Szumy uszne (łac. tinnitus) definiuje się jako wrażenie dźwiękowe w jednym lub w obu uszach, przypominające właśnie szum, np. odkurzacza lub zepsutego telewizora. W praktyce uczucie to jest trudne do określenia przez pacjentów. Szum uszny stanowi odczucie dźwięku, wynikające wyłącznie z patologicznej aktywności w obrębie układu nerwowego bez jakiejkolwiek odpowiadającej aktywności mechanicznej w obrębie ślimaka.
Szumy uszne – przyczyny
Z danych z piśmiennictwa wynika, że szumy uszne występują u około 30-35% populacji światowej, co jest odsetkiem bardzo wysokim. Jako że jest to realny problem, od lat trwają liczne badania w tym temacie. Powstawanie szumów usznych może mieć miejsce na każdym etapie przetwarzania dźwięku. Przykładowe przyczyny szumów usznych:
- obecność woskowiny;
- otoskleroza w uchu środkowym;
- uszkodzenie komórek słuchowych w błędniku, co jest przyczyną 80% subiektywnych szumów usznych;
- afazja;
- padaczka;
- nadciśnienie tętnicze;
- miażdżyca;
- choroby reumatyczne;
- cukrzyca;
- choroby nerek;
- alergia;
- choroby weneryczne;
- zaburzenia hormonalne;
- niedobór cynku;
- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego;
- przewlekłe stosowanie niektórych leków.
Znaczącą rolę w występowaniu szumów usznych mogą odgrywać czynniki psychiczne. Problem może pojawić się w sytuacji stresowej, traumatycznej, przy silnym strachu lub podnieceniu. Bywa też objawem psychoz i omamów słuchowych. Niekiedy pojawia się u ludzi całkiem zdrowych, jako konsekwencja silnych nerwów. Również ekspozycja na hałas jest powszechną i jedną z najczęstszych przyczyn powstawania szumów usznych.
Należy zaznaczyć, że spośród wymienionych wyżej przyczyn, znaczącą grupę etiologiczną obiektywnych szumów usznych stanowią choroby układu naczyniowego, a wśród nich: przetoki tętniczo-żylne, przetoki tętniczo-tętnicze, wysoko ułożona opuszka żyły szyjnej i jej wpuklanie się do jamy bębenkowej, zwężenie lub niedrożność tętnic szyjnych lub tętnic kręgowych.
Szumy uszne – objawy
Szumy uszne są trudne do określenia, ponieważ są objawem subiektywnym. Każdy pacjent może określać je nieco inaczej. Najczęściej jest to jednak dźwięk (dzwonienie, brzęczenie, tętnienie, stukanie, terkotanie, dudnienie, piski, świsty, szum wiatru, wody, pary itp.) o różnym natężeniu – od ledwie uchwytnego do głośnego, słyszany w uszach lub w głowie. Może mieć charakter przejściowy lub stały, występować jedno- lub obustronnie. Szum uszny nie jest chorobą, lecz objawy toczących się w organizmie problemów zdrowotnych. Mogą one być jednak zarówno somatyczne, jak i psychiczne, jedynie w głowie pacjenta.
Szumy uszne mogą przyczyniać się do rozwoju bólów głowy, jak również mogą być czynnikiem wywołującym migrenę. Stanowią poważny problem dla pacjentów, ponieważ są dokuczliwe i uniemożliwiają normalne życie. Nieustannie słyszane dźwięki mogą być przyczyną napięcia emocjonalnego, rozdrażnienia, trudności w zasypianiu i zaburzeń snu, bólów, trudności w porozumiewaniu się, zmęczenia, a nawet depresji. Zwłaszcza jeśli nie reagują na stosowane metody leczenia.
Diagnostyka szumów usznych
W diagnostyce szumów usznych, poza szczegółowym wywiadem, spore znaczenie ma skrupulatne przebadanie otorynolaryngologicznie z uwzględnieniem: otoskopii, rynoskopii przedniej i tylnej, badań audiologicznych i otoneurologicznych, w tym prób stroikowych, prób nadprogowych, audiometrii impedancyjnej, emisji akustycznej, rejestracji potencjałów wywołanych pnia mózgu (BERA). Przeprowadza się nawet diagnostykę stanu uzębienia oraz ruchomości stawów skroniowo-żuchwowych. Warto przeprowadzić szczegółowe badania krwi, aby ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta. Badania zawsze dobierane są indywidualnie.
Szumy uszne – leczenie
Leczenie szumów usznych powinno być przyczynowe, jeśli możliwe jest ustalenie i wyleczenie choroby podstawowej. Można zatem przeprowadzić leczenie chirurgiczne np. usunięcie ciała obcego, usunięcie zmian naczyniowych, modyfikację nieprawidłowych połączeń naczyniowych, usunięcie zmian nowotworowych, przecięcie napinacza błony bębenkowej i wiele innych metod, które znajdują zastosowanie w konkretnym przypadku. Znacznie trudniej jest wyleczyć szumy uszne, których przyczyny nie są znane.
Wówczas wypróbować można terapię miejscową z zastosowaniem lasera i akupunktury, hipnozę, ziołolecznictwo, homeopatię, terapię tlenem w komorach hiperbarycznych oraz techniki elektrostymulacyjne. Za najefektywniejszą metodę terapeutyczną szumów usznych uważa się metodę habituacji (TRT). Przeważnie leczenie odbywa się metodą prób i błędów, dlatego jest dla pacjenta uciążliwe i czasochłonne. Ostatecznością jest farmakoterapia, a więc stosowanie leków miejscowo znieczulających, przeciwdrgawkowych, stymulujących metabolizm komórek nerwowych, a także poprawiających przepływ krwi.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Raj-Koziak D., Gos E., Współczesne możliwości diagnostyki i terapii szumów usznych, Logopedia, 51/2022.
- Olszewski J., Kowalska S., Kuśmierczyk K., Diagnostyka i leczenie szumów usznych na podstawie własnych doświadczeń, Otolaryngologia Polska, 1/2008.
- Szymańska J., Dubielis W., Koszuta A., Szumy uszne, Medycyna Ogólna, 14/2008.
- Skarżyński H., Raj-Koziak D., Szumy uszne i nadwrażliwość słuchowa, Warszawa 2017.