku z przepukliną kręgosłupa, która uciska na okoliczne struktury nerwowe, powodując niedowłady kończyn, promieniujące i ostre bóle, parestezje czy drętwienie. Dzieje się tak w momencie, gdy pierścień włóknisty otaczający jądro miażdżyste pęknie lub ulegnie przerwaniu, w związku z czym jądro miażdżyste (w postaci galaretki) wysuwa się poza obrąb kręgosłupa. Wówczas operacja polega na usunięciu wystających części jądra miażdżystego.

Zobacz również: Sensytyzacja.

Inną możliwą przyczyną operacji kręgosłupa jest kręgozmyk, czyli przesunięcie się jednego kręgu względem drugiego, co można określić jako jego ześlizgnięcie się. Operacja w takiej sytuacji polega na wszczepieniu układu stabilizującego (śruby, pręty), które będą utrzymywać kręgi we właściwej pozycji. Operacja może też być konieczna przy złamaniach kręgosłupa, urazach rdzenia kręgowego czy zaawansowanej chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa.

Zobacz również: Uszkodzenie rdzenia kręgowego.

W zależności od przyczyn operacji zmienia się również plan rehabilitacji. Dlatego nie można określić jednego schematu postępowania, który będzie idealny dla każdego pacjenta, więc każdy protokół fizjoterapeutyczny musi być dostosowywany indywidualnie do aktualnych możliwości.  Tym bardziej, że jednocześnie podstawową terapię uzupełnia się o leczenie objawowe, a dolegliwości zgłaszane przez pacjentów mogą być różne. Niektórzy odczuwają ciągnięcie i pieczenie, inni zaś promieniowanie czy tępy, rozlany ból. Wówczas to fizjoterapeuta ma za zadanie dobrać optymalne metody lecznicze.

	Mata z kolcami Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej...
	Mata do akupresury (mata z igłami) Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Gościniak D., Zasady opieki nad pacjentem po leczeniu operacyjnym w obrębie kręgosłupa, Puszczykowo 2018.
2. Cichosz M., Gąsiorowska A., Ciecierski J., Kobylańska M., Ławniczak Z., Karczyński W., Kochański B., Zukow W. Algorytm postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentów po zabiegu laminektomii odcinka lędźwiowego kręgosłupa, Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(1):281-294.