Alloplastyka stawu biodrowego (inna nazwa: endoprotezoplastyka stawu biodrowego) to zabieg często wykonywany w chirurgii ortopedycznej. Ma na celu usunięcie zniszczonych struktur stawu biodrowego, których nie można już ocalić, a następnie umieszczenie na ich miejscu sztucznej protezy. Tym samym przywraca ruchomość w stawie biodrowym i powoduje zniesienie bólu, który do tej pory ograniczał funkcjonalność pacjenta.
Alloplastyka stawu biodrowego – na czym polega?
Współczesne endoprotezy są uzupełnieniem modularnym, nie stanowią już metalowego bloku. W alloplastyce całkowitej wymianie podlegają elementy stawu biodrowego takie jak powierzchnia stawowa panewki, głowa wraz z szyjką kości udowej. Z kolei w endoprotezoplastyce częściowej wymienia się jedynie głowę kości udowej i szyjkę kości udowej. Pierwszym etapem jest więc ocena stanu zdrowia i zdolności lokomocyjnych pacjenta, a następnie zakwalifikowanie go do odpowiedniego zabiegu. Podczas czynności kwalifikacyjnych wykonuje się także RTG stawu biodrowego lub inne badania obrazowe.
Zabieg wykonuje się w znieczuleniu podpajęczynówkowym, dzięki któremu pacjent nie czuje nic od pasa w dół, jest jednak świadomy. Po wykonaniu nacięcia po stronie bocznej uda odcina się zniszczoną głowę kości udowej często wraz z innymi tkankami, a następnie umieszcza sztuczne elementy, które mają odwzorowywać naturalny staw biodrowy i spełniać jego funkcje. Na koniec lekarz sprawdza czy wszystkie elementy „nowego” stawu idealnie do siebie pasują i czy endoproteza nie ma tendencji do zwichnięć. Jeśli wszystko jest w porządku, zaszywa nacięcia. Cały zabieg trwa około 2 godzin.
Zobacz również: Sport a endoprotezy.
Rodzaje endoprotez stawu biodrowego
Endoprotezy stawu biodrowego dzieli się w zależności od tworzywa, z którego zostały wykonane. Mogą więc być:
- endoprotezy bezcementowe;
- endoprotezy cementowe;
- endoprotezy hybrydowe.
Cementowe endoprotezy wybiera się z reguły w przypadku pacjentów ze słabymi kośćmi (np. wskutek osteoporozy) oraz u osób starszych. Mocuje się je przy użyciu kleju zwanego cementem kostnym. Z kolei endoprotezy bezcementowe wybiera się częściej u osób młodych i aktywnych fizycznie. Lekarz wycina zużyte elementy naturalnego stawu, a następnie mocuje części endoprotezy mechanicznie, czyli na wcisk lub wkręt.
Zobacz również: Osteoplastyka.
Alloplastyka stawu biodrowego – postępowanie po zabiegu
Siły działające na staw biodrowy podczas ruchu lokomocyjnego są około 5-10 razy większe niż ciężar ciała człowieka. Właśnie z tego względu nadmierna masa ciała (nadwaga, otyłość) oraz zbyt intensywna, obciążająca aktywność fizyczna stanowią czynniki przyspieszające zużycie endoprotezy. Pacjent powinien zostać o tym poinformowany jeszcze przed zabiegiem, co ma za zadanie skłonić go do zmiany diety, wdrożenia umiarkowanej aktywności i tym samym przygotowania ciała na zmiany.
Po zabiegu pacjent zostaje przeniesiony do sali pooperacyjnej, gdzie poddaje się go obserwacji. Otrzymuje odpowiednie leki (antybiotyki, środki przeciwbólowe, elektrolity), a w ranie ma umieszczone rurki (dreny), których celem jest odprowadzanie nadmiaru płynów. Po kilku dniach zmienia się opatrunek, pacjent powinien nosić specjalne pończochy chroniące przed tworzeniem się obrzęków. Zaleca się ostrożne poruszanie się, aby zmniejszyć ryzyko zakrzepów i poprawić krążenie w operowanej kończynie dolnej.
Zobacz również: Zabiegi na obrzęki po urazie.
Niezwykle istotna jest rehabilitacja, wdrażana już w 1. dobie po operacji. Początkowo są to ćwiczenia oddechowe i ćwiczenia przeciwzakrzepowe, w kolejnych dniach przywraca się ruchomość w stawie i stopniowo wzmacnia mięśnie oddziałujące na staw biodrowy. Gdy pacjent zaczyna być mobilny, wdraża się naukę chodzenia o kulach. Po pewnym czasie odstawia się jedną kule ortopedyczne i wprowadza trening propriocepcji i równowagi bez użycia kul. Kompleksowa rehabilitacja powinna trwać kilka miesięcy. Powinna być jednak dobrana niezwykle starannie i wyłącznie przez doświadczonego fizjoterapeutę, ponieważ dopóki nie wytworzy się mocna blizna wokół protezy istnieje niebezpieczeństwo zwichnięcia jej.
Alloplastyka stawu biodrowego – przeciwwskazania
Głównymi przeciwwskazaniami do endoprotezoplastyki biodra są:
- znacznego stopnia, zaawansowana osteoporoza;
- przewlekłe i ostre stany zapalne organizmu;
- znacznego stopnia otyłość;
- zakażenia stawu biodrowego i okolicy.
Przed zabiegiem lekarz wykonuje szereg badań oceniających stan zdrowia pacjenta i mających na celu wykluczenie przeciwwskazań.
Ile kosztuje alloplastyka stawu biodrowego?
Zabieg można wykonać w ramach NFZ, wówczas jest nieodpłatny. Istnieje jednak możliwość wykonania zabiegu prywatnie. W takiej sytuacji jego cena waha się w okolicach 20-25 tysięcy zł.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Serafin W., Alloplastyka stawu biodrowego: wybrane zagadnienia, Acta Scientifica Academiae Ostroviensis, 13/2003.
- Sieczka Ł., Bohatyrewicz A., Pituch S., Endoprotezy stawów biodrowych wczoraj i dziś, Forum Reumatologiczne, 4/2017.
- Chwała W., Serafin W., Ruchlewicz T., Biomechaniczna analiza zaburzeń chodu u osoby poddanej alloplastyce stawu biodrowego, Acta Scientifica Academiae Ostroviensis, 13/2003.
- Pieńkoś M., Endoproteza stawu biodrowego, Brzesko 2019.
