Torbiel Tarlova (inaczej: torbiel okołokorzeniowa) to bardzo rzadko diagnozowana anomalia dotycząca ośrodkowego układu nerwowego. Jej typowa lokalizacja to głównie przejście korzenia grzbietowego w zwój rdzeniowy. Częstotliwość tej patologii określa się na około 4,6% w populacji ogólnej.
Torbiel Tarlova – co to jest?
Torbiel okołokorzeniowa przeważnie występuje między onerwiem a śródnerwiem korzeni nerwów rdzeniowych, zatem dotyczy okolic kręgosłupa. W środku wypełnia ją płyn mózgowo-rdzeniowy lub ciecz o podobnym składzie. Jak dochodzi do tego, że zawiera ona płyn? Centralnie w kręgosłupie u każdego człowieka przebiega rdzeń kręgowy fizjologicznie otoczony 3 oponami. Najbliżej niego znajduje się opona miękka, później pajęczynówka, najbardziej zewnętrznie zaś opona twarda. W przestrzeni podpajęczynówkowej znajduje się płyn mózgowo-rdzeniowy. Jako że torbiele Tarlova mogą stanowić uchyłki osłonek nerwów rdzeniowych, zawierają włókna nerwowe tylnych korzeni nerwów rdzeniowych i nie mają połączenia z przestrzenią podpajęczynówkową, która jest wypełniona płynem. Innym razem występują jako uchyłki opony twardej rdzenia kręgowego. Wtedy właśnie wypełnia je płyn mózgowy–rdzeniowy, gdyż łączą się z przestrzenią podpajęczynówkową.
To rzadka dolegliwość, która częściej dotyczy kobiet, choć przyczyny tego nie zostały poznane. Torbiele Tarlova mogą tworzyć się w odpowiedzi na różnego rodzaju czynniki, zazwyczaj urazy mechaniczne kręgosłupa, porody siłami natury, dźwiganie ciężarów i traumy okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Są również charakterystyczne dla zespołów genetycznych i chorób wrodzonych, zwłaszcza zespołu Marfana czy zespołu Ehlersa-Danlosa. Dokładne przyczyny powstawania takich anomalii nie zostały jednak poznane.
Torbiel Tarlova – objawy
Torbiele Tarlova mogą lokalizować się na każdym odcinku kręgosłupa pojedynczo bądź mnogo. U większości pacjentów pozostają bezobjawowe i wykrywane są zupełnie przypadkowo podczas obrazowych badań rutynowych lub diagnozowania innej dolegliwości. Zaledwie u 25% pacjentów mogą dawać następujące objawy:
- ból krocza;
- ból kości ogonowej;
- bóle pleców na odcinku, na którym się lokalizują;
- promieniowanie i drętwienie wzdłuż uciskanych struktur nerwowych;
- bóle brzucha, jeśli znajdują się w odcinku lędźwiowo-krzyżowym;
- mimowolne drżenia mięśni;
- chromanie przestankowe;
- problemy z erekcją u mężczyzn;
- nietrzymanie moczu, nietrzymanie stolca i/lub gazów;
- radikulopatia szyjna;
- zespół niespokojnych nóg;
- bóle głowy i zawroty głowy, jeśli znajdują się w odcinku szyjnym.
Obraz kliniczny może być wysoce zróżnicowany. Zależy to nie tylko od samej lokalizacji torbieli, ale również ich liczby, wielkości czy charakteru. Na specyfikę objawów wpływa też stan zdrowia pacjenta i jego wiek. Należy mieć na uwadze, że istnieje ryzyko pęknięcia torbieli Tarlova.
Diagnostyka torbieli Tarlova
Rezonans magnetyczny uważany jest aktualnie za złoty standard obrazowania tkanek miękkich, bardzo dobrze nadaje się do wykrywania torbieli okołokorzeniowych. Przeważnie jest badaniem pierwszego wyboru. RTG nie znajduje zastosowania w tym przypadku, ponieważ nie ukazuje stanu tkanek miękkich.
Torbiel Tarlova – leczenie
Nie opracowano jednolitych wytycznych postępowania w przypadku torbieli Tarlova. Zasadniczo nie podejmuje się interwencji w przypadku zmian niedających żadnych symptomów. Jeśli jednak występują objawy ucisku struktur nerwowych, leczenie staje się konieczne. Metody zawsze dobierane są indywidualnie do pacjenta. Początkowo spróbować można rehabilitacji pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty. W wielu przypadkach takie postępowanie okazuje się być wystarczające. U wielu objawowych pacjentów wykonuje się jednak zabieg neurochirurgiczny, który znacznie poprawia ich stan zdrowia. Do możliwych metod zabiegowych zalicza się m.in.: klipsowanie torbieli, aspirację torbieli, przezskórne leczenie endoskopowe.
Osoby ze zdiagnozowaną torbielą Tarlova powinny uważać na siebie, ponieważ dźwiganie ciężarów, zbyt intensywna aktywność czy urazy mechaniczne mogą spowodować powiększanie się lub przemieszczanie omawianej zmiany. W skrajnych przypadkach może ona nawet pęknąć.
Polecane produkty:
|
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... |
|
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zagrodzka M., Lichtarski M., Torbiele okołokorzeniowe – niedoceniany problem w diagnostyce bólu pleców, Medycyna po Dyplomie, 1/2016.
- Greenberg M., Neurochirurgia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2023.
