Próba pionizacyjna to proste badanie kontrolne polegające na pomiarze ciśnienia tętniczego krwi i tętna u pacjenta znajdującego się w pozycji siedzącej, a następnie w odpowiednich momentach podczas przyjmowania pozycji stojącej. Najczęściej wykonuje się ją u pacjentów z omdleniami ortostatycznymi oraz u pacjentów kardiologicznych.
Próba pionizacyjna – na czym polega?
Do wykonania próby pionizacyjnej (inaczej: testu ortostatycznego) potrzebujemy wyłącznie ciśnieniomierza, dlatego jest ona powszechnie praktykowana nie tylko na oddziałach szpitalnych, ale i w domach pacjentów. Nie powoduje dolegliwości bólowych czy jakichkolwiek działań niepożądanych, jest więc dla pacjenta całkowicie bezpieczna i nieinwazyjna. Próba pionizacyjna polega na pomiarze ciśnienia tętniczego w 3 momentach:
- podczas przyjmowania pozycji siedzącej, gdy pacjent znajduje się w fazie spoczynku i nie wykonywał wcześniej żadnej aktywności fizycznej;
- w 1. minucie po przyjęciu przez pacjenta pozycji stojącej;
- w 3. minucie po przyjęciu przez pacjenta pozycji stojącej.
Ciśnienie tętnicze mierzy się w tradycyjny sposób, np. za pomocą ciśnieniomierza mankietowego lub ciśnieniomierza elektrycznego. Wyniki warto zapisać na karcie pacjenta lub w notesie, jeśli badanie wykonywane jest samodzielnie w domu. Dzięki temu będzie można porównywać wyniki kolejnych testów pionizacyjnych, które będą wykonywane w przyszłości.
Próba pionizacyjna – interpretacja
Nieprawidłowy wynik testu pionizacyjnego to spadek ciśnienia skurczowego o przynajmniej 20 mmHg lub spadek ciśnienia rozkurczowego o przynajmniej 10 mmHg. Wówczas podejrzewa się hipotonię ortostatyczną, która we współczesnej medycynie jest dość częstym i powszechnym problemem.
Próba pionizacyjna – wskazania
Próba pionizacyjna bardzo często wykonywana jest rutynowo przy hipotonii ortostatycznej. Hipotonia ortostatyczna to z kolei spadek ciśnienia skurczowego o przynajmniej 20 mmHg i/lub ciśnienia rozkurczowego o 10 mmHg w ciągu 3 minut po pionizacji, czyli po przejściu z pozycji leżącej do pozycji stojącej. W zmianach ortostatycznych wyróżnia się fazę inicjacyjną (wstępną) reakcji ciśnienia i czynności serca, fazę wczesną – fazę stabilizacji oraz fazę stania przedłużonego. Pozostałe wskazania do wykonania próby pionizacyjnej:
- cukrzyca;
- nadciśnienie tętnicze;
- niedociśnienie tętnicze;
- podeszły wiek;
- ujemny wynik biernego testu pochyleniowego;
- podejrzenie złośliwego zespołu wazowagalnego;
- częste omdlenia i stany przedomdleniowe;
- urazy związane z częstymi upadkami.
Próbę tę można wykonywać okresowo u pacjentów z rozmaitymi chorobami kardiologicznymi, takimi jak np. choroba niedokrwienna serca czy miażdżyca tętnic wieńcowych. Innym wskazaniem jest przebyty udar mózgu lub zawał serca.
Dodatnia próba pionizacyjna
Jeśli próba pionizacyjna wyjdzie dodatnio, zatem pacjent zmaga się z wahaniami ciśnienia tętniczego, należy wdrożyć dalszą diagnostykę. W pierwszej kolejności sprawdza się kondycję i wydolność mięśnia sercowego, najczęściej poprzez Holter EKG oraz echo serca. Jeśli istnieje podejrzenie schorzeń tętnic wieńcowych, wskazana jest angio-TK lub koronarografia. Badania zawsze dobierane są indywidualnie do pacjenta w zależności od podejrzeń lekarza, nie należy jednak pomijać podstawowych badań krwi, które mogą wiele powiedzieć o stanie zdrowia człowieka.
Zdiagnozowanie hipotonii ortostatycznej i dodatni test pionizacyjny są wskazaniami do podjęcia odpowiednich kroków terapeutycznych. Zwykle w pierwszej kolejności próbuje się metod zachowawczych, takich jak wzmocnienie serca, systematyczna aktywność fizyczna, dieta i suplementacja czy fizjoterapia kardiologiczna. Leczenie farmakologiczne stosuje się dopiero wtedy, gdy nieskuteczne stają się metody niefarmakologiczne. Najczęściej pacjentowi zleca się sympatykomimetyki, takie jak etylefryna, norfenefryna czy midodryna.
Polecane produkty:
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kozak-Szkopek E., Kupisz-Urbańska M. Ocena zmiany ciśnienia tętniczego po pionizacji u niesprawnych funkcjonalnie pacjentów w wieku podeszłym z niedoborami 25-hydroksywitaminy D, poddawanych suplementacji witaminy D. Gerontologia Polska, 2018; 26; 106-113.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Koźluk E., Kozłowski D., Szufladowicz E., Gajek J., Krupa W., Piątkowska A., Zyśko D., Zastawna I., Walczak F., Świątecka G. Zależność wyniku testu pionizacyjnego od zastosowanego w nim protokołu. Wstępne wyniki badania wieloośrodkowego, Folia Cardiol. 2002, tom 9, nr 3, 217-225.
