Niedomykalność zastawki mitralnej to wada serca wiążąca się z nieprawidłowym zamykaniem się płatków zastawki mitralnej, czyli zastawki dwudzielnej. Konsekwencją takiego stanu jest wsteczny przepływ krwi z lewej komory serca do lewego przedsionka podczas skurczu mięśnia sercowego, co powoduje liczne objawy kliniczne. Uważa się, że to jedno z najczęściej występujących wskazań do operacji kardiochirurgicznych w Polsce i w całej Europie.
Niedomykalność zastawki mitralnej – przyczyny
Najczęściej schorzenie pojawia się wskutek zachwiania równowagi między siłami zamykającymi i otwierającymi zastawkę mitralną podczas skurczu serca. W znacznej większości niedomykalność pojawia się więc u pacjentów z niedokrwiennym uszkodzeniem mięśnia lewej komory, co może być konsekwencją przebytego zawału serca. Zawał wiąże się bowiem ze znacznym wzrostem napięcia nici ścięgnistych w sercu, co prowadzi do niesymetrycznej restrykcji płatków mitralnych. Niedomykalność zastawki mitralnej to częsty skutek następujących wad i chorób kardiologicznych:
- kardiomiopatia przerostowa lub rozstrzeniowa;
- choroba niedokrwienna serca;
- rozszczep płatka zastawki mitralnej;
- dwuujściowa zastawka mitralna;
- schorzenia pierścienia zastawki;
- schorzenia mięśni brodawkowatych.
Może się jednak zdarzyć, że niedomykalność zastawki mitralnej wynika z zupełnie innych, niekardiologicznych przyczyn. Zaliczamy do nich między innymi:
- amyloidozę;
- długotrwałe przyjmowanie niektórych leków, zwłaszcza fenfluraminy czy ergotaminy;
- zespół Marfana;
- zespół Barlowa;
- chorobę Kawasakiego;
- twardzinę układową;
- toczeń rumieniowaty układowy;
- gorączkę reumatyczną;
- choroby autoimmunologiczne i z autoagresji.
Nieco rzadziej wada ta ma charakter wrodzony. Wówczas najczęściej współistnieje z innymi wadami, takimi jak zwężenie cieśni aorty, niedorozwój lewej części serca czy ubytek międzyprzedsionkowy.
Rodzaje niedomykalności zastawki mitralnej
W medycynie wyróżnia się 2 podstawowe rodzaje wady:
- ostrą – miejsce ma nagłe i szybkie przeciążenie lewej części serca (komory i przedsionka), które nie mogą pomieścić cofającej się krwi. Może dojść nawet do zagrażającego życiu wstrząsu kardiogennego, u wielu pacjentów pojawia się konieczność natychmiastowej ingerencji chirurgicznej. Bagatelizowanie sytuacji skutkuje śmiercią;
- przewlekłą – rozwija się przez wiele lat, stopniowo nasilając obraz kliniczny i zaawansowanie. Prowadzi do powiększenia się jam serca, dlatego przy bagatelizowaniu problemu dochodzi do nieodwracalnych zmian w mięśniu sercowym.
Oba rodzaje wymagają leczenia pod okiem kardiologa, jednak jego przebieg jest różny.
Objawy niedomykalności zastawki mitralnej
Może się zdarzyć, że niedomykalność zastawki mitralnej będzie przebiegać bezobjawowo, choć zazwyczaj dochodzi do wystąpienia następujących objawów:
- przyspieszona męczliwość;
- kołatanie serca;
- duszności;
- trudności w przełykaniu kęsów pokarmowych;
- utrata apetytu;
- obrzęki w okolicy stawów skokowo-goleniowych;
- hepatomegalia;
- kaszel pojawiający się zwłaszcza podczas leżenia;
- uczucie przewlekłego zmęczenia.
Przy ostrej niedomykalności zastawki mitralnej dodatkowo pojawia się nagły spadek ciśnienia tętniczego krwi.
Niedomykalność zastawki mitralnej – leczenie
Podstawą jest farmakoterapia, a dokładniej przyjmowanie leków rozszerzających naczynia krwionośne. Celem jest prewencja nadciśnienia płucnego. Dalszym postępowaniem, a także postępowaniem przy postaci ostrej, jest operacja. Wszczepianie sztucznej zastawki wiąże się ze sporym ryzykiem powikłań, dlatego zwykle chirurdzy decydują się na jej plastykę, polegającą np. na zeszyciu ubytków płatków zastawki.
Pacjenci po przebytej operacji muszą do końca życia przyjmować leki przeciwzakrzepowe, jako że znajdują się w gronie osób z podwyższonym ryzykiem zakrzepowo-zatorowym. Wskazana jest również odpowiednia rehabilitacja. Warto skorzystać z lecznictwa uzdrowiskowego lub sanatoryjnego.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Żelazo - wsparcie dla hemoglobiny
Spirulina + Żelazo od bioalgi jest 100% naturalnym, roślinnym źródłem żelaza. Jest bardzo dobrze przyswajalne przez organizm człowieka, dzięki czemu uzupełnia niedobory żelaza, ale również innych, ważnych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Klapkowski A., Ocena wpływu parametrów klinicznych, anatomicznych i chirurgicznych na częstość występowania całkowitego bloku przedsionkowo-komorowego po operacjach wymiany zastawki aortalnej, Gdańsk 2017.
- Opolski G., Kardiologia – kompendium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
- Kowalik R., Fojt A., Ozierański K., Główczyńska R., Intensywna terapia kardiologiczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.
