Tendinopatia to patologiczne schorzenie dotyczące włókien ścięgnistych. Objawia się stanem zapalnym, bólem i obrzękiem w obrębie ścięgien. Najczęściej pojawia się w następstwie nadmiernego lub nieadekwatnego do możliwości wysiłku fizycznego lub przeciążenia tkanek miękkich.
Tendinopatia a entezopatia
Nie należy mylić tych dwóch pojęć, chociaż oba dotyczą ścięgien. Entezopatia to mikrouszkodzenie w obrębie przyczepów więzadeł czy ścięgien, natomiast tendinopatia określa te same patologiczne procesy, jednak w obrębie wolnej części tych struktur.
Co to jest tendinopatia?
Tendinopatia to stosunkowo szerokie pojęcie dotyczące różnych patologii w obrębie ścięgien. Uszkodzenia te objawiają się:
- bólem;
- zaczerwienieniem;
- obrzękiem;
- ograniczoną ruchomością;
- zmianami w RTG – początkowo brak zmian, jednak z czasem mogą pojawić się nadżerki, entezofity i osteofity.
Dolegliwości bólowe w przebiegu omawianej dolegliwości są przewlekłe i wiążą się z aktywnością fizyczną. Ponadto wykazują bardzo słabą odpowiedź na leczenie zachowawcze. W praktyce klinicznej najczęściej spotkać można tendinopatie:
- ścięgna Achillesa;
- rzepki;
- stożka rotatorów,
- głowy długiej mięśnia dwugłowego;
- bocznej części łokcia (tzw. łokieć tenisisty).
Tendinopatie rozwijają się zarówno u osób aktywnych fizycznie, jak i niemających styczności ze sportem. Uszkodzenie to wiąże się w dużej mierze z rodzajem uprawianej aktywności fizycznej lub ze stylem życia. Przykładowo, u zawodowych pływaków spotyka się najczęściej tendinopatię ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego (tzw. bark pływaka), natomiast u osób zawodowo korzystających z komputera – tendinopatię prostowników przedramienia.
Tendinopatia – przyczyny
Ścięgna cechują się bardzo dużą wytrzymałością i elastycznością. Dzięki temu człowiek jest w stanie prawidłowo funkcjonować i podejmować różne, często wysiłkowe aktywności fizyczne. Jednak gdy napięcie w obrębie tkanki ścięgnistej zwiększa się o ponad 4%, pojawiają się mikrouszkodzenia w jej obrębie. Nakładające się mikrouszkodzenia (gdy organizm nie ma czasu na regenerację) powodują rozwój tendinopatii. Gdy dodatkowo na dane ścięgno zadziała znaczna siła podczas skurczu ekscentrycznego, może dojść do naderwania go.
Czynnikami ryzyka wystąpienia tego rodzaju dolegliwości są przede wszystkim nieadekwatne wysiłki fizyczne – unoszenie większych ciężarów niż organizm jest w stanie przyjąć, bieg na dłuższy dystans niż zawsze, notoryczne przemęczanie jednej partii mięśniowej. Wśród czynników ryzyka wyróżnia się także brak przerwy na odpoczynek (przy bardzo intensywnych wysiłkach przerwa może wynosić nawet 2-3 dni), brak rozgrzewki przed treningiem lub monotonne powtarzanie jednej czynności, np. ruchy pędzlem przez malarzy, co na dłuższą metę może prowadzić do nadwyrężenia mięśni i ścięgien w obrębie kończyn górnych.
Tendinopatia – metody leczenia
Leczenie tendinopatii jest procesem złożonym i często długotrwałym. Ponadto wymaga modyfikacji stylu życia pacjenta, głównie ograniczenia aktywności fizycznych nasilających dolegliwości. W początkowej fazie terapii to właśnie odpoczynek stanowi podstawę postępowania. Aby zmniejszyć ból i obrzęk należy przykładać do zmienionego ścięgna zimne okłady, wskazana jest również krioterapia. Obrzęk zmniejsza się poprzez elewację kończyny, czyli utrzymywanie jej powyżej poziomu.
Zobacz również: Metoda RICE – najlepsza przy urazach tkanek miękkich?
Takie postępowanie trwa zazwyczaj kilka dni, do ustąpienia silnych dolegliwości. Kolejnym krokiem jest wybranie się do dobrego fizjoterapeuty. Dobierze on terapię indywidualnie do pacjenta. Zazwyczaj obejmuje ona aplikacje kinesiotapingu, różnego rodzaju zabiegi fizykalne, masaż poprzeczny oraz kinezyterapię. Początkowo stosuje się ćwiczenia izometryczne wzmacniające, po czym można dodać ćwiczenia czynne i z niewielkim obciążeniem.
Po powrocie do zdrowia zaleca się szczególną dbałość o tkanki miękkie. W związku z tym nie należy pomijać dobrej rozgrzewki przed treningiem oraz dostosowywania obciążeń treningowych do własnych możliwości. Każdy intensywniejszy trening wymaga kolejnego dnia na odpoczynek – organizm musi mieć czas na regenerację. Dodatkowo zaleca się suplementację wspierającą mięśnie, więzadła i ścięgna, np. regularne przyjmowanie kwasów omega 3 oraz kolagenu.
Na koniec warto wspomnieć, że leczenie jest obowiązkowe przy tendinopatiach. Przemęczanie zajętego ścięgna i niepodjęcie terapii może grozić nawet zerwaniem ścięgna.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Targońska-Stępniak B., Stępniak C., Majdan M., Tendinopatie, Medycyna po Dyplomie, 10/2012.
- Gaździk T., Ortopedia i traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
